Άλλαξαν τα δεδομένα σε σχέση με την απόφαση για υποχρεωτική χρήση μάσκας από τα παιδιά που φοιτούν σε δημοτικά σχολεία. Έπειτα από τις αντιδράσεις οργανωμένων γονέων αλλά και εκπαιδευτικών οργανώσεων και προτάσσοντας τη σχετική σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που εκδόθηκε στις 21 Αυγούστου, το Υπουργείο Υγείας αποφάσισε ότι η χρήση προστατευτικής μάσκας καθίσταται υποχρεωτική από τον γενικό πληθυσμό, ηλικίας 12 ετών και άνω, σε εσωτερικούς χώρους. Σε ότι αφορά στα παιδιά ηλικίας 6 μέχρι 12 ετών η χρήση μάσκας θα γίνεται εντός κλειστών χώρων σε εθελοντική βάση. Το Υπουργείο Υγείας ενημέρωσε το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας σχετικά με το ζήτημα ώστε η σύσταση να ισχύσει και στα σχολεία.Ουσιαστικά πλέον, εναπόκειται στην κρίση των γονέων εάν το παιδί θα φορά μάσκα προστασίας στο δημοτικό σχολείο. Σε ότι αφορά στους καθηγητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης αλλά και τους μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης, η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική.
Η Ζωή-Δωροθέα Πανά, Λέκτορας Παιδιατρικής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και Μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας, τόνισε στην «Κ», τη σημασία εφαρμογής δέσμης μέτρων στα σχολεία τα οποία θα περιλαμβάνουν την τήρηση των αποστάσεων, την καθαριότητα, τον εξαερισμό του χώρου, την εφαρμογή υγιεινής των χεριών, τη χρήσης μάσκα όπως επίσης και την υιοθέτηση μιας υγειονομικής κουλτούρας από τα παιδιά π.χ σε ότι αφορά στην κάλυψη του προσώπου σε περίπτωση βήχα.
Όπως εξηγεί η Δρ Πανά, στόχος είναι να κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε ώστε να δημιουργηθεί ένα κατά δυνατόν ένα περιβάλλον ασφάλειας. «Το κυριότερο είναι ότι πρέπει να εφαρμόσουμε από πλευράς ελέγχου και πρόληψης τις παρεμβάσεις που με βάση τα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού μέσα στις σχολικές τάξεις».
Η δέσμη μέτρων:
- Σωματική αποστασιοποίηση, δηλαδή η απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου του ενός μαθητή από τον άλλον
- Αποστασιοποίηση μεταξύ των εκπαιδευτικών τουλάχιστον για δύο μέτρα
- Εξαερισμός / ανανέωση του αέρα του χώρου
- Συνεχής καθαρισμός των χώρων
- Τακτική υγιεινή των χεριών
- Εκπαίδευση ενηλίκων και παιδιών να καλύπτουν με το χέρι το στόμα όταν φταρνίζονται ή βήχουν
Όπως τονίζει η Δρ Πανά εάν αυτά τα μέτρα εφαρμοστούν στο σύνολο των ατόμων εντός της αίθουσας διδασκαλίας είναι τα βασικά όπλα που μειώνουν σημαντικά τη μετάδοση της λοίμωξης.
«Υπάρχει συνέπεια σε ότι είπαμε από την αρχή της επιδημίας, ο ιός μεταδίδεται με αναπνευστικά σταγονίδια και η χρήση της μάσκας βοηθάει στο να δημιουργήσει έναν "φραγμό" ώστε να παρεμποδίσουμε τα σταγονίδια όταν μιλάμε ή βήχουμε να μην μεταφερθούν προς το άλλο άτομο το οποίο βρίσκεται κοντά μας. Άρα η χρήση της μάσκας ανεξαρτήτως ηλικίας αποσκοπεί στο να λειτουργήσει σαν έλεγχος της πηγής, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη και τους ασυμπτωματικούς», τονίζει η κ. Πανά.
Το ηλικιακό όριο
Σε ότι αφορά στο ηλικιακό όριο για τη χρήση της μάσκας θα πρέπει να αξιολογηθεί ο κίνδυνος και το όφελος, όπως εξηγεί η Δρ Πανά. «Γίνεται προσέγγιση βάσει του κινδύνου για να διαπιστωθεί τι μπορεί να προκληθεί». Με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν:
- Τα παιδιά μεταδίδουν τον ιό περίπου με τον ίδιο τρόπο όπως οι ενήλικες, φαίνεται ότι ίσως τα μεγαλύτερα παιδιά (έφηβοι) να συμβάλλουν περισσότερο στην αλυσίδα μετάδοσης αλλά τα δεομένα είναι περιορισμένα
- Δεν νοσούν στην πλειοψηφία τους σοβαρά εντούτοις υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις όπου μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο.
Η ασφάλεια της χρήσης μάσκας στην παιδική ηλικία
Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση των αρμοδίων για υποχρεωτική χρήση μάσκας στα δημοτικά σχολεία είχε ανοίξει τον ασκό του Αιόλου. Γονείς και εκπαιδευτικοί εξέφρασαν έντονα τις διαφωνίες τους ενώ στα social media κυριάρχησε μία έντονη συζήτηση για το κατά πόσο η μάσκα προστασίας είναι ασφαλής ή όχι ειδικά σε ότι αφορά στην χρήση της από παιδιά.
Η Δρ Πανά σημειώνει ότι ο Αμερικανικός Οργανισμός Ελέγχου Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) αναφέρει ότι πρακτικά η χρήση της μάσκας είναι επικίνδυνη σε ηλικίες κάτω των 2-3 ετών λόγω πιθανής ασφυξίας. Την επιστημονική κοινότητα ταλανίζει το ερώτημα για το τι γίνεται για τις ηλικίες από 3 μέχρι 10 ετών. Όσον αφορά στο εάν η χρήση της μάσκας επηρεάζει το οξυγόνο και την αναπνοή ενός παιδιού, η Δρ Πανά απαντά ότι οι μάσκες που επηρεάζουν τη ροή του αέρα δεν είναι η ρούχινη ή η απλή χειρουργική μάσκα αλλά η μάσκα – αναπνευστήρας (respirator) που δεν χρησιμοποιείται στην κοινότητα παρά μόνο από το ιατρικό προσωπικό. Πρόκειται ουσιαστικά γι’ αυτές που εφάπτονται πάνω στο πρόσωπο.
«Η απλή χειρουργική μάσκα και η υφασμάτινη έχουν πόρους μεγέθους περίπου 300μm που αφήνουν να διαπερνούν τα αέρια του αίματος της αναπνοής μας, το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα (το μέγεθος των αερίων της αναπνοής μας είναι της τάξης των nm). Άρα αυτοί οι πόροι δεν παρακωλύουν τη δίοδο και την έξοδο των αερίων της αναπνοής μας. Ο ιός από την άλλη μεταδίδεται με τα αναπνευστικά σταγονίδια μας που είναι πολύ μεγαλύτερα (20-200μm) και δεν μπορεί να περάσει από τους πόρους της μάσκας ( για αυτό η μάσκα είναι όπως είπαμε φραγμός και τείχος.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα δυσφορίας ή με την έντονη άσκηση αναπνευστική δυσχέρεια, αλλά πρώτιστη σημασία είναι η ορθή χρήση διότι ο αέρας περνά και από τα πλάγια της μάσκας», εξηγεί η ίδια.
Το Άλφα και το Ωμέγα η εκπαίδευση των παιδιών
Επιπλέον, η Δρ Πανά τονίζει τη σημασία που έχει η εκπαίδευση όλων των παιδιών.
«Ο εγκέφαλος των παιδιών μας παρουσιάζει τρομερή πλαστικότητα, είναι σφουγγάρι και μπορεί να μάθει να προστατεύεται στο σχολείο. Σε αυτή την προσπάθεια σημαντική είναι και η συμμετοχή των γονέων».
«Όταν γνωρίζεις τον εχθρό δεν πρέπει να φοβάσαι καμία μάχη, είναι γραμμένο στο βιβλίο, η τέχνη του πολέμου, όμως εάν ο εχθρός μας είναι το COVID-19 οφείλουμε να μάθουμε να εκπαιδευτούμε να προστατευόμαστε όλοι παιδιά και ενήλικες και τότε μαζί θα τα καταφέρουμε. Το στοίχημα εξαρτάται από όλους», αναφέρει η Δρ Πανά.
Θέσαμε επίσης το ερώτημα εάν η χρήση μάσκας μπορεί να προκαλέσει κάποιο πρόβλημα στο παιδί ενώπιον του Πνευμονολόγου, Δρ Χάρη Αρμεύτη ο οποίος απαντά αρνητικά. «Η απάντηση είναι όχι. Δεν υπάρχουν μελέτες οι οποίες να καταδεικνύουν ότι οι μάσκες προκαλούν αναπνευστικά προβλήματα ή ότι ρίχνουν το οξυγόνο», τονίζει ο κ. Αρμεύτης.
Επ. Διοικήσεως: Εναλλακτικοί τρόποι προστασίας παιδιών με αναπηρίες
Σε ότι αφορά τη χρήση μάσκας στα σχολεία από τα παιδιά με αναπηρίες η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη καλεί σε τοποθέτηση της το Υπουργείο Παιδείας, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Υγείας, να επανεξετάσουν την περίπτωση χρήση εναλλακτικών μορφών προστασίας από τα παιδιά με αναπηρίες κατά τη φοίτηση τους στο σχολείο, όπως μασκών με διαφάνεια ή προστατευτικών ασπίδων, καθώς και από τους εκπαιδευτικούς ή/και τους συμμαθητές τους, όταν και όπου χρειάζεται, στην βάση των συστάσεων του Π.Ο.Υ και της UNISEF.
«Δηλαδή θα πρέπει να ακολουθηθεί μια νέα προσέγγιση στα πλαίσια επανεξέτασης των αποφάσεων με βάση τον κίνδυνο, που θα λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, την ικανότητα του παιδιού να χρησιμοποιεί ορθά τη μάσκα και τη διαθεσιμότητα κατάλληλης επίβλεψης του από ενήλικους, καθώς και ο πιθανός αντίκτυπος της χρήσης της μάσκας στη μάθηση και την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών», τονίζει η Επίτροπος.
Διαβάστε αναλυτικά την τοποθέτηση της Επιτρόπου Διοικήσεως ΕΔΩ
Έτοιμο το υγειονομικό πρωτόκολλο για τα σχολεία
Στο μεταξύ, το υγειονομικό πρωτόκολλο για τη λειτουργία δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα εντός των επόμενων ημερών καθώς βρίσκεται για για τελική έγκριση στις Υγειονομικές Υπηρεσίες του κράτους. Επιπλέον, όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο Υπουργός Παιδείας, Πρόδρομος Προδρόμου, μελετώνται τα ενδεχόμενα για μονά θρανία αλλά και για δύο θρανία ενωμένα τα οποία θα χρησιμοποιούνται από τρεις μαθητές.
