Της Μαρίας Ηρακλέους
Αν την περίοδο της πανδημίας καταγράφηκε εκτόξευση της χρήσης κάρτας και του πλαστικού χρήματος ακόμα και για μικροποσά, μετά την εφαρμογή της νομοθεσίας για υποχρεωτική αποδοχή πιστωτικών καρτών στις επιχειρήσεις, αναμένεται ότι θα αλλάξει δραματικά τα δεδομένα στον τρόπο πληρωμής για υπηρεσίες και αγαθά ακόμα και στις πιο μικρές επιχειρήσεις. Από τις 18 Σεπτεμβρίου τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος, ωστόσο, η πρώτη εργάσιμη μέρα ήταν η Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου, οπότε και ξεκίνησαν επίσημα και οι έλεγχοι για την συμμόρφωση των επιχειρήσεων.
Πάντως, από την στιγμή ψήφισης της νομοθεσίας, καταγράφηκαν αντιδράσεις από μερίδα μικρομεσαίων και μικρών επιχειρήσεων οι οποίες κορυφώθηκαν με την εφαρμογή της. Αυξημένο κόστος, προμήθειες και ελλείψεις σε εξοπλισμό είναι μερικά από τα θέματα που προβάλλουν μέσω της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Βιοτεχνών, Επαγγελματιών Βιοτεχνών, ΠΟΒΕΚ. Μάλιστα η Ομοσπονδία ζήτησε από τις 23 Ιουνίου συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών, για την οποία έλαβαν απάντηση στις 20 Σεπτεμβρίου. Η συνάντηση έχει οριστεί στις 7 Οκτωβρίου με τον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών. Βασικό αίτημα είναι να εφαρμοστούν εξαιρέσεις και διαφορετικές ρυθμίσεις βάσει του κύκλου εργασιών των εταιρειών.
Τα προβλήματα
Για παράδειγμα, για μια μικρή εταιρεία με τζίρο κάτω των 12 χιλιάδων ευρώ ετησίως, θα πρέπει να ισχύσουν διαφορετικοί κανόνες. Σύμφωνα με τον κ. Κουρσάρη, με την υποχρεωτική αποδοχή κάρτας, καθίστανται ζημιογόνα προϊόντα με πολύ μικρό, σχεδόν μηδαμινό κέρδος όπως είναι τα τσιγάρα, εφημερίδες- περιοδικά και τηλεκάρτες τα οποία αποτελούν την μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις περιπτέρου. «Αυτά τα προϊόντα έχουν πολύ μικρό, σχεδόν μηδαμινό κέρδος το οποίο εξανεμίζεται όταν κάποιος πληρώσει με βίζα και καθιστά τα προϊόντα ζημιογόνα», σημειώνει ο κ. Κουρσάρης. Υπάρχουν επίσης και πρακτικά προβλήματα. Για παράδειγμα οι πλανοδιοπώλες, οι οποίοι εμπίπτουν στη νομοθεσία για υποχρεωτική αποδοχή πιστωτικών καρτών από επιχειρήσεις σε 85 οικονομικές δραστηριότητες. Για τις πιο πάνω κατηγορίες ενδεχομένως να πρέπει να ισχύσουν εξαιρέσεις, τονίζει ο πρόεδρος της ΠΟΒΕΚ Στέφανος Κουρσάρης. «Θα ζητήσουμε από τον Υπουργό να δούμε πώς ξεπερνούμε αυτά τα προβλήματα. Είναι πρακτικά πολύ δύσκολο, πέραν του κόστους». Η εφαρμογή του νόμου για αριθμό επιχειρήσεων συνεπάγεται ένα σημαντικό κόστος που περιλαμβάνει το κόστος για την προμήθεια εξοπλισμού, το κόστος σύνδεσης με το διαδίκτυο, την ετήσια συνδρομή και την προμήθεια από τις πωλήσεις προς τις εταιρείες οι οποίες παρέχουν τις υπηρεσίες. «Το κύριο έξοδο είναι η προμήθεια πάνω στην πώληση του προϊόντος, το οποίο επαναλαμβάνεται», ανέφερε ο κ. Κουρσάρης. Εξήγησε επίσης ότι το κόστος της προμήθειας είναι αντιστρόφως ανάλογο του ύψους των πωλήσεων. Δηλαδή, μια υπεραγορά με αυξημένες πωλήσεις, η προμήθεια που πληρώνει, είναι πολύ πιο χαμηλή σε σχέση με αυτό που πληρώνει μια μικρή επιχείρηση με μικρούς τζίρους. Η ΠΟΒΕΚ κάνει επίσης λόγο για έλλειψη εξοπλισμού από τις εταιρείες παροχής των υπηρεσιών, ειδικά αυτή την περίοδο, η οποία αποδίδεται στην αυξημένη ζήτηση λόγω της εφαρμογής της νομοθεσίας και ζητά παράταση στην διεξαγωγή ελέγχων λόγω των ελλείψεων. Ο κλάδος των μικρών επιχειρήσεων και των βιοτεχνών βρίσκεται ακόμα σε μεγάλη αβεβαιότητα ένεκα πανδημίας και αριθμός αυτών αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα βιωσιμότητας που δεν αποκλείεται να επιδεινωθούν τους επόμενους μήνες. Μέχρι στιγμής ένα 10% των μικρών επιχειρήσεων έχει βάλει λουκέτο. Ήδη, η αγορά διέρχεται μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, αφού μετά την στασιμότητα της πανδημίας, ακολούθησαν οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και στην μεταφορά των φορτίων. Πρόκειται για αυξήσεις οι οποίες επηρεάζουν επιχειρήσεις και μετά τους καταναλωτές.
Τα υπέρ
Πάντως, για την πλειοψηφία των επιχειρήσεων, η εφαρμογή του συστήματος πληρωμής με κάρτα εκτιμάται ότι οδηγεί σε αύξηση των πωλήσεων. Και αυτό καθώς το πλαστικό χρήμα φαίνεται ότι διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τους καταναλωτές, οι οποίοι πάνε για ψώνια χωρίς πρώτα να κάνουν μια στάση σε ATM, ειδικότερα δε οι νεαρότερες γενιές. Βεβαίως, στόχος του διατάγματος είναι η πάταξη της φοροδιαφυγής.
Οι αδειοδοτημένες εταιρείες
Σύμφωνα με το μητρώο της Κεντρικής Τράπεζας, τα ιδρύματα στα οποία έχει χορηγηθεί άδεια λειτουργίας στην Κύπρο είναι συνολικά δέκα. Μεταξύ αυτών φυσικά η JCC η οποία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά. Ο κατάλογος είναι ο εξής:
- JCC Payment Systems LTD
- G.S Cash Line Ltd
- G.A.P Vasilopoulos Public Ltd
- SPSPI Smart Pay Services Payment Institution (Cyprus) Ltd
- Wise Wolves Payment Institution Limited
- Silvergate Technologies Limited
- Powercash21Limited
- TFI Markets Ltd
- Massari Payment Services Ltd
- Mediterranean Finance Ltd
Στις υπηρεσίες για τις οποίες έχουν αδειοδοτηθεί είναι μεταξύ άλλων για υπηρεσίες που επιτρέπουν τις τοποθετήσεις μετρητών σε λογαριασμό πληρωμών, εκτέλεση πράξεων πληρωμής με κάρτα πληρωμής ή ανάλογη συσκευή, εκτέλεση μεταφορών πίστωσης, συμπεριλαμβανομένων των πάγιων εντολών, υπηρεσίες εκκίνησης πληρωμής, υπηρεσίες πληροφοριών λογαριασμού.
Σε εγκύκλιό του το ΕΤΕΚ σημειώνει ότι το υπό αναφορά διάταγμα αποδέχεται ως τερματικό αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα, όλες τις διαθέσιμες συσκευές, όπως ασύρματο και ενσύρματο τερματικό POS, mobile POS, μεθόδους και εφαρμογές virtual POS όπως π.χ. VIVA WALLET κ.ο.κ. τα οποία αξιοποιούν έξυπνες κινητές συσκευές/ τηλέφωνα ως τερματικό τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποδοχή καρτών, τόσο με φυσική παρουσία κάρτας όσο και χωρίς φυσική παρουσία κάρτας, επιτρέπουν δηλαδή πωλήσεις εξ αποστάσεως. Σημειώνεται επίσης πως η χρήση εφαρμογών virtual POS (π.χ. εφαρμογή σε κινητά / smartphone κ.ο.κ.) ικανοποιεί τις πρόνοιες του διατάγματος.
