Της Μαρίας Ηρακλέους
Δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητες της Celestyal η εξεύρεση επενδυτή διαμηνύει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Celestyal Cruises Κρις Θεοφιλίδης. Εξηγεί γιατί δεν προχώρησε το κινεζικό ενδιαφέρον για εξαγορά της εταιρείας και περιγράφει τους στόχους και τις προτεραιότητες της εταιρείας μέχρι το 2021. Ανάμεσα σε αυτούς είναι και οι αλλαγές στον στόλο της εταιρείας. Προς το παρόν στο επίκεντρο βρίσκεται το νέο πακέτο επταήμερης κρουαζιέρας Three Continents, στο οποίο περιλαμβάνεται και η Κύπρος. Το Celestyal Crystal θα προσεγγίσει πρώτη φορά το λιμάνι Λεμεσού στις 6 Δεκεμβρίου και τελευταία στις 3 Ιανουαρίου, ενώ αναμένεται να αυξηθούν το 2020.
-Ξεκίνησαν τα νέα πακέτα για την Ανατολική Μεσόγειο. Πότε προσεγγίζετε την Κύπρο;
-Το δρομολόγιο ξεκινά από Πειραιά, πάει Αίγυπτο, Ισραήλ, Λεμεσό, Ρόδο, Τουρκία και πίσω στον Πειραιά . Η πρώτη αναχώρηση έγινε την Δευτέρα, άρα η πρώτη προσέγγιση στη Λεμεσό είναι η ερχόμενη Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου. Είναι ένα δρομολόγιο το οποίο προσφέρει πολύ ενδιαφέροντες προορισμούς για όσους αναζητούν κάτι πιο κοντά στην κουλτούρα και την εμπειρία, και έτσι δεν μας εκπλήσσει που το επιλέγει ένα ευρύ φάσμα εθνικοτήτων. Για την πρώτη σεζόν έχουμε πέντε αναχωρήσεις- αρχές Δεκεμβρίου μέχρι Ιανουάριο. Τον επόμενο χρόνο προγραμματίζονται 14 προσεγγίσεις στη Λεμεσό και ανάλογα με την ζήτηση θα αποφασίσουμε για το 2021. Βγάλαμε προκαταρκτικό σχέδιο για το 2021 αλλά θέλουμε να δούμε πώς θα προχωρήσει για να προγραμματίσουμε το τελικό σχέδιο.
-Θα αυξηθούν οι κρουαζιέρες στο λιμάνι Λεμεσού;
Αυτό θα εξαρτηθεί από τον στόλο μας. Το προκαταρκτικό σχέδιο μιλά για 12 προσεγγίσεις το 2021 αντί για 14 το 2020, αλλά αν θα πρόκειται για μεγαλύτερο πλοίο τότε σε αριθμό επιβατών πρόκειται για αύξηση σε σχέση με σήμερα.
-Αναμένονται λοιπόν αλλαγές στον στόλο σας;
Το σημαντικό είναι ότι ο στόχος μας είναι να φτάσουμε σε δρομολόγια καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, κάτι που γίνεται το 2021. Τότε θα είναι η ευκαιρία να αναπτυχθούμε και να δούμε πώς μεγαλώνει ο στόλος, είτε με αντικατάσταση υφιστάμενων πλοίων με μεγαλύτερα, είτε με επιπλέον προσθήκες. Σε κάθε περίπτωση, ο αρχικός προγραμματισμός προσεγγίσεων δίνει το στίγμα ότι ο αριθμός των επιβατών θα είναι αυξημένος. Σε αυτό προσβλέπουμε και για αυτό εργαζόμαστε. Πριν δύο χρόνια είχαμε 95.000 επιβάτες, πέρσι είχαμε 108.000, φέτος (2019) έχουμε 117.000 επιβάτες. Για τον φετινό Δεκέμβριο ο στόχος ήταν 4.000 επιβάτες για το συγκεκριμένο δρομολόγιο το οποίο προσεγγίζει την Λεμεσό και θα τον πιάσουμε. Για το 2020 στοχεύουμε στους 130.000 επιβάτες εκ των οποίων οι 12.000 θα επισκεφθούν την Λεμεσό. Ταυτόχρονα εισάγουμε συνέχεια νέα δρομολόγια, κυρίως επταήμερα, και επιχειρούμε να εντάξουμε νέα λιμάνια και προορισμούς. Αυτή την στιγμή έχουμε κρουαζιέρες στα ελληνικά νησιά κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, κρουαζιέρες προς Κωνσταντινούπολη το φθινόπωρο και κρουαζιέρες προς την Ανατολική Μεσόγειο τον χειμώνα.
-Τα νέα δρομολόγια μεταφράζονται και σε αύξηση του στόλου της εταιρείας;
Η αύξηση είναι στους στόχους μας, αλλά προτεραιότητα είναι τώρα για μας να δουλεύουν ολόχρονα υφιστάμενα πλοία μας. Αυτό θα επιτύχουμε το 2021. Μόνο μετά από αυτό θα μπορούσαμε να σκεφτούμε το συγκεκριμένο βήμα σοβαρά και να προχωρήσουμε σε μια τέτοια επένδυση.
-Από ποιες αγορές έρχονται οι επιβάτες;
Έχουμε ένα ευρύ φάσμα στις εθνικότητες των επιβατών που φτάνουν αεροπορικώς Αθήνα και ταξιδεύουν και στην Κύπρο με την κρουαζιέρα. Όσον αφορά τις προσεγγίσεις στο λιμάνι Λεμεσού, το 30% των επιβατών είναι Αμερικανοί, το 20% Άγγλοι, 11% Έλληνες ενώ υπάρχουν επιβάτες από Σιγκαπούρη, Κίνα, Ισπανία, Γαλλία, Ιαπωνία, Ρωσία και Αυστραλία. Πολύ σημαντικό στοιχείο για την κρουαζιέρα είναι η αεροπορική συνδεσιμότητα ειδικά για μακρινές αγορές. Δεν μπορείς να περιμένεις ότι κάποιος θα αλλάξει τρεις πτήσεις για να φτάσει στο λιμάνι αφετηρίας. Πρέπει να υπάρχει συχνότητα πτήσεων, να είναι και cost effective και να μην ταλαιπωρεί τον επιβάτη.
-Άρα με αυτά τα δεδομένα η Κύπρος δεν προσφέρεται ως λιμάνι αφετηρίας.
Έχει να αντιμετωπίσει και αυτό το θέμα η Κύπρος. Αλλά όχι μόνο αυτό. Το σημαντικότερο είναι ότι η Κύπρος πάντα θα εξαρτάται από την γεωπολιτική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, οπότε θα έχει πάντα να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα. Το δεύτερο θέμα είναι η αεροπορική συνδεσιμότητα. Εμείς ως εταιρεία -μέλος ενός οργανισμού, ο οποίος εδώ και οκτώ δεκαετίες πρωτοπορεί στον Κυπριακό τουρισμό, προσπαθούμε να δούμε πώς μπορούμε να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη του τομέα της κρουαζιέρας στην Κύπρο.
-Πώς μπορεί λοιπόν να βελτιωθεί;
Μιλώντας με διάφορες αεροπορικές εταιρείες που έχουν πτήσεις μεγάλης διάρκειας και να δούμε αν μπορούμε να συνδέσουμε την Κύπρο με αυτές. Προσπαθούμε να δούμε κατά πόσο μπορούμε να αξιοποιήσουμε την συνδεσιμότητα της γύρω περιοχής προκειμένου να συνδέσουμε και την Κύπρο με μια δεύτερη πιο μικρή πτήση για δημιουργία πακέτων Fly and Cruise. Βασιζόμαστε σε συνεργασίες που ήδη έχουμε με αεροπορικές εταιρείες στην Αθήνα, αλλά υπάρχουν κι άλλες ευκαιρίες γύρω μας, όπως για παράδειγμα το Ισραήλ, που συγκεντρώνει πολλές πτήσεις από όλο τον κόσμο και σε Αμερική αλλά και στην Ασία. Για να γίνει αφετηρία η Κύπρος κρουαζιέρας θα απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε εισερχόμενο τουρισμό και όχι τόσο στην τοπική αγορά. Υπάρχει μια τοπική αγορά στην Κύπρο που θέλει να κάνει κρουαζιέρα, απλά αυτή η τοπική αγορά χαρακτηρίζεται από εποχικότητα από τα μέσα Ιουνίου μέχρι το τέλος Αυγούστου.
-Πώς η ένταξη σε ένα δρομολόγιο ωφελεί την Κύπρο;
Αξίζει απλά να πούμε ότι η πρώτη κρουαζιέρα που φτάνει την Παρασκευή στην Κύπρο έχει 723 επιβάτες και το 19% δηλαδή 140 επιβάτες είναι Βρετανοί οι οποίοι θα μείνουν στην Κύπρο για τρεις μέρες και θα αναχωρήσουν αεροπορικώς από την Λάρνακα, αξιοποιώντας την επιλογή του Cruise and stay. Οι τουρίστες θα κατεβούν στην Κύπρο, θα δουν την Κύπρο, θα πάνε εκδρομές, σε μνημεία κουλτούρας και πολιτιστικής κληρονομιάς και μέσω του word of mouth η χώρα μας θα γίνει πιο γνωστή στον τουρισμό κρουαζιέρας. Από εκεί και πέρα, διάφορες μελέτες που γίνονται στην κρουαζιέρα ανά τον κόσμο, δείχνουν ότι όταν κάποιος έχει επισκεφτεί ένα σημείο μέσω κρουαζιέρας, αυξάνεται η πιθανότητα να επισκεφθεί ξανά το σημείο και να μείνει. Αυτό το ποσοστό κυμαίνεται μεταξύ 15-20-25%. Επίσης ανοίγει η Κύπρος σε νέες αγορές οι οποίες δεν είναι παραδοσιακές του κυπριακού τουρισμού, της παραλίας. Ανοίγουν προοπτικές σε νέες αγορές όπως την Αμερική, την Λατινική Αμερική και την Ασία.
-Τελευταία η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου κερδίζει έδαφος στον τουρισμό κρουαζιέρας.
Αυτό είναι πραγματικότητα. Η εικόνα αλλάζει μετά από μια πενταετία στην οποία η επίσκεψη κρουαζιερόπλοιων στην Κύπρο ήταν μειωμένη, ακριβώς γιατί η περιοχή ήταν εκτός χάρτη λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης. Το βλέπουμε και από τις δικές μας κρουαζιέρες και από τις κινήσεις άλλων εταιρειών στον κλάδο. Αυτό είναι ένα πολύ θετικό στοιχείο, διότι η κρουαζιέρα φέρνει ένα άλλο πελάτη και επισκέπτη και ποιοτικά και με άλλα ενδιαφέροντα. Ο επισκέπτης της κρουαζιέρας έρχεται εκτός καλοκαιρινής περιόδου και θέλει να γνωρίσει την κουλτούρα, την παράδοση και την θρησκεία των τόπων που επισκέπτεται.
-Θεωρείτε λοιπόν ότι υπάρχουν προοπτικές λοιπόν για την Κύπρο στον τομέα της κρουαζιέρας;
Θεωρώ ότι υπάρχει μεγάλη προοπτική στην Κύπρο στον συγκεκριμένο τομέα, αφού η χώρα προσφέρει σταθερότητα, υποδομές, σύγχρονα αεροδρόμια και λιμάνια. Σίγουρα μπορούμε να βελτιώσουμε το θέμα της αεροπορικής συνδεσιμότητας. Πρέπει να τονίσω ότι γίνεται αρκετή δουλειά και από την Hermes και από το Υφυπουργείο Τουρισμού αλλά είναι μια διαδικασία που θα πάρει λίγο χρόνο .
-Έχει κοστίσει όμως ήδη αρκετά στην Κύπρο η έλλειψη συνδεσιμότητας και η εύκολη πρόσβαση στη χώρα.
Δεν ήταν όμως μόνο αυτό, ήταν και το ότι η ευρύτερη περιοχή δεν ήταν ώριμη για να προσελκύσει επισκέπτες. Πρωτίστως πρέπει να υπάρχει η αίσθηση ασφάλειας και μετά το θέμα συνδεσιμότητας.
Εξαγορά Celestyal
-Στο παρελθόν υπήρξε ενδιαφέρον για εξαγορά της Celestyal από κινεζική εταιρεία. Τι έγινε με την συγκεκριμένη περίπτωση;
Ήταν μέρος ενός προγράμματος στο πλαίσιο του οποίου η εταιρεία ήθελε να δει το ενδιαφέρον από επενδυτές και ανάμεσα σε άλλους που είχαν υποβάλει προσφορά, είχε καταλήξει στους Κινέζους επενδυτές. Η προσφορά τους όμως απορρίφθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο καθώς είχε κριθεί ως μη συμφέρουσα. Εκ των πραγμάτων το Διοικητικό Συμβούλιο έχει δικαιωθεί, καθώς τότε το Brand της Celestyal ήταν στην αρχή της ανάπτυξής του. Πλέον, μέσα στα τελευταία τρία χρόνια, οι αριθμοί και τα μεγέθη της εταιρείας έχουν μεγαλώσει σημαντικά.
-Άρα πλέον είναι καλύτερη περίοδος για εξαγορά;
Κοιτάξτε, επειδή ακριβώς η κρουαζιέρα είναι το πιο μεγάλο και το πιο γρήγορα αναπτυσσόμενο κομμάτι του τουρισμού, συνεχώς υπάρχουν επενδυτές που ενδιαφέρονται να μπουν στον τομέα της κρουαζιέρας. Κατά καιρούς μας προσεγγίζουν διάφοροι επενδυτές και βολιδοσκοπούν την κατάσταση, και το κατά πόσο υπάρχει ενδιαφέρον από την εταιρεία. Το πώς θα προχωρήσει το ενδιαφέρον εξαρτάται κατ΄αρχάς από το επενδυτικό πλάνο που βλέπει ο επενδυτής και από τι σχέδια έχει η ίδια η εταιρεία. Και θα έλεγα ότι αν και υπήρχαν κατά καιρούς επαφές αλλά δεν έχουμε τώρα προτεραιότητα να βρούμε επενδυτή. Αυτή την στιγμή η εταιρεία είναι σε θέση να αναπτυχθεί, να προσθέσει πλοία στον στόλο χωρίς να χρειαστεί να αντλήσει νέα κεφάλαια από επενδυτή. Εκεί που θα το σκεφτεί η εταιρεία είναι αν θα αποφασίσει για πιο μεγάλες επενδύσεις οι οποίες ακόμα είναι πρόωρες.
-Να υποθέσουμε ότι και οι προτάσεις που έχουν έρθει κατά καιρούς, δεν ήταν και οι πλέον συμφέρουσες, για να μην προχωρήσει κάτι;
Τότε που βλέπαμε πιο επισταμένα το θέμα οι προτάσεις που υπήρχαν, ήταν περισσότερο σε επίπεδο βολιδοσκόπησης. Εμείς θεωρούσαμε ότι έπρεπε να περάσει μια περίοδος όπου θα μπορούσε να ωριμάσει λίγο η οικονομική πτυχή για να μπορέσουμε να μιλήσουμε με περισσότερη λεπτομέρεια με επενδυτές, αλλά λέω ότι εφόσον το business plan μας μπορεί να προχωρήσει χωρίς εξωτερική επένδυση, η εξεύρεση επενδυτή δεν είναι στις προτεραιότητές μας.
Αυτή την στιγμή η εταιρεία έχει έδρα εδώ στην Κύπρο, έχει ένα μεγάλο γραφείο στον Πειραιά αλλά και ομάδες πωλήσεων στο εξωτερικό. Έχουμε 12 άτομα αυτή την στιγμή στην Αμερική, πέντε στην Αγγλία, δυο στην Γερμανία, τρία στην Γαλλία, δύο στην Αυστραλία και δύο στην Κίνα. Και μεγαλώνουμε συνεχώς, σύντομα θα έχουμε άτομο δικό μας και στη Λατινική Αμερική. Αυτά όλα μας βοηθούν στο να επεκτείνουμε την σεζόν και να είμαστε συνέχεια στις αγορές ώστε να μπορέσουμε να πωλούμε και πιο εξειδικευμένες κρουαζιέρες.
-Αναφερθήκατε σε δυσκολίες που έχει η Κύπρος για να γίνει αφετηρία κρουαζιέρας. Είναι το ίδιο δύσκολο για την κυπριακή να στηρίξει την ακτοπλοϊκή σύνδεση;
Είναι σίγουρα δύο εντελώς διαφορετικά θέματα, διότι η ακτοπλοϊκή σύνδεση δεν είναι για τουρισμό, αλλά πρόκειται για σύνδεση τακτικής βάσης για άτομα που προτιμούν να ταξιδέψουν μέσω θαλάσσης αν και βέβαια θα μπορούσε να αποτελέσει επιλογή και για τουριστικούς λόγους.
-Θα ενδιέφερε την εταιρεία σας να επενδύσει σε αυτό το κομμάτι;
Δεν είναι στα άμεσα σχέδιά μας. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις, βλέπουμε αν έχει ένα τρόπο να συνεισφέρουμε σε αυτή την προσπάθεια αλλά δεν είναι στις προτεραιότητές μας. Λογικά το μέγεθος του πλοίου που θα κάνει την ακτοπλοϊκή σύνδεση θα λαμβάνει υπόψη και το μέγεθος της αγοράς κι αυτό είναι πιο εύκολο να το πετύχεις με το πλοίο της γραμμής παρά με κρουαζιερόπλοιο.
-Ποια δυναμική αναπτύσσεται στον τομέα της κρουαζιέρας γενικότερα;
Το 60% του πελατολογίου μας είναι από μακρινές αγορές. Έχουμε 40% Αμερικανούς επιβάτες, 5% από Λατινική Αμερική, 10% από Αυστραλία- Ασία και το υπόλοιπο είναι κατά κύριο λόγο ευρωπαϊκό πελατολόγιο. Όσον αφορά ευρύτερα τον κλάδο, ο κλάδος μεγαλώνει σταθερά τα τελευταία 20-30 χρόνια, με πιο ψηλό ρυθμό ανάπτυξης απ΄ όσο μεγάλωνε ιστορικά ο κλάδος του τουρισμού παγκόσμια. Και αυτό προβλέπεται να συνεχιστεί, διότι η κρουαζιέρα σε σχέση με τον παγκόσμιο τουρισμό αποτελεί μόνο το 2%, άρα υπάρχει μεγάλη προοπτική ανάπτυξης . Οπότε ο τομέας έχει πολύ θετικές προοπτικές , και σε αυτό δεν πρέπει να λείψει η Κύπρος. Και πιστεύω πως όσο αναπτύσσεται η κρουαζιέρα τόσο θα αναπτύσσεται και η αεροπορική συνδεσιμότητα και γενικότερα ο τουρισμός μας.
