Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η κόντρα της ΕΤΥΚ με τις τράπεζες για την ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων και το σύστημα αμοιβών καλά κρατεί. Στο αποκορύφωμα της κόντρας αυτής, είναι η διαφωνία με τράπεζες για το πώς θα δοθούν αυξήσεις στους τραπεζοϋπαλλήλους, αφού η Ένωση Τραπεζικών Υπαλλήλων Κύπρου θέλει να αποδίδονται με τον ίδιο τρόπο που δίνονταν εδώ και πολλά χρόνια, δηλ. οριζόντιες και ετήσιες σε όλους τους τραπεζοϋπαλλήλους. Ωστόσο, οι τράπεζες επιζητούν την αλλαγή του συστήματος αμοιβών, που, όπως υποστηρίζουν, θα ανταποκρίνεται στον 21ο αιώνα, θα είναι πιο δίκαιο και παραγωγικό.
Οι μεγάλες κυπριακές τράπεζες θέλουν ναι μεν να παραχωρούνται οριζόντιες αυξήσεις σε όλους τους εργαζομένους σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό, όμως ταυτόχρονα να παραχωρείται και ένα ποσοστό αύξησης στη βάση της απόδοσης του κάθε τραπεζοϋπαλλήλου και βάσει της αξίας της κάθε θέσης στην ελεύθερη αγορά.Πού το βρήκαν όμως οι κυπριακές τράπεζες αυτό το μοντέλο των πληρωμών που θέλουν να εισαγάγουν; Οι κυπριακές τράπεζες, από ό,τι αποδεικνύεται, ακολουθούν επακριβώς το σύστημα αμοιβών που εφαρμόζουν οι μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης, όπως η HSBC, η Barclays, η Loyds και η Deutsche Bank. Διαβάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της Barclays και της HSBC, αποδεικνύεται το παραπάνω επιχείρημα.
Συγκεκριμένα, στα οικονομικά αποτελέσματα της HSBC για το 2017 –την ίδια χρονιά που και η Τράπεζα Κύπρου άρχισε τις συζητήσεις για την εισαγωγή τέτοιου συστήματος αμοιβών- αναφέρεται πως η στρατηγική αμοιβών της τράπεζας στους υπαλλήλους γίνεται βάσει της απόδοσης λαμβάνοντας υπόψη τόσο το «τι» έχει επιτευχθεί, όσο και «πώς» έχει επιτευχθεί. Παράλληλα, τονίζεται πως οι μισθοί καθορίζονται βάσει του τι δίνει «έξω» η αγορά και προέρχονται από ανεξάρτητους ειδικούς. Αυτοί, όπως εξηγεί, πληροφορούν για τα επίπεδα μισθών που υπάρχουν και σε ανταγωνιστές τους, όπως άλλες τράπεζες, αλλά και σε άλλες επιχειρήσεις σε όλο το φάσμα της αγοράς. Προστίθεται δε, πως ο μισθός σε έναν υπάλληλο δίνεται με βάση την ατομική του απόδοση και ως μέλος μίας ομάδας στην οποία ενδεχομένως συμμετέχει. Τέλος, η HSBC στα επίσημα οικονομικά της αποτελέσματα τονίζει πως ο μισθός ενός τραπεζοϋπαλλήλου θα πρέπει να ποικίλλει ανάλογα με την απόδοσή του σε κάθε έτος.
Στην ίδια γραμμή
Παράλληλα, στα οικονομικά αποτελέσματα της Barclays για το 2017, αποδεικνύεται πως ακολουθείται η ίδια γραμμή σε σχέση με τους μισθούς των τραπεζοϋπαλλήλων της ανά το παγκόσμιο. Δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην επίδοση του κάθε υπαλλήλου, στην ετήσια επανεξέτασή του βάσει της απόδοσής του και επίτευξης των στόχων του, αλλά αντανακλά τις δεξιότητες και την εμπειρία του. Όπως εξηγεί, αυξάνεται ο μισθός του τραπεζοϋπαλλήλου όπου αυτό δικαιολογείται από την αλλαγή ρόλου, την αυξημένη ευθύνη, ενώ παράλληλα ο μισθός μπορεί επίσης να αυξηθεί σύμφωνα με τις τοπικές νομοθετικές απαιτήσεις και σύμφωνα με τις δεσμεύσεις των συνδικάτων και των συμβουλίων επιχειρήσεων.
Η φιλοσοφία αμοιβών στους υπαλλήλους της Barclays συνδέει την αμοιβή με την επίτευξη σταθερών υψηλών επιδόσεων και τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας για την Τράπεζα, και καταλήγει πως κυμαίνεται αναλόγως με το τι θα επιτύχουν σε σχέση με τους επιχειρηματικούς και συλλογικούς στόχους που έχουν τεθεί ώστε να υλοποιηθεί η επιχειρηματική στρατηγική της Τράπεζας για εξυπηρέτηση του κάθε πελάτη. «Η απόδοση αξιολογείται τόσο με οικονομικά όσο και με μη χρηματοοικονομικά κριτήρια», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αντεπίθεση στο κόστος
Αφήνοντας στην άκρη το –ομολογουμένως πολύ φρέσκο- Σχέδιο Εθελούσιας Εξόδου που εφάρμοσε η Τράπεζα Κύπρου με αποτέλεσμα να αποχωρήσει το 10% των υπαλλήλων της Τράπεζας, οι τράπεζες θέλουν να μειώσουν το κόστος τους προς τα έσοδά τους (Cost to income). Αυτό επιτυγχάνεται με δύο τρόπους. Ή θα μειώσεις κόστος, άρα υπαλλήλους και καταστήματα, ή θα προσπαθήσεις να αυξήσεις τα κέρδη. Και πέρα από το προφανές, δηλαδή τη μείωση καταστημάτων και υπαλλήλων, τα τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο θέλουν να προχωρήσουν στην αντεπίθεση, δηλαδή να στραφούν στην επικερδότητα. Όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές στην «Κ», αυτό θα επιτευχθεί μόνο με την εισαγωγή ενός συστήματος αμοιβών των τραπεζοϋπαλλήλων, όπου θα υπάρχουν μεγάλα «μπόνους» που ενδεχομένως να φτάνουν και στο 7% του μισθού τους. «Αυτός θα είναι ο τρόπος για να αυξηθούν τα κέρδη», συμπληρώνουν, «και είναι η πρακτική που ακολουθείται στις τράπεζες παγκοσμίως.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξάλλου έχει εκφράσει πολλάκις την επιθυμία όλες οι τράπεζες της Ευρωζώνης -και όχι μόνο της Κύπρου- να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο και να λύσουν τα όποια τους προβλήματα. Έτσι, θα μπορέσουν να ενταχθούν και στη λεγόμενη τραπεζική ένωση, δηλαδή του συστήματος τραπεζικής εποπτείας και εξυγίανσης που θα λειτουργεί βάσει κανόνων που ισχύουν σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτή, θα εγγυάται την ασφάλεια και την αξιοπιστία του τραπεζικού τομέα στην ευρωζώνη και ευρύτερα στην ΕΕ και θα διασφαλίζει ότι η εξυγίανση των μη βιώσιμων τραπεζών γίνεται χωρίς να δαπανηθούν χρήματα των φορολογουμένων και με ελάχιστη επίπτωση στην πραγματική οικονομία.
Διάλεξε πλευρά το Εργασίας
Την ίδια ώρα, υπάρχουν -οι παρασκηνιακές προς στιγμήν- συζητήσεις μεταξύ τραπεζών και Υπουργείου Εργασίας για την ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων στις τράπεζες, τον καθορισμό των νέων συστημάτων αμοιβών στους τραπεζοϋπαλλήλους, αλλά και για το αν θα πρέπει να καταβληθούν ΑΤΑ και ετήσιες προσαυξήσεις βάσει του παλαιών συμφωνηθέντων. Όπως διαρρέει μέχρι στιγμής, το Υπουργείο Εργασίας «κλίνει» προς τα «θέλω» της ΕΤΥΚ, με αρκετούς να υποστηρίζουν πως έχει διαλέξει ξεκάθαρα πλευρά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες που διαρρέουν, η ρητορική που ακολουθείται είναι να δοθούν αυτά που ζητά η ΕΤΥΚ και με τον τρόπο που θέλει για το τρέχον έτος και για το επόμενο να δοθεί «νέο ραντεβού». Η ίδια πρακτική δηλαδή που ακολουθείται από το 2017, όταν έληξαν οι πλείστες συλλογικές συμβάσεις. Την κατάσταση διευκολύνει η επιστροφή στα κέρδη των τραπεζών από το 2018 μέχρι και σήμερα, με το Υπουργείο να υποδεικνύει ότι οι τράπεζες μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος των όποιων απαιτήσεων.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δεν έχει λάβει θέση στο όλο ζήτημα του νέου συστήματος μισθών των εργαζομένων που θέλουν να εισάξουν οι τράπεζες, αλλά ούτε και για τους δικούς της υπαλλήλους που υπάγονται σε συντεχνίες τραπεζοϋπαλλήλων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
