Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ως προάγγελος του Σχεδίου Εθελούσιας Αποχώρησης θα μπορούσε να μεταφραστεί η εγκύκλιος του αναπληρωτή διευθύνοντα συμβούλου της Τράπεζας Κύπρου, Χριστάκη Πατσαλίδη, προς το προσωπικό της τράπεζας, στην οποία αναφέρεται ξεκάθαρα πως η Τράπεζα θα κινηθεί σε ρυθμούς μείωσης του κόστους της στο επόμενο διάστημα.
Αν και στην εγκύκλιο ξεκαθαρίζεται πως αυτή η μείωση του κόστους θα αρχίσει εν πρώτοις από τη μείωση του κόστους που επιφέρουν οι σύμβουλοι στην Τράπεζα, το Σχέδιο της Εθελούσιας Εξόδου όπως και η ίδια η τράπεζα έχει αφήσει να διαρρεύσει, είναι σε τροχιά δημιουργίας. Οι διοικητικές αλλαγές της Τράπεζας, η ολοκλήρωση του Helix, αλλά και η προσπάθεια για αύξηση της τιμής της μετοχής της είχαν σίγουρα προτεραιότητα και άφησαν σε δεύτερη μοίρα το Σχέδιο της Εθελούσιας Εξόδου. Αν και τα της Τράπεζας Κύπρου δεν διαρρέουν εύκολα, πολλοί είναι αυτοί που συζητούν πως από Σεπτέμβριο αναμένεται να ανακοινωθεί το Σχέδιο της Εθελούσιας Εξόδου. Υπάρχουν δε, δύο σχολές σκέψης.
Από τη μία, υπάρχουν τραπεζικοί κύκλοι που σχολιάζουν ότι το Σχέδιο της Εθελούσιας Εξόδου θα έπρεπε να δοθεί πριν από το τέλος των θερινών διακοπών, ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως τέτοια προγράμματα δεν επιτυγχάνουν το στόχο τους εν μέσω καλοκαιριού. Οι πρεσβευτές της πρώτης σχολής σκέψης αναφέρουν πως τα Σχέδια Εθελούσιας έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα εν μέσω καλοκαιριού, όπως έγινε τότε με την Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα, που οι υπάλληλοι έλαβαν «διακοπές διαρκείας».
Επίσης, αναφέρουν ότι το βάρος του Σχεδίου δεν θα πρέπει να το σηκώσει ο καινούργιος CEO της Τράπεζας, Πανίκος Νικολάου, αλλά ο παλιός CEO η θητεία του οποίου λήγει τον Σεπτέμβριο. Γι’ αυτό, εξάλλου, δεν πρέπει να θεωρείται τίποτα δεδομένο και όλα είναι ρευστά. Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Αντρέα Ένρια, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα, επισήμανε πως στις τράπεζες ασκούνται συνεχείς πιέσεις στην κερδοφορία από παράγοντες όπως τα χαμηλά έσοδα από τόκους, το υψηλό λειτουργικό κόστος, ο αυξημένος ανταγωνισμός σε ορισμένα τμήματα της αγοράς και η ενδεχόμενη ανάγκη σχηματισμού πρόσθετων προβλέψεων σε ένα περιβάλλον στο οποίο επικρατούν υψηλοί δείκτες ΜΕΔ.
«Η αντιμετώπιση των πιέσεων στα περιθώρια κέρδους θα απαιτήσει τη συνεχή μείωση του κόστους - μεταξύ άλλων, μέσω της προσαρμογής των επιχειρηματικών μοντέλων- την αναθεώρηση των οργανωτικών δομών και την ταχεία υιοθέτηση νέων τεχνολογιών», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου φαίνεται να είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον ισχυρό άνδρα του SSM, καθώς στο μήνυμά του αναφέρει πως οι αυτοματοποιήσεις, οι πωλήσεις δανείων, οι απλοποιήσεις διαδικασιών, η πάταξη της γραφειοκρατίας, οι πιο σύγχρονες μέθοδοι εργασίας, δημιουργούν ευκαιρίες για μείωση του εργατικού κόστους.
Αριθμός αίνιγμα
Διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις της εγκυκλίου που απέστειλε ο κ. Πατσαλίδης στο προσωπικό του για μείωση κατά 10% των παραδοσιακών συναλλαγών στο κατάστημα που έχουν μετακινηθεί προς τα διαδικτυακά τους κανάλια, θα μπορούσε κανείς να εξάγει το αποτέλεσμα πως η Τράπεζα θα μειώσει κατά 10% τους υπαλλήλους κάθε καταστήματος. Η αλήθεια δεν είναι αυτή, όμως. Μιλώντας στην «Κ» τραπεζικοί που έχουν προχωρήσει σε Σχέδια Εθελούσιας Εξόδου κατά το παρελθόν σε άλλες τράπεζες, σημείωσαν πως ο αριθμός των υπαλλήλων θα κριθεί αναλόγως με την τεχνολογική στροφή που θέλει να κάνει η τράπεζα.
Δηλαδή, εξήγησαν πως μπορεί μεν να ακούγεται πως το Εθελούσιο της Τράπεζας Κύπρου θα είναι για 500 – 700 άτομα, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι θα θέλει να βγάλει εκτός τραπέζης 500 – 700 άτομα. Μπορεί να θέλει πράγματι κάποια άτομα να φύγουν από την Τράπεζα, αλλά κάποια άτομα σίγουρα θα θέλει να μετακινηθούν σε άλλες θέσεις εργασίας. Άρα, ο στόχος θα είναι η κάλυψη και θέσεων που θα δημιουργηθούν από αυτή την επικέντρωση της τράπεζας στην «ψηφιακή μεταμόρφωση» της τράπεζας. Εξάλλου, για ακόμα μία φορά η γραμμή του κ. Ένρια συντάσσεται με αυτή της Τρ. Κύπρου, αφού ο κ. Ένρια ανέφερε πως το πλεονάζον δυναμικό στον τραπεζικό τομέα είναι ένα από τα προβλήματα που κληροδότησε η κρίση και ίσως το μοναδικό που δεν έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μέχρι σήμερα στον κυπριακό τραπεζικό τομέα.
Οι κυπριακές τράπεζες έχουν ήδη καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να μειώσουν το πλεονάζον προσωπικό και το μέγεθος του δικτύου των υποκαταστημάτων τους. Χρειάζονται όμως και άλλες προσπάθειες προκειμένου να επιλυθεί πλήρως το ζήτημα του πλεονάζοντος δυναμικού».
Η ψηφιακή μεταμόρφωση
Στο μήνυμα που πέρασε ο κ. Πατσαλίδης ανέφερε χαρακτηριστικά πως η ψηφιακή μεταμόρφωση μπορεί να πετύχει την μείωση του κόστους της τράπεζας, αλλά επίσης να βοηθήσει για να εξευρεθούν νέες ροές εισοδημάτων προσφέροντας νέες εμπειρίες στους πελάτες της τράπεζας. Γι΄ αυτό εξάλλου και στο μήνυμά του υπάρχει ξεκάθαρα η θέση ότι η Τράπεζα θα επανέλθει με προτάσεις για συμμετοχή του προσωπικού και στο θέμα της αύξησης των εσόδων και στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού μοντέλου της τράπεζας.
Στο ίδιο μήκος κύματος αλλά και λίγο πιο κάθετος στις απόψεις του κινήθηκε και ο Πρόεδρος του SSM, παρουσιάζοντας στην συνέντευξή του πως η ψηφιοποίηση των τραπεζικών υπηρεσιών είναι μια ευκαιρία για βελτίωση της κερδοφορίας. Τόνισε ότι αν οι τράπεζες δεν συμβαδίσουν με την ψηφιοποίηση, θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο απώλειας μεριδίου της αγοράς, καθώς θα τις συναγωνίζονται άλλες πιο αποδοτικές τράπεζες και νέοι ανταγωνιστές με έμφαση στη χρηματοοικονομική τεχνολογία. «Η ψηφιοποίηση», είπε, «θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά τόσο στην ενίσχυση της αποδοτικότητας και, συνεπώς, της κερδοφορίας των τραπεζών όσο και στη μείωση του πλεονάζοντος δυναμικού».
Και άλλες τράπεζες
Η Τράπεζα Κύπρου δεν είναι η μόνη τράπεζα που επιζητά την μείωση των εξόδων της και αύξηση των εσόδων της. Η Astrobank, για παράδειγμα, μπορεί εκ πρώτης όψεως να κρατά όλο της το προσωπικό μετά την απόκτηση και της USB Bank, όμως δεν είναι σίγουρο πως θα ακολουθήσει την ίδια στρατηγική μετά την απόκτηση των 242 υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου) στο δυναμικό της μαζί με τα υγιή στοιχεία της τράπεζας. Ενδεχομένως στους επόμενους μήνες να δούμε και την AlphaBank να προχωρά σε Σχέδιο, αφού οι 682 υπάλληλοί της χαρακτηρίζονται πολλοί. Η Ελληνική, από την άλλη, αν και στο μυαλό κάποιου θα ήταν η πρώτη που θα προχωρούσε σε ένα Σχέδιο, ο Ceo της, Ιωάννης Μάτσης, έχει ξεκαθαρίσει ότι αντιθέτως προσλαμβάνουν υπαλλήλους μετά την απόκτηση τόσων καταστημάτων από τον «καλό Συνεργατισμό».
