ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Τουριστική βόμβα 2,1 δισ. στις τράπεζες

Ανησυχίες για ενδεχόμενη αύξηση των κόκκινων δανείων των απασχολουμένων στον τομέα της φιλοξενίας

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Το ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών «πονοκεφαλιάζουν» την κυπριακή οικονομία είναι γνωστό από το 2014 που έφτασαν στο υψηλό των 28 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εν έτει 2020 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί στα 8,96 δισεκατομμύρια ευρώ, με την εξίσωση όμως της πανδημίας του κορωνοϊού και του τουρισμού να είναι δύσκολη και να μπορεί να χαρακτηριστεί «βραδυφλεγής βόμβα» για τις τράπεζες. Η εξάρτηση της χώρας από τον τουρισμό, οι λιγοστές αφίξεις των τουριστών στο νησί και η κατηγοριοποίηση των δύο δυνατών αγορών που στηρίζεται η Κύπρος, αυτή του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ρωσίας, πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένο πως τα δάνεια των ξενοδόχων και των συναφών με τον τουριστικό τομέα επιχειρήσεων, θα εκτοξευθούν μετά την παρέλευση του μορατόριουμ των δόσεων που ισχύει από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2020.

Ανατρέχοντας στα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, τα οποία όμως έχουν δεδομένα έως και τον Δεκέμβριο του 2019, βλέπουμε ότι στον τομέα της φιλοξενίας και της εστίασης, δηλαδή στον «πυρήνα» του τουρισμού (Accommodation and Food service activities σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση NACE) η έκθεση των τραπεζών ανέρχεται στα 2,13 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια –πάντα σύμφωνα με την ΚΤΚ- ανέρχονται στα 211 εκατ. ευρώ. Μπορεί τα 211 εκατ. ευρώ να μην ανησυχούν ως μέγεθος, διότι ο τομέας όχι μόνο εξυπηρετούσε τα δάνειά του, αλλά αποπλήρωνε και με γοργούς ρυθμούς όλα τα προβληματικά του, ωστόσο πλέον με μηδενικά –σχεδόν- έσοδα, θα υπάρξει αναπόφευκτα πρόβλημα. Ενδεικτικά, πριν από 5 χρόνια, δηλαδή τον Νοέμβριο του 2014, η έκθεση των τραπεζών στον τομέα του τουρισμού (Accommodation and Food service activities σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση NACE) ήταν στα 2,28 δισεκατομμύρια ευρώ. Το 62% του δανεισμού αυτού ήταν μη εξυπηρετούμενος, δηλαδή τα 1,41 δισεκατομμύρια ευρώ. Ελαφρυντικό σε όλη την εξίσωση της παρούσας κατάστασης είναι το μορατόριουμ των δανείων που ισχύει -σύμφωνα με τα παρόντα εξαγγελθέντα- για όλο το 2020, σχέδιο το οποίο έχουν χρησιμοποιήσει στο έπακρο οι επαγγελματίες του κλάδου. Την ίδια ώρα, τράπεζες, υπουργείο Οικονομικών και φορείς του τουρισμού «έπεσαν έξω» στις εκτιμήσεις τους αναφορικά με την τουριστική κίνηση και αφίξεις που θα κατέγραφε η Κύπρος. Ήδη οι εκτιμήσεις για την τουριστική επισκεψιμότητα στην Κύπρο σε σχέση με αυτή του 2019 που θα έφτανε στην καλύτερη περίπτωση το 30%,έχει μειωθεί στο 20% – 25%. Το γεγονός αυτό θα έχει αρνητική επίδραση και στον κλάδο του τουρισμού, αλλά και εν γένει για την κυπριακή οικονομία. Πόσο εκτεθειμένες είναι όμως οι δύο μεγάλες τράπεζες της Κύπρου στον τομέα του τουρισμού;

Εξετάζοντας τα τελευταία δημοσιοποιημένα οικονομικά αποτελέσματα της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας που αφορούν το πρώτο τρίμηνο του 2020, δείχνουν πως συνολικά η έκθεση των δύο αυτών τραπεζών φτάνει τα 1,44 δισεκατομμύρια ευρώ. Αναλυτικότερα, η Τράπεζα Κύπρου στον τομέα του τουρισμού που αποτελείται από τις υπηρεσίες της φιλοξενίας και της εστίασης (accommodation and food services) ανέρχονται στα 1,03 δισ. ευρώ. Αυτομάτως, συγκαταλέγεται στην τράπεζα που έχει την μεγαλύτερη έκθεση στον τουριστικό τομέα, τομέας που αντιμετωπίζει τη δεδομένη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα. Η Ελληνική Τράπεζα από την άλλη, δείχνει στα αποτελέσματά της πως στις υπηρεσίες της φιλοξενίας και της εστίασης (accommodation and food services) έχει έκθεση 412 εκατομμυρίων ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως τα ξενοδοχεία και εν γένει οι επιχειρήσεις σε παραλιακά μέρη λειτουργούν μόνο τα Σαββατοκύριακα, ενώ για τον Αύγουστο που θεωρητικά θα ήταν ένας πολύ καλός μήνας για τον τουρισμό υπάρχουν ενδείξεις πως δεν θα ανοίξουν πάνω από το 40% των συνολικών ξενοδοχειακών μονάδων. Έτσι το όποιο πρόβλημα, επιτείνεται.

Δημοφιλής επιλογή η αναστολή

Όπως προαναφέρθηκε, έχουν αιτηθεί αναστολή δόσεων δανείων το μεγαλύτερο μέρος των δανειοληπτών του τομέα του τουρισμού (accommodation and food services). Τα τελευταία δημοσιοποιημένα στοιχεία που παρέχονται από την ΚΤΚ κάθε δύο εβδομάδες, δείχνουν πως από τα εταιρικά δάνεια, το μεγαλύτερο ποσό των δανείων για τα οποία ζητήθηκε μέχρι τις 19 Ιουνίου του 2020 αναστολή δόσεων, αφορά τον τομέα φιλοξενίας και εστίασης με μικτή αξία 1,8 δισ. από 728 δανειολήπτες. Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί πως αυτοί οι 728 δανειολήπτες θα μπορέσουν από την 1η Ιανουαρίου 2021 θα καταφέρουν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, όπως έπρατταν κατά τον Φεβρουάριο του 2020, μήνας πριν εφαρμοστεί το μορατόριουμ των δόσεων των δανείων. Γενικότερα, η συμβατική αξία των δανείων για τα οποία ζητήθηκε αναστολή δόσεων στις 19 Ιουνίου έφτασε τα 11,74 δισ. ευρώ, από τα συνολικά 11,44 δισ. ευρώ που ανέρχονταν δύο εβδομάδες νωρίτερα, δηλαδή στις 5 Ιουνίου. Η κατηγοριοποίηση των δανείων αυτών δείχνει πως τα 7,07 δισ. ευρώ αφορούν επιχειρηματικά δάνεια και τα υπόλοιπα 4,67 δισ. ευρώ αφορούν δάνεια νοικοκυριών.

Πιθανό «extension»

Σημαντική είδηση ήταν αυτή που γνωστοποιήθηκε διά στόματος του Διευθύνοντος Συμβούλου της Astrobank, Κωνσταντίνου Λοιζίδη, τον Ιούνιο. Ότι δηλαδή, η Astrobank έχει «ρίξει στο τραπέζι» του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου να γίνει ένα ιδιωτικό μορατόριουμ δόσεων δανείων στοχευμένο για τον τομέα του τουρισμού (πιθανότατα για τα ξενοδοχεία) και να λάβει περαιτέρω επέκταση σε σχέση με το μορατόριουμ που ήδη εφαρμόζεται. Όπως έγινε γνωστό σε «τραπεζικά πηγαδάκια» δεν θα έπρεπε κάτι τέτοιο να γνωστοποιηθεί, ειδικά για μία πρόταση η οποία δεν μπορεί να έχει εύκολη εφαρμογή δίχως να δημιουργήσει ανομοιογένειες. Όχι μόνο σε σχέση με τον τύπο των επιχειρήσεων που μπορούν να συμμετάσχουν σε ένα μορατόριουμ δόσεων, αλλά και σχετικά με τις κυπριακές τράπεζες. Την πρόταση αυτή –καλώς ή κακώς- μπορεί να την «έριξε στο τραπέζι» η Astrobank, εντούτοις η έκθεση της Astrobank στον τουριστικό τομέα θα είναι αναλογικά μικρή και θα μπορεί να την εφαρμόσει στους πελάτες της. Τα αποτελέσματα της Astrobank δείχνουν συνολικό δανεισμό (όχι σε τουρισμό) ύψους 1,15 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 547 εκατ. ευρώ είναι μη εξυπηρετούμενα. Για μία τέτοια κίνηση θα πρέπει μάλλον να εξεταστούν οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε άλλες τράπεζες, όπως Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική Τράπεζα για παράδειγμα που έχουν πραγματικά μεγάλη έκθεση.

Έντυπη Έκδοση 

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Οικονομία: Τελευταία Ενημέρωση

X