ΚΥΠΕ
Το θέμα των εκποιήσεων συζητήθηκε σήμερα στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών μετά την κατάθεση προτάσεων νόμου οι οποίες ζητούν παγοποίηση ή αναστολή των εκποιήσεων μέχρι τέλος του έτους. Οι εκπρόσωποι από το Υπουργείο Οικονομικών και την Κεντρική Τράπεζα τάχθηκαν κατά των προτάσεων νόμου καθώς αυτές εγκυμονούν κινδύνους για την οικονομία με αλυσιδωτές επιπτώσεις, όπως λέχθηκε.
Η πρώτη πρόταση νόμου κατατέθηκε εκ μέρους της ΕΔΕΚ από τον Πρόεδρό της Μαρίνο Σιζόπουλο με σκοπό τη θέσπιση νέας νομοθεσίας για καθολική αναστολή όλων των διαδικασιών εκποιήσεων μέχρι το τέλος του 2020 λόγω της ύφεσης που αναμένεται να υπάρξει τόσο στην οικονομία της Κύπρου όσο και στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Λαμβάνοντας τον λόγο ο κ. Σιζόπουλος είπε ότι ο λόγος της πρότασης νόμου είναι όχι μόνο η πανδημία αλλά και οι τραπεζικές αυθαιρεσίες, όπως είπε. Ανέφερε ότι δεν υπάρχει κοινωνική ευαισθησία από τις τράπεζες και έκανε λόγο για ένα κύκλωμα που μέσα από τις εκποιήσεις θησαυρίζει. Στο χέρι μας είναι, είπε, ως Βουλή να διορθώσουμε τα λάθη και να σταματήσουμε την ασυδοσία χωρίς να στηρίζουμε τους κακοπληρωτές.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης κατέθεσε δύο προτάσεις νόμου. Η πρώτη αφορά παγοποίηση οποιασδήποτε διαδικασίας εκποίησης υποθηκευμένης ακίνητης ιδιοκτησίας λόγω μη πληρωμής δόσεων αποπληρωμής δανείου και η δεύτερη αναστολή οποιασδήποτε διαδικασίας εκποίησης υποθηκευμένης ακίνητης ιδιοκτησίας λόγω της μη αποπληρωμής δόσεων δανείου που αφορούν στην περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως την 1η Ιουνίου 2020, στο πλαίσιο της εφαρμογής έκτακτων μέτρων αναφορικά με τη διαχείριση της έκτακτης κατάστασης που προκύπτει λόγω της πανδημίας COVID-19.
Ο κ. Περδίκης είπε ότι με λύπη παρατηρούμε ότι οι μηχανές των τραπεζών και άλλων ήταν έτοιμες και με την 1η Σεπτεμβρίου κινήθηκαν αδιακρίτως εναντίον των δανειοληπτών δημιουργώντας πανικό στην κοινωνία.
Η πρόταση νόμου των Βουλευτών Γιώργου Λουκαΐδη, Στέφανου Στεφάνου, Άριστου Δαμιανού και Αντρέα Καυκαλιά, εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις προνοεί αναστολή της εφαρμογής των διατάξεων του Μέρους VI του βασικού νόμου μέχρι την 30ή Ιουνίου 2020 ή/και μέχρι τη λήξη της εφαρμογής των εκτάκτων μέτρων και πολιτικών αναφορικά με την διαχείριση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που προκύπτει λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Ο κ. Στεφάνου είπε ότι η αναθεωρημένη πρόταση που κατέθεσαν είναι στοχευμένη για προστασία της κύριας κατοικίας αξίας μέχρι 350.000 και επαγγελματικής στέγης, δηλαδή πολύ μικρής επιχείρησης με λιγότερα από δέκα άτομα προσωπικό και κύκλο εργασιών μικρότερο των 2 εκατ.ευρώ.
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι εάν οι τράπεζες αρχικά κατανόησαν ότι οι πολίτες έχουν πρόβλημα σε σχέση με το θέμα των εκποιήσεων διότι ο ιός προκάλεσε οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις και οικειοθελώς ανέστειλαν τις εκποιήσεις, πόσο μάλλον σήμερα που σύμφωνα με αριθμούς οι επιπτώσεις εντείνονται.
Εκ μέρους του ΕΛΑΜ, η πρόταση νόμου των Βουλευτών Χρίστου Χρίστου και Λίνου Παπαγιάννη αφορά αναστολή των διαδικασιών εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, λόγω των επιπτώσεων της έξαρσης της νόσου COVID-19 στην οικονομία και ειδικότερα στους δανειολήπτες.
Ο κ. Παπαγιάννης είπε ότι η πρόταση αποσκοπεί να δώσει χρόνο για προστασία των συμπατριωτών μας και να ανασταλούν οι εκποιήσεις μέχρι τέλος του Δεκέμβρη.
Στην ατζέντα της συνεδρίας της Επιτροπής ήταν για αυτεπάγγελτη εξέταση η πορεία των εκποιήσεων και το ενδεχόμενο επέκτασης του μέτρου από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για δανειολήπτες στεγαστικών δανείων, λόγω των επιπτώσεων της παρατεταμένης υγειονομικής κρίσης. Το θέμα ενέγραψαν οι Βουλευτές Πανίκος Λεωνίδου (ΔΗΚΟ), Άννα Θεολόγου (Κίνημα Ανεξάρτητοι) και Γιώργος Περδίκης (Κίνημα Οικολόγων -Συνεργασία Πολιτών).
Ο κ. Λεωνίδου είπε ότι το γεγονός ότι υπάρχουν τόσες πολλές προτάσεις με το ίδιο περιεχόμενο δείχνει ότι η Βουλή έχει τη θέληση και εξέφρασε την ελπίδα η Κυβέρνηση να φέρει προτάσεις για οριστικές λύσεις γιατί όπως είπε αναμένεται συρρίκνωση της οικονομίας λόγω της πανδημίας και της κατάργησης του επενδυτικού προγράμματος.
Για τη συζήτηση των πέντε προτάσεων νόμου κλήθηκαν στη συνεδρία ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών, εκπρόσωποι της Υπηρεσίας Αφερεγγυότητας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, εκπρόσωποι της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, της Κυπριακής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ (ΚΕΔΙΠΕΣ), του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ, της ΠΟΒΕΚ, του Κινήματος Ενάντια στις Εκποιήσεις, του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας, του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ), του Κινήματος Προστασίας και Δικαιωμάτων Δανειοληπτών και του Συνασπισμού Μικρών Επιχειρήσεων και Αυτοεργοδοτουμένων (ΣΥ.Μ.Ε.Α.).
Ο Γενικός Διευθυντής του ΥΠΟΙΚ είπε ότι το Υπουργείο δεν σκέφτεται μόνο τις τράπεζες και σημείωσε ότι η επέκταση της αναστολής των εκποιήσεων εγκυμονεί κινδύνους. Οι τράπεζες ήδη σημείωσαν ζημιές που μπορεί να επεκταθούν στην οικονομία του χρόνου, είπε και πρόσθεσε ότι παράταση της αναστολής εκποιήσεων θα επιφέρει κόστος στο δημόσιο και στον τραπεζικό τομέα. Το Υπουργείο, είπε, είναι ενάντια στην πρόταση νόμου.
Εκ μέρους της Υπηρεσίας Αφερεγγυότητας ο εκπρόσωπος είπε ότι υπάρχει ευχέρεια μέσω του συμβούλου ένας χρεώστης να αλλάξει τα προσωπικά σχέδια αποπληρωμής, είτε αναστολής, είτε μείωσης και ότι υπάρχουν στα σκαριά και νέες εισηγήσεις που θα βοηθήσουν στις διαδικασίες αυτές.
Ο εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας μίλησε για τα νομοσχέδια ως σύνολο και όχι επί της αναθεωρημένης πρότασης του ΑΚΕΛ την οποία είπε θα μελετήσουν. Εξέφρασε την ανησυχία της ΚΤ για την επίδραση της πανδημίας στην οικονομία που θα δημιουργήσει νέο κύμα από ΜΕΔ. Στο πλαίσιο αυτό, είπε, η ΚΤ έδωσε συγκατάθεση να εισαχθεί μορατόριο αναστολής καταβολής δόσεων από εκποιήσεις υποθηκευμένων ακινήτων μέχρι τέλος του χρόνου. Ανέφερε ότι κατά τους πρώτους 7 μήνες του 2020 το ύψος των αναδιαρθρώσεων ήταν 682 εκατ. σε σχέση με 350 εκατ. το 2019 και είπε ότι αυτό δείχνει ότι οι συστάσεις, γραπτές και προφορικές, του Διοικητή της ΚΤ είχαν αποτέλεσμα τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα νοικοκυριά. Ανέφερε ότι το 45% των ΜΕΔ πριν την κρίση είχε καθυστέρηση πέραν των 5 ετών και ότι αυτό δεν συσχετίζεται με τις συνέπειες της πανδημίας.
Τόνισε ότι η διατήρηση της επενδυτικής βαθμίδας της Κύπρου πρέπει να προστατευθεί ως κόρη οφθαλμού και είπε ότι η τοποθέτηση της ΚΤ είναι αρνητική επί των προτάσεων.
Ο εκπρόσωπος από τον Σύνδεσμο Τραπεζών είπε ότι και αυτοί τάσσονται κατά των υπό συζήτηση προτάσεων νόμου λέγοντας ότι αυτές επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οι λόγοι, είπε, είναι συνταγματικοί και ουσιαστικοί. Είπε ότι οι πλειστηριασμοί που προγραμματίζονται αφορούν κυρίως σε χωράφια οικόπεδα και είναι για ΜΕΔ πριν την πανδημία.
Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος είπε ότι είναι βάσιμες οι τοποθετήσεις του Υπουργείου Οικονομικών και της ΚΤ αλλά είπε ότι υπάρχει και μια τραγική πραγματικότητα με τα πολλά παράπονα που καταφθάνουν από ανθρώπους που αγωνιούν ότι θα χάσουν τις περιουσίες τους. Οι λόγοι των προτάσεων, είπε, είναι πραγματικοί και ανησυχητικοί. Τάχθηκε υπέρ της πρότασης του ΑΚΕΛ λέγοντας ότι είναι αρκετά ικανοποιητική.
Ο εκπρόσωπος του ΚΕΒΕ είπε ότι υπάρχει ανάγκη για προστασία δανειοληπτών που αποδεδειγμένα επιδεικνύουν πρόθεση να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους και όχι για προστασία κακοπληρωτών.
Από την ΠΟΒΕΚ ο εκπρόσωπος είπε ότι είναι έτοιμοι για στοχοποιημένες προτάσεις για διαφύλαξη της πρώτης κατοικίας αλλά και μικρής κύριας επαγγελματικής στέγης.
Η εκπρόσωπος από το Κίνημα Ενάντια στις Εκποιήσεις είπε ότι αποτελεί καλό συμβιβασμό η πρόταση του ΑΚΕΛ, λέγοντας ότι το ποσό της πρώτης κατοικίας θα πρέπει να αυξηθεί στις 400.000 ευρώ. Είπε ότι δεν είναι μόνο από τον κορωνοϊό που έχει δημιουργηθεί το ασφυκτικό κλίμα από τις τράπεζες. Εκανε έκκληση να μελετηθεί το θέμα της προστασίας του κόσμου και της προστασίας του δικαιώματος της στέγης.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας, ο εκπρόσωπος είπε ότι θα ήταν καλύτερα να υπάρξει αναστολή μέχρι τον Μάρτη του 2021 αλλά επισήμανε ότι το πρόβλημα υπάρχει και διογκώνεται και είπε ότι η ίδια η νομοθεσία του 2018 είναι ένα μεγάλο αγκάθι και θέλει αναθεώρηση.
Η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ), είπε ότι η κατάσταση που βλέπουμε καθημερινά είναι πραγματικά τραγική και ότι ο κόσμος φοβάται ότι θα χάσει την κύρια κατοικία ή την μικρή ή μέτρια επαγγελματική στέγη, κάποιες εκ των οποίων έβαλαν λουκέτο, όπως είπε. Πρόσθεσε ότι χιλιάδες εργαζόμενοι θα μείνουν άνεργοι λόγω της πανδημίας και διερωτήθηκε πώς μπορούμε να κάνουμε εκποιήσεις ακόμη και σε παλιές υποθέσεις.
Ο εκπρόσωπος του Κινήματος Προστασίας και Δικαιωμάτων Δανειοληπτών είπε ότι με το να δοθεί αναστολή και παράταση δεν λύνεται το πρόβλημα και είπε ότι ζητούν οριστική λύση. Πρέπει, είπε, να αφαιρεθούν οι υπερχρεώσεις, να υπάρχει το δικαίωμα να αγοράζουν τα δάνεια όπως και στα ξένα funds και να δημιουργηθεί κακή τράπεζα. Το σχέδιο ΕΣΤΙΑ, είπε, απέτυχε.
Εκπρόσωπος του Συνασπισμού Μικρών Επιχειρήσεων και Αυτοεργοδοτουμένων (ΣΥΜΕΑ) είπε ότι το πρόβλημα δεν εμφανίστηκε με την πανδημία αλλά υφίσταται από το 2013 όταν κάποιοι συνεπέστατοι δανειολήπτες έχασαν τα εισοδήματά τους. Συμφωνούμε, είπε, με την πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ λέγοντας ότι η επαγγελματική στέγη είναι σημαντική καθώς είναι εκείνη που φέρνει τα εισοδήματα. Η Βουλή, είπε, έκανε λάθη, κυρίως το 2018 και ανέφερε ότι οι τράπεζες επενδύουν σε φούσκες ακινήτων και όχι στον πρωτογενή παράγοντα.
Η συνεδρία διακόπηκε και θα συνεχιστεί σε επόμενη συνεδρία.
