Της Μαρίας Ηρακλέους
Κατά καιρούς έχουν γίνει αναφορές, ωστόσο το θέμα θεωρήθηκε μάλλον ως δευτερεύον. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει και τον τουρισμό, αφού διαφοροποιεί το κλιματικό προφίλ δημοφιλών τουριστικών προορισμών και μπορεί κατά συνέπεια να μετατοπίσει και τις προτιμήσεις των τουριστών. Ήδη οι σχετικά μειωμένες αφίξεις από την βρετανική αγορά έχουν αποδοθεί σε κάποιο βαθμό και στην κλιματική αλλαγή. Φορείς του τουρισμού εξηγούν ότι από την στιγμή που υπάρχουν ψηλότερες θερμοκρασίες σε χώρες της Ευρώπης, αυτό κατά συνέπεια βάζει στο παιχνίδι του ανταγωνισμού και ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες δεν θεωρούνταν ανταγωνιστικές για την Κύπρο. Πρόκειται για διαπίστωση η οποία καθιστά πιο επιτακτική από ποτέ την άμεση προώθηση του rebranding του κυπριακού τουριστικού προϊόντος καθώς το σλόγκαν «Ήλιος- θάλασσα», δεν είναι πλέον αρκετό για να προσελκύσει τους τουρίστες.
Ο πρόεδρος του συνδέσμου διευθυντών ξενοδοχείων Χρίστος Αγγελίδης υπογραμμίζει ότι χώρες όπως η Αγγλία, η κατ’ εξοχήν τουριστική αγορά για την Κύπρο, μπορούν να εξελιχθούν σε μεγάλους ανταγωνιστές αν προσθέσουν στα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα και τις νέες καιρικές συνθήκες. «Δύσκολα μπορούμε να ανταγωνιστούμε χώρες με πολύ καλύτερες υποδομές. Θα έπρεπε να επενδύσουμε στην αναβάθμιση των υποδομών μας και όχι στην προσθήκη νέων μονάδων», σχολιάζει.
Μέδουσες και καταιγίδες
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι η κλιματική αλλαγή έχει τεράστιες προεκτάσεις για την οικονομία και την κοινωνία. Σύμφωνα δε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο τουρισμός είναι στους πρώτους τομείς που θα αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Στην Κύπρο γίναμε ήδη μάρτυρες των πρώτων ορατών αλλαγών με την άνοδο της θερμοκρασίας, τις έντονες καταιγίδες και τελευταία την εμφάνιση νέων θαλάσσιων φυτών αλλά και πληθυσμών μεδουσών στις κυπριακές θάλασσες. Η πληθυσμιακή αύξηση του θαλάσσιου είδους έχει ήδη χαρακτηριστεί οικολογικό και περιβαλλοντικό ζήτημα, το οποίο συνδέεται με την κλιματική αλλαγή και την θερμοκρασία των θαλασσών. Η περίπτωση των μεδουσών δεν είναι ακόμα ανησυχητικό φαινόμενο, λόγω της μειωμένης συχνότητας, όμως είναι επάναγκες να βρεθεί μηχανισμός αντιμετώπισής του για την επόμενη φορά. Θα πρέπει να υπάρξει άμεση αντίδραση και ανάληψη άμεσων δράσεων αλλά και πιο μακροπρόθεσμο πλάνο αντιμετώπισης, επισημαίνει ο ανώτερος λειτουργός περιβάλλοντος Λάκης Μεσημέρης.
Σε περιφερειακό επίπεδο
Η Κύπρος μοιράζεται τις επιπτώσεις μαζί με τις υπόλοιπες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, αφού η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι σύμφωνα με μελέτη των Ηνωμένων Εθνών η πλέον ευάλωτη σε αυτές τις αλλαγές. Ο ανώτερος λειτουργός περιβάλλοντος Λάκης Μεσημέρης σημειώνει ότι το επόμενο διάστημα οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ολοένα και θα μεγαλώνουν και θα επηρεάζουν όλους τους τομείς είτε με ακραία καιρικά φαινόμενα, είτε με αύξηση θερμοκρασίας. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη να απασχολήσει σε πολιτικό επίπεδο τα βήματα για την πρόληψη και στο μέγιστο δυνατό βαθμό, ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων.
Υπενθυμίζεται ότι στις 23 Σεπτεμβρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσιάζει ενώπιον της γενικής συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών την πρωτοβουλία του για λήψη μέτρων σε περιφερειακό επίπεδο. Η πρόταση αφορά 15 χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας θα γίνει προσπάθεια για να διαφανεί σε καθαρά επιστημονικό επίπεδο η έκταση των επιπτώσεων και η πρόβλεψη σε όλους τους τομείς συνολικά για όλη την περιοχή. Στη συνέχεια βάσει των αποτελεσμάτων, η επιστημονική κοινότητα να προχωρήσει σε προτάσεις πώς οι χώρες θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις. Ακολούθως να καθοριστεί περιφερειακό σχέδιο κοινής δράσης σε επίπεδο αρχηγών κρατών των 15 χωρών, το οποίο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί σε ορίζοντα δύο χρόνων. Στο παρόν στάδιο ο Νίκος Αναστασιάδης ετοιμάζει σχετική επιστολή η οποία θα σταλεί στους αρχηγούς των 15 χωρών ώστε να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία.
Οι υποχρεώσεις μας στην ΕΕ
Ως ελλιπή χαρακτηρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα μέτρα που εισηγήθηκε στο προσχέδιο της η Κυπριακή Δημοκρατία για μείωση των ρύπων και διείσδυση των ΑΠΕ μέχρι το 2030. Με τον μακρύ κατάλογο των παρατηρήσεων και των εισηγήσεων ανά χείρας, οι αρμόδιες υπηρεσίες τρέχουν να αλλάξουν τα μέτρα και να ετοιμάσουν το τελικό σχέδιο. Ήδη πραγματοποιήθηκε μία συνάντηση των αρμόδιων Υπουργών, ενώ άλλη μία έγινε χθες με ομάδα ακαδημαϊκών η οποία ανέλαβε να ετοιμάσει την μελέτη αντικτύπου για τα τρία σενάρια- σενάριο με μέτρα, σενάριο με πρόσθετα μέτρα και το φιλόδοξο σενάριο. Σημειώνεται ότι για το κάθε σενάριο θα πρέπει να γίνει ανάλυση του κόστους και του οφέλους. Τα σενάρια θα είναι έτοιμα τον Σεπτέμβριο, και ακολούθως θα ξεκινήσει δημόσιος διάλογος με τους εμπλεκόμενους φορείς ενώ τον Νοέμβριο το σχέδιο θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο. Μέχρι τέλος του 2019 η τελική πρόταση της Κύπρου θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και να κατατεθεί επίσημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μείωση αφίξεων
Μείωση τόσο στις αφίξεις όσο και στα έσοδα από τον τουρισμό για την τρέχουσα τουριστική περίοδο έχει ανακοινωθεί από το Υφυπουργείο Τουρισμού το οποίο θεωρεί ως κύριες αιτίες το Brexit και την απώλεια αεροπορικών θέσεων από τη Γερμανία. Αναφέρεται παράλληλα ότι και η ρωσική αγορά, η οποία φέτος κινείται στα ίδια επίπεδα, μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα αφού η Τουρκία, η οποία θεωρείται ανταγωνιστικός για την Κύπρο προορισμός, έχει ανακάμψει και αναπτύσσεται ραγδαία. Μέχρι τώρα η μείωση είναι σχεδόν στο 1% και δύσκολη χρονιά προβλέπεται να είναι και το 2020 με το Υφυπουργείο να λαμβάνει μέτρα. Τα έσοδα από τον τουρισμό μπορεί φέτος να μειωθούν κατά 5%. Ο αρμόδιος υφυπουργός Σάββας Περδίος ενημέρωσε την Βουλή ότι το Υφυπουργείο εργάζεται για προσέλκυση και άλλων αγορών καθώς και τα κοινά προγράμματα με άλλες χώρες. Στο μεταξύ έχει ετοιμαστεί επιχειρησιακό πλάνο δεκαετίας το οποίο ήδη κατατέθηκε από τον Ιούνιο στο Υπουργικό Συμβούλιο.
