ΚΥΠΕ
Η ενεργειακή διπλωματία και η διαμόρφωση του νέου γεωπολιτικού τοπίου της Ανατολικής Μεσογείου, σε συνδυασμό με την μεταμόρφωση της περιοχής σε ενεργειακό κόσμο, ήταν τα θέματα που απασχόλησαν το τελευταίο πάνελ του επενδυτικού συνεδρίου που διοργάνωσε το Economist στη Νέα Υόρκη.
Στο πάνελ συμμετείχαν ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης, ο Αμερικανός Υφυπουργός Εξωτερικών για ενεργειακά θέματα, Φράνσις Φάνον, η πρώην βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών Αμάντα Σλόατ, ο αντιπρόεδρος της ΕΧΧΟΝ Ντάν Μπάγκλεϊ και ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, Γιάννης Μπασιάς.
Ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, παρουσίασε στο συνέδριο τις προοπτικές της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα και της Κύπρου ειδικότερα, όσον αφορά τον τομέα των υδρογονανθράκων και την προοπτική να γίνει η περιοχή μία εναλλακτική πηγή εφοδιασμού, αλλά και διαδρομής, τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για άλλες διεθνείς αγορές.
Ανέφερε ότι οι χώρες της περιοχής αναζητούν από κοινού τρόπους για να μειώσουν τα τεχνικά, οικονομικά και πολιτικά ρίσκα και για να λειτουργούν και να επενδύουν οι εταιρείες στις αντίστοιχες ΑΟΖ τους και στην Ανατολική Μεσόγειο συνολικά.
Ο κ. Λακκοτρύπης ανέφερε πως η Κύπρος ηγείται των προσπαθειών για τη δημιουργία του διαδρόμου φυσικού αερίου EastMed, σημειώνοντας ότι ο διάδρομος αυτός θα εμπλέκει συνδυασμό εξαγωγικών επιλογών, όπως λχ LNG και μεταφορά με αγωγούς.
Ανέφερε ότι ήδη ο διάδρομος άρχισε να παίρνει μορφή και πέραν των σχεδίων για μεταφορά του αερίου από το ‘Αφροδίτη’ στην Αίγυπτο, την ίδια στιγμή ωριμάζουν και άλλες επιλογές ταυτόχρονα, μέχρις ότου φτάσει η στιγμή που θα αποφασιστεί ποια είναι η πλέον κατάλληλη για να προωθηθεί από τεχνικής, οικονομικής και γεωπολιτικής άποψης. Μέχρι τότε, εκεί που αναμένει είναι να υπάρχουν περισσότερες έρευνες και ισχυρότεροι συνεταιρισμοί μεταξύ των εμπλεκομένων χωρών.
Από την πλευρά του ο κ. Φάνον ανέπτυξε πόσο σημαντική είναι για τις ΗΠΑ η Ανατολική Μεσόγειος και πόσο σημαντικό είναι να χτιστούν και να εδραιωθούν περαιτέρω οι συμμαχίες και το πώς γίνεται στενότερη η συνεργασία των ΗΠΑ με την Κύπρο και χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, λόγω και των ενεργειακών εξελίξεων.
Είπε πως η ενέργεια μπορεί να αποτελέσει καταλύτη σε συγκρούσεις. Κι έφερε ως παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί ως αποτέλεσμα του ενεργειακού πραγματισμού στην ανάπτυξη, εξαγωγή και εμπόριο πηγών ενέργειας, τις εξαγωγές από το Ισραήλ στην Ιορδανία και την Αίγυπτο. Κάτι που λίγα χρόνια πριν θεωρείτο αδιανόητο.
Ο κ. Φάνον αναφέρθηκε στις τακτικές του επισκέψεις σε Αθήνα, Λευκωσία, Ιεροσόλυμα και Κάιρο και την παρουσία του στην συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο με τους τρεις ηγέτες στα Ιεροσόλυμα. Αναφερόμενος στις νέες ενεργειακές ανακαλύψεις είπε ότι πλέον η περιοχή μπορεί να καταστεί πάροχος ενεργειακής ασφάλειας προς την Ευρώπη, ενώ για τους διαδρόμους μεταφοράς σημείωσε ότι η ίδια η αγορά θα αποφασίσει ποιος είναι προτιμότερος.
Αναφέρθηκε και στο Φόρουμ του Καΐρου, σημειώνοντας την παρουσία ακόμη και της Παλαιστινιακής Αρχής.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση με αφορμή τις νέες τουρκικές απειλές για διεξαγωγή ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ, ο κ. Φάνον επανέλαβε την μακροχρόνια αμερικανική θέση, ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κύπρου να αναπτύξει τους πόρους της εντός της ΑΟΖ της, κι ότι οι πόροι θα διανεμηθούν ακριβοδίκαια μεταξύ στο πλαίσιο της συνολικής διευθέτησης. Ενώ είπε πως οι ΗΠΑ βλέπουν τα ενεργειακά ως καταλύτη για διάλογο.
Σε σχέση με τις τουρκικές απειλές, είπε πως οι ΗΠΑ αποθαρρύνουν σθεναρά οποιαδήποτε δραστηριότητα θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις.
Δηλώσεις Υπουργού Ενέργειας
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος του συνεδρίου, ο κ. Λακκοτρύπης δήλωσε ικανοποιημένος από τον προβληματισμό που αναπτύχθηκε από τους διάφορους ομιλητές, ενώ του ζητήσαμε να σχολιάσει το γεγονός ότι φάνηκε να υπάρχει κάποια ομοφωνία για τους διαδρόμους και τους τρόπους που θα ακολουθηθούν σε πρώτη φάση, για την αξιοποίηση των πρώτων κοιτασμάτων που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή.
«Ειδικά μετά και την μεγάλη ανακάλυψη της ΕΧΧΟΝ στην κυπριακή ΑΟΖ, πριν μερικές εβδομάδες, αρχίζουν να γίνονται έντονες συζητήσεις για τους διάφορους τρόπους και ποιες διαδρομές θα ακολουθηθούν.
Εξάλλου αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που δημιουργήθηκε και το EastMed Gas Forum αφορά 7 χώρες της περιοχής και το υποστηρίζουν έντονα οι ΗΠΑ – όπως είναι και ο κ. Φάνον – αλλά και η Ε.Ε.. Για να είναι μία πλατφόρμα αυτού του διαλόγου γύρω από το πώς αξιοποιούμε τις υποδομές – υφιστάμενες και καινούργιες – για να μπορέσει το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου να ανταγωνιστεί επάξια τις διεθνείς αγορές», δήλωσε ο κ. Λακκοτρύπης.
Σε ερώτηση για το πότε η Κύπρος θα είναι περισσότερο σίγουρη, ο Υπουργός Ενέργειας ανέφερε:
«Το βέβαιο είναι - ειδικά για τους πόρους του ‘Αφροδίτη’ – ότι ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος εκμετάλλευσής του είναι διαμέσου ενός αγωγού προς την Αίγυπτο κι απ’ εκεί υγροποίηση για να μεταφερθεί στις ευρωπαϊκές αγορές. Εξ άλλου η ανακάλυψη του ‘Αφροδίτη’ είναι και σε διαφορετικό βαθμό ωριμότητας από τις υπόλοιπες, όπως του ‘Καλυψώ’ και του ‘Γλαύκος’. Οι συζητήσεις για τις υπόλοιπες έχουν αρχίσει και μεταξύ της κυβέρνησης και των εταιρειών, αλλά και των εταιρειών μεταξύ τους, για να βρεθούν οι πλέον τεχνοοικονομικοί τρόποι εκμετάλλευσης των φυσικών μας πόρων», πρόσθεσε.
