Της Μαρίας Ηρακλέους
Στο σύστημα ΠΟΠ συμφώνησαν να εγγραφούν τα μεγάλα τυροκομεία, όπως αναφέρθηκε κατά την πρόσφατη συνάντηση Υπουργείου Γεωργίας - Συνδέσμου Τυροκόμων και Νομικής Υπηρεσίας υπό τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Η εν λόγω κίνηση, σε μια πρώτη αυθόρμητη αντίδραση, μπορεί να αποτιμηθεί θετικά, καθώς σε ένα θεωρητικό επίπεδο σημαίνει ότι μετά από οκτώ μήνες, αρχίζει μαζικά πια, η διαδικασία παραγωγής χαλλουμιού στο πλαίσιο των προδιαγραφών ΠΟΠ. Ωστόσο κάτι τέτοιο, πρακτικά, δεν ισχύει. Και αυτό γιατί, στα σημεία που έχουν συμφωνηθεί κατά την πρόσφατη συνάντηση, περιλαμβάνεται και η έναρξη εκ νέου διαβούλευσης για την ποσόστωση γάλακτος στα προϊόντα χαλλουμιού. Μάλιστα φαίνεται ότι προωθείται και η παράταση της περιόδου προσαρμογής, από το 2024, στο 2029, κάτι που δείχνει ότι το θέμα δεν έχει αλλάξει παρονομαστή συνεχίζεται η παραγωγή εκτός προτύπου, μέχρι νεωτέρας, και γίνονται συζητήσεις οι οποίες λειτουργούν τελικά προς όφελος μιας προσωρινής παράτυπης κατάστασης και διαδικασίας. Όπως αναφέρουν γνώστες του αντικειμένου στην «Κ», συντηρείται ένας φαύλος κύκλος, και παίζονται παιχνίδια εις βάρος του εθνικού προϊόντος, με το θέμα να βρίσκεται συνεχώς στο προσκήνιο, χωρίς να ξεκαθαρίζονται τα βήματα που θα ληφθούν στο βραχυπρόθεσμο μέλλον. Από το περιβάλλον του αρμόδιου Υπουργείου τονίζεται πάντως ότι μετά την γνωμάτευση και τις διευκρινήσεις του Γενικού Εισαγγελέα, ο νόμος θα πρέπει να εφαρμοστεί, ανεξάρτητα με την εξέλιξη των συσκέψεων στο Προεδρικό.
Δυο μήνες και κάτι
Στα σημεία που φαίνεται να έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών είναι να δοθεί μια περίοδος διάρκειας δύο μηνών, ώστε να προχωρήσουν οι εξαγωγές και το υφιστάμενο στοκ, να διατεθεί στους καταναλωτές, εντός και εκτός Κύπρου. Θα συνεχίσουν δηλαδή να διατίθενται τα μη ΠΟΠ στην αγορά του εξωτερικού και την κυπριακή, μέχρι να τελειώσουν τα διαθέσιμα αποθέματα. Ωστόσο, τι θα γίνει με την παρέλευση των δύο μηνών; Θα είναι έτοιμοι οι παραγωγοί να εξάγουν προϊόν ΠΟΠ, θα γίνει relabeling στο υφιστάμενο προϊόν, ή η κατάσταση θα συνεχίσει ως έχει, στον βωμό των διαβουλεύσεων; Απαντήσεις επί του συγκεκριμένου δεν έχουν δοθεί. Δεν ξεκαθαρίζεται, επίσης, αν και τα επόμενα αποθέματα θα είναι εκτός προτύπου, μέχρι την επίτευξη της συμφωνίας όλων των μερών. Σημειώνεται ότι μόλις το 8% της παραγωγής είναι αυτή την στιγμή εντός πλαισίου ΠΟΠ. Στο μεταξύ, στα συμφωνηθέντα της προχθεσινής συνάντησης, είναι και η προσπάθεια παράτασης της περιόδου προσαρμογής, από το 2024 στο 2029. Εφόσον περάσει κάτι τέτοιο, σημαίνει ότι μέχρι το 2029, η μαζική παραγωγή του χαλλουμιού δύναται να γίνεται με την χρήση 75% αγελαδινού γάλακτος και 25% αιγοπρόβειου ή 80%-20% αναλόγως της περιόδου.
Ποσόστωση και ποσότητες
Στο τραπέζι επανήλθε και η προηγούμενη πρόταση του Υπουργού Γεωργίας, σύμφωνα με την οποία η αναλογία της ποσόστωσης για την διαδικασία παρασκευής του προϊόντος θα είναι της τάξης του 65%-35%. (αγελαδινό - αιγοπρόβειο). Αυτό που τονίζεται είναι ότι στο τελικό προϊόν και πάλι θα υπερτερεί το αιγοπρόβειο γάλα, αφού λόγω της πυκνότητας του γάλακτος, μπορεί να δώσει περισσότερο προϊόν. Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιηθούν μεν περισσότερες ποσότητες αγελαδινού γάλακτος, ωστόσο στο τελικό προϊόν το ποσοστό του θα είναι μικρότερο. Από πλευράς των αιγοπροβατοτρόφων αναφέρεται ότι υπάρχει η δυνατότητα αύξησης του πληθυσμού των παραγωγικών ζώων ώστε σε τρία χρόνια να διπλασιαστεί ο πληθυσμός των ζώων. Δεν θα πρέπει ωστόσο να αυξάνεται στους ίδιους ρυθμούς και ο αριθμός των αγελάδων ώστε να μπορεί να γίνει εφαρμογή του κανονισμού. Ήδη, όπως αναφέρουν, τα τελευταία τρία χρόνια έχει πολλαπλασιαστεί η ποσότητα του αγελαδινού γάλακτος.
Οι κόκκινες γραμμές
Αναμενόμενες χαρακτήρισαν τις εξελίξεις οι ομάδες αιγοπροβατοτρόφων. Μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Αιγοπροβατοτρόφων Σωτήρης Καδής, επανέλαβε ότι το θέμα της αλλαγής στην ποσόστωση αποτελεί κόκκινη γραμμή για τον κλάδο, ενώ θα προσέλθουν στην συνάντηση στο Προεδρικό με βασικό αίτημά τους την εφαρμογή της νομοθεσίας. Εκφράστηκε επίσης η θέση ότι η επαναδιαπραγμάτευση της ποσόστωσης, σημαίνει στην ουσία ότι ανοίγει ξανά ο φάκελος για το χαλλούμι, μετά την κατοχύρωση. Από πλευράς της ομάδας αιγοπροβατοτρόφων Λεμεσού, ο Ευάγγελος Λατζουράκης ξεκαθάρισε ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν θα περάσει από πλευράς αιγοπροβατοτρόφων. «Ανοίγει επίσης τους ασκούς του Αιόλου γιατί θα δώσει δικαίωμα και στην Κύπρο και στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και σε τρίτες χώρες να κάνουν ενστάσεις κατά της συγκεκριμένης τροποποίησης. Ανοίγει χώρος για ενστάσεις στο χαλλούμι και θα δημιουργηθούν μεγάλα προβλήματα».
Τα επτά σημεία
Το τι έχει συζητηθεί και συμφωνηθεί με τους τυροκόμους, δεν είναι τελεσίδικο, εφόσον εκκρεμούν άλλες δύο συναντήσεις με τους Συνδέσμους Αιγοπροβατοτρόφων και Αγλεαδοτρόφων. Εντούτοις, οι δύο πλευρές- κυβέρνηση και τυροκόμοι- φαίνεται να κατέληξαν σε επτά σημεία, τα οποία αφορούν:
-την εγγραφή των τυροκόμων στο σύστημα ΠΟΠ.
-την απόσυρση αγωγών από πλευράς τυροκόμων και την δέσμευσή τους να μην γίνουν άλλες.
- την άμεση προώθηση αλλαγών ήσσονος σημασίας.
-να δοθεί περιθώριο δύο μηνών για να εξαντληθούν τα σημερινά αποθέματα.
- να απορροφηθεί όλη η ποσότητα του παραγόμενου γάλακτος από τους τυροκόμους.
- να αυξηθεί η τιμή του αιγοπρόβειου γάλακτος.
- να γίνει εκ νέου διαβούλευση για την ποσόστωση.
Τα πιο πάνω θέματα αναμένεται ότι θα τεθούν προς συζήτηση με τους άλλους εμπλεκόμενους κλάδους σε συναντήσεις τις επόμενες ημέρες, με τους εκπροσώπους να βρίσκονται στο ακουστικό, περιμένοντας την καταληκτική ημερομηνία από το Προεδρικό.
