Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Νομοσχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή στα τέλη Μαΐου, αφορούσε κίνητρα για περεταίρω μείωση των ενοικίων στο πλαίσιο στήριξης της οικονομίας λόγω της πανδημίας. Ωστόσο, στο διάστημα των 45 ημερών που βρίσκεται σε εφαρμογή το Σχέδιο, το ποσοστό των ιδιοκτητών που έχουν συμφωνήσει για να μειώσουν το ενοίκιο σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα και να επωφεληθούν φορολογικής ελάφρυνσης είναι μηδαμινό. Και πώς να μην είναι, όταν όπως τονίζουν στην «Κ» ειδικοί που ασχολούνται με τον τομέα των ακινήτων στη χώρα που έχει από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης παγκοσμίως - άρα και πολλά ακίνητα που ενοικιάζονται- μεγάλη μερίδα ιδιοκτητών αποφεύγει να δηλώσει ότι έχει εισοδήματα που προέρχονται από ενοικιάσεις ακινήτων.
Τελευταία έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας του 2018 είχε δείξει εξάλλου αυτή την τάση. Της μη δήλωσης εισοδημάτων και τα οποία δίδονται υπό μορφή ρευστού (cash) στους ιδιοκτήτες. Βάσει έρευνας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε ερώτηση για το πόσο τοις εκατό του συνήθους εισοδήματός τους λαμβάνουν οι πολίτες μίας χώρας σε ρευστό (cash), το 30% των Κυπρίων δήλωναν πως λαμβάνουν τουλάχιστον το ένα τέταρτο (25%) του εισοδήματός τους σε ρευστό. Αυτό το ποσοστό, όπως αναφέρει η έρευνα, μπορεί να περιλαμβάνει τους κανονικούς μισθούς, συντάξεις, υποτροφίες, αποζημιώσεις, επιδόματα, εισόδημα από αυτοαπασχόληση και την «επίμαχη» λέξη, ιδιοκτησία (properties). Η Κύπρος έχει την τρίτη χειρότερη επίδοση, με τη δεύτερη χειρότερη να καταγράφει η Σλοβακία με 32% και την πρώτη η Ελλάδα με 57%. Δηλαδή, το 1/3 των Κυπρίων πολιτών λαμβάνουν τουλάχιστον το 25% του εισοδήματός τους σε cash, το οποίο πολύ πιθανόν στη χώρα με τα τόσα ακίνητα που έχουν οι πολίτες της να είναι ενοίκια. Από την αρχή της εξαγγελίας του μέτρου για μείωση του ενοικίου και εν συνεχεία της φοροελάφρυνσης του ιδιοκτήτη, όταν δηλαδή το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το εν λόγω νομοσχέδιο (και έπειτα πήγε για ψήφιση), αρκετοί ιδιοκτήτες αρνήθηκαν έστω και να το συζητήσουν για να μπουν στην τρίμηνη αυτή συμφωνία. Υπενθυμίζεται πως το νομοσχέδιο αφορά κίνητρα για μείωση των ενοικίων με την παραχώρηση πίστωσης φόρου ίσου με το 50% της μείωσης του ενοικίου, όταν ο ιδιοκτήτης προβεί σε μείωση ενοικίου για περίοδο μέχρι τριών μηνών εντός του 2020. Για να καταστεί δικαιούχος της πίστωσης ωστόσο, η μείωση του μηνιαίου ενοικίου θα πρέπει να είναι μεταξύ 30% - 50%. Με αυτό τον τρόπο επωφελείται ο ενοικιαστής και δίνεται σημαντικό κίνητρο στον ιδιοκτήτη για να προχωρήσει στη μείωση, ενώ το μισό ποσό της μείωσης το επιμερίζεται ο φορολογούμενος. Η καθαρή εικόνα για πόσοι προέβησαν σε μείωση του ενοικίου θα φανεί με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, ωστόσο ειδικοί που ασχολούνται με τα ακίνητα τονίζουν πως θα είναι πολύ μικρό το ποσοστό.
Πόσα όμως είναι τα υποστατικά που δηλώνονται ότι ενοικιάζονται στην Κύπρο και πόσα είναι τα εισοδήματα που προκύπτουν;
Τι δηλώνονται
Με βάση δεδομένα του Τμήματος Φορολογίας που αφορούν το φορολογικό έτος 2006 και εντεύθεν, τα δεδομένα είναι τα κάτωθι. Για κάθε φορολογικό έτος παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των φυσικών προσώπων (μισθωτών και αυτοεργοδοτουμένων) που είναι ιδιοκτήτες οικιστικών υποστατικών, δηλαδή ιδιοκτήτες κατοικίας ή διαμερίσματος, ο συνολικός αριθμός των οικιστικών υποστατικών με εισπρακτέα ενοίκια καθώς και το συνολικό ποσό των εισπρακτέων ενοικίων. Το 2006 δηλώθηκαν από 5.182 φορολογούμενους για 7.616 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 41.2 εκατ. ευρώ. Το 2007 δηλώθηκαν από 5.183 φορολογούμενους για 7.650 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 44,7 εκατ. ευρώ. Το 2008 δηλώθηκαν από 5.300 φορολογούμενους για 7.896 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 43,5 εκατ. ευρώ. Το 2009 δηλώθηκαν από 5.677 φορολογούμενους για 8.518 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 49,6 εκατ. ευρώ. Το 2010 δηλώθηκαν από 5.939 φορολογούμενους για 9.249 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 57,4 εκατ. ευρώ. Το 2011 δηλώθηκαν από 6.966 φορολογούμενους για 12.485 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 68,5 εκατ. ευρώ. Το 2012 δηλώθηκαν από 7.565 φορολογούμενους για 13.316 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 72,2 εκατ. ευρώ. Το 2013 δηλώθηκαν από 8.160 φορολογούμενους για 14.442 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 68,5 εκατ. ευρώ. Το 2014 δηλώθηκαν από 8.616 φορολογούμενους για 15.216 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 69,1 εκατ. ευρώ. Το 2015 δηλώθηκαν από 9.778 φορολογούμενους για 17.245 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 76,9 εκατ. ευρώ. Το 2016 δηλώθηκαν από 9.662 φορολογούμενους για 17.344 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 76,7 εκατ. ευρώ. Το 2017 δηλώθηκαν από 12.054 φορολογούμενους για 24.072 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 98,1 εκατ. ευρώ. Το 2018 δηλώθηκαν από 12.796 φορολογούμενους για 25.497 υποστατικά συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα από ενοίκια στα 106,6 εκατ. ευρώ.
Επιδόματα αντί μειώσεις
Μπορεί το Σχέδιο για μειώσεις του ενοικίου να μην στέφθηκε με επιτυχία, ωστόσο εκείνο που θα λειτουργήσει γι’ αυτό το σκοπό τουλάχιστον για τις επιχειρήσεις είναι η εφάπαξ χορηγία που δόθηκε για να καλύψουν οι επιχειρηματίες τα λειτουργικά τους έξοδα που «έτρεχαν» κατά την περίοδο του «lockdown», του ενοικίου τους και άλλων οφειλών που προέκυψαν αφότου ήταν κλειστές. Οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι που απασχολούν μέχρι και 50 άτομα προσωπικό, οι οποίοι ήταν ενταγμένοι και εγκρίθηκαν στα Ειδικά Σχέδια του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων που εφαρμόζονται στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID19 κατά την περίοδο 13 Απριλίου – 12 Μαΐου 2020 είναι οι δικαιούχοι. Το εν λόγω μέτρο κόστισε πάνω από 100 εκατ. ευρώ, με τους δυνητικούς δικαιούχους να είναι περίπου 50.000 επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι. Το ύψος ήταν από 1.250 ευρώ έως και 6.000 ευρώ αναλόγως των ατόμων προσωπικού που απασχολούν. Αυτό είναι και το μόνο μέτρο που θα λειτουργήσει ουσιαστικά στην κάλυψη του ενοικίου.
Έντυπη Έκδοση
