ΚΥΠΕ
Καμιά εκποίηση πρώτης κατοικίας δεν έχει γίνει ή προβλέπεται να γίνει στη μεταβατική περίοδο μέχρι την εφαρμογή του σχεδίου ΕΣΤΙΑ, όπως ανέφερε ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών την Πέμπτη. Την ίδια ώρα η ΕΔΕΚ ανέφερε ότι θα υποβάλει πρόταση νόμου στην επόμενη Ολομέλεια για αναστολή όλων των εκποιήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι οι επιλέξιμοι δανειολήπτες θα μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους στο ΕΣΤΙΑ από την 1η Σεπτεμβρίου, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η πρώτη φάση που αφορά σύναψη συνεργασίας μεταξύ του κράτους και τραπεζών ή μεταξύ κράτους και μη τραπεζικών φορέων διαχείρισης δανείων.
Απαντώντας σε ερωτήματα των βουλευτών-μελών της Επιτροπής, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι οι τράπεζες έχουν υποχρέωση να στέλνουν επιστολές και ειδοποιήσεις στους δανειολήπτες που δεν πληρώνουν το δάνειο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα οδηγήσει σε εκποίηση της κατοικίας αμέσως.
Πρόσθεσε ότι από τη στιγμή που ο δανειολήπτης θα υποβάλλει αίτηση για το ΕΣΤΙΑ, τότε τα μέτρα εκ μέρους της τράπεζας αναστέλλονται. Σημείωσε ότι στις ελάχιστες εβδομάδες που απομένουν μέχρι την έναρξη υποβολής αιτήσεων καμιά περίπτωση επιλέξιμου δανειολήπτη δεν θα προχωρήσει, αφού παρόλο που δεν υπάρχει συμβατική υποχρέωση εκ μέρους των τραπεζών υπάρχει μια σαφής εξήγηση και μέχρι στιγμής δεν διαπιστώθηκε περί του αντιθέτου πρόθεση. Τα μέτρα, όπως είπε, επανέρχονται αν τελεσίδικα απορριφθεί κάποιος από το σχέδιο ΕΣΤΙΑ.
Αναφέροντας ότι δεν μπορεί κανείς εκ των προτέρων να διευκρινίσει το κριτήριο βιωσιμότητας ενός δανείου στο ΕΣΤΙΑ, σημείωσε ότι κάθε περίπτωση θα κρίνεται ξεχωριστά και θα οδηγεί σε διαφορετικά αποτελέσματα.
Για τις πολύ ευάλωτες περιπτώσεις που δεν κρίνεται βιώσιμο το δάνειο, ο Υπουργός είπε ότι αυτές θα διαβιβάζονται μια προς μια από το Υπουργείο Εργασίας στο Υπουργείο Οικονομικών, για να μπορεί να γίνει το επόμενο βήμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είπε, υπάρχει εκ μέρους της Κυβέρνησης η πρόθεση, η δυνατότητα και υποχρέωση να γίνει κάτι άλλο, ενώ σημείωσε ότι ήδη γίνονται και κάποιες ασκήσεις επί χάρτου.
Όσον αφορά τους επιλέξιμους δανειολήπτες είπε ότι στο σχέδιο περιλαμβάνεται με σαφήνεια για να μην υπάρχει σύγχυση, ότι θα πρέπει το 20% του δανείου να βρίσκεται σε καθυστέρηση. Ανέφερε ότι θα πρόκειται για μια διεργασία στην οποία θα υποβάλλεται αίτηση από κοινού, δανειολήπτη και τράπεζας και είναι δεδομένο ότι στην ετοιμασία και υποβολή αυτής της αίτησης το υπόλοιπο είναι συμφωνημένο και εξακριβωμένο. Αν υπάρχει διαφωνία για το υπόλοιπο από μέρους του δανειολήπτη, πρόσθεσε, και εξακριβωθεί στη συνέχεια από το δικαστήριο, ή με τη μεσολάβηση του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, θα υπάρξει στη συνέχει προσαρμογή του υπολοίπου προς τα κάτω.
Διευκρίνισε επίσης ότι τόσο στην περίπτωση των δανείων που πήγαν στην ΚΕΔΙΠΕΣ όσο και στα επενδυτικά ταμεία HELIX και Apollo υπάρχει η δυνατότητα ένταξης στο ΕΣΤΙΑ, σημειώνοντας ωστόσο ότι στην πράξη σήμερα μόνο η ΚΕΔΙΠΕΣ είναι φορέας που έχει τέτοια δάνεια.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Άγγελος Βότσης, δήλωσε μετά το πέρας της, ότι η Επιτροπή στην πρώτη συνεδρίαση του Σεπτέμβρη θα ξεκινήσει να συζητά τρόπους για να καλυφθούν όσοι δανειολήπτες δεν μπορούν να ενταχθούν στο ΕΣΤΙΑ, λόγω εισοδημάτων ή γιατί τα δάνειά τους ήταν μεν αναδιαρθρωμένα τον Σεπτέμβρη του 2017, αλλά οι αναδιαρθρώσεις αυτές κατέστησαν μη βιώσιμες. Επίσης θα ξεκινήσει η συζήτηση για το τι θα γίνει με τους συνεπείς δανειολήπτες.
Αναφορικά με τις εκποιήσεις είπε ότι συζητείται μια πρόταση με στόχο να καθοδηγεί τα πράγματα προς αναδιαρθρώσεις αντί εκποιήσεις. Εκεί, εξήγησε υπάρχουν αρκετές αντιδράσεις, πήραν τα περισσότερα σημειώματα για τις θέσεις των εμπλεκομένων και θα μελετηθούν όσο σοβαρότερα γίνεται για να δουν πως προχωρούν. Θα ληφθούν υπόψη, πρόσθεσε, οι αντιδράσεις Κυβέρνησης, Κεντρική Τράπεζας και Συνδέσμου Τραπεζών, ενώ κατατέθηκε και η άποψη του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου.
Η συζήτηση είπε θα συνεχιστεί τη Δευτέρα με τους αρμόδιους θεσμούς, ωστόσο πρόσθεσε ότι ίσως να μην προλάβουν το κλείσιμο της Βουλής.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου, ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ είχε από την αρχή επισημάνει ότι το σχέδιο ΕΣΤΙΑ έχει λάθος προσανατολισμό γιατί δεν στηρίζει πρώτα τους μη βιώσιμους δανειολήπτες. Είπε ότι αν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με στοχευμένο τρόπο σε αυτή την κατηγορία θα προστατευτεί η κοινωνία. Το ΕΣΤΙΑ συμπλήρωσε απευθύνεται στους δανειολήπτες που έχουν τα εισοδήματα να μπουν στην αναδιάρθρωση και κάποιοι από αυτούς είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές και τώρα θα επωφεληθούν.
Άσκησε κριτική στην Κυβέρνηση που δεν έφερε ακόμα σχέδιο που να καλύπτει αυτούς που δεν μπορούν να επωφεληθούν από το ΕΣΤΙΑ ή σχέδιο για τους συνεπείς δανειολήπτες. Στο μεταξύ, είπε, οι εκποιήσεις θα προχωρούν και θα χάνονται σπίτια ενώ η Κυβέρνηση θα προσπαθεί να κινηθεί και να προστατεύσει το δικαίωμα στη στέγη.
Ανέφερε ακόμα ότι αν περνούσαν οι τροπολογίες και οι εισηγήσεις που κατέθεσε πέρυσι το ΑΚΕΛ κατά τη συζήτηση του πλαισίου των εκποιήσεων, δεν θα γινόταν σήμερα αυτή η συζήτηση. Οι προτάσεις που είχε φέρει πέρυσι η Κυβέρνηση είπε, έγερναν την πλάστιγγα υπέρ των τραπεζών, τους έδιναν περισσότερα εργαλεία, και έμεναν απροστάτευτοι οι δανειολήπτες. Όσον αφορά τις προτάσεις νόμου που συζητούνται τώρα για τις εκποιήσεις, είπε ότι θέλουν δουλειά και συζήτηση.
Πρόταση νόμου ΕΔΕΚ για αναστολή εκποιήσεων
Η ΕΔΕΚ θα καταθέσει εκτάκτως πρόταση νόμου στην Ολομέλεια της Βουλής την Παρασκευή, για πλήρη αναστολή των εκποιήσεων μέχρι να ρυθμιστεί το θέμα. Ο Πρόερος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος, σε δηλώσεις του, αναφέρθηκε σε «επιδρομή» τραπεζών για εκποίηση ακινήτων σε βάρος πολιτών, ενώ υπάρχει διαδικασία σε πολλές περιπτώσεις για δικαστική απόφαση.
Η ΕΔΕΚ είπε θα προχωρήσει σε κατάθεση συγκεκριμένης πρότασης που θα αναστέλλεται πλήρως η διαδικασία των εκποιήσεων μέχρι να μπορέσει να ρυθμιστεί συνολικά το ζήτημα και να κλείσουν τα παράθυρα που αξιοποιεί ο τραπεζικός τομέας για να οδηγήσει σε απόγνωση πολίτες.
Διευκρίνισε ότι δεν αναφέρεται σε περιπτώσεις που δικαιολογημένα πρέπει να γίνει εκποίηση. Υπενθύμισε ότι και τον Ιούνιο του 2018, ενώ η ΕΔΕΚ είχε καταθέσει τροπολογία, με την οποία δεν θα επιτρεπόταν η εκποίηση περιουσίας αν και εφόσον θα υπήρχε σε εκκρεμότητα δικαστική διαδικασία από τον οφειλέτη αμφισβητώντας τις χρεώσεις, η πλειοψηφία των βουλευτών απέρριψε την πρόταση δίνοντας υπερεξουσίες στον τραπεζικό τομέα. Ευχήθηκε αυτή τη φορά η πλειοψηφία των βουλευτών να στηρίξει προτάσεις που θα προστατέψουν του πολίτες από την τραπεζική ασυδοσία.
Αναφορικά με την τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών ότι δεν έχουν γίνει εκποιήσεις πρώτων κατοικιών είπε ότι έτυχε σε πολλές περιπτώσεις πολυκατοικίες στις οποίες ήταν ενιαίος ο τίτλος ιδιοκτησίας και σε αυτές υπήρχαν και πρώτες κατοικίες, να προχωρήσουν σε διαδικασία εκποίησης, και περιπτώσεις που το ενυπόθηκο ακίνητο ήταν οικόπεδο, αλλά στη συνέχεια ανεγέρθηκε σε αυτό πρώτη κατοικία και γίνεται εκποίηση ως οικόπεδο. Είπε ότι σε αρκετές τέτοιες περιπτώσεις το τελευταίο διάστημα, αποτράπηκε με κινητοποιήσεις σε πρώτη φάση η διαδικασία εκποίησης.
Παράλληλα, ο κ. Σιζόπουλος ανέφερε ότι πρόθεση της ΕΔΕΚ είναι να επαναφέρει πρόταση νόμου που είχε καταθέσει και παλαιότερα, αναφορικά με την αξία του ενυπόθηκου ακινήτου.
Σήμερα, είπε, είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρη γιατί όπως είπε υπάρχει συστηματική προσπάθεια από διάφορα κέντρα για συμπίεση προς τα κάτω της τιμής των ακινήτων με προφανείς στόχους.
«Για αυτό θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό και δίκαιο ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η αξία του ακινήτου θα πρέπει να είναι αυτή η οποία είχε περιληφθεί στο αρχικό έγγραφο της σύναψης του δανείου», είπε.
Ανέφερε επίσης ότι δεν είναι δυνατό, ένα ακίνητο να έχει διαφορετικές τιμές και άλλη τιμή να καθορίζει το κτηματολόγιο και άλλη να καθορίζουν οι εκτιμητές για σκοπούς υποθήκευσης ή και εκποίησης. Το κράτος, ανέφερε, πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί ότι στην Κύπρο για τα ακίνητα πρέπει να υπάρχει μια και ενιαία αξία.
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης, είπε ότι ο νόμος για τις εκποιήσεις θα πρέπει να τροποποιηθεί τώρα πριν κλείσει η Βουλή, ώστε να δίνεται το δικαίωμα στους δανειολήπτες τεκμηριωμένα και με επιχειρήματα να αναστέλλουν τις εκποιήσεις που αφορούν τα δάνεια μέχρι ένα εκατομμύριο. Σε αυτούς, πρόσθεσε που μπορεί να είναι αδικημένοι και για τους οποίους η εκποίηση μπορεί να είναι καταστροφικό γεγονός.
Σημείωσε ότι αν δεν προχωρήσει η κοινή πρόταση των Οικολόγων σε συνεργασία με το ΔΗΚΟ, τη Συμμαχία Πολιτών και την Αλληλεγγύη, τότε το Κίνημα θα επανέλθει στη θέση του για καθολικό πάγωμα των εκποιήσεων. Παραδέχτηκε ότι αυτό δεν είναι η καλύτερη λύση, ωστόσο αν δεν περάσει η πρότασή τους, θα υποστηρίξουν την πρόταση της ΕΔΕΚ.
