ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Παγκόσμια ανησυχία για τον Ατλαντικό Ωκεανό

Η κλιματική αλλαγή απειλεί με κατάρρευση το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream), σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα

Kathimerini.gr

Ισπανός εξερευνητής και κατακτητής, ο Χουάν Πόνθε ντε Λεόν είχε περιπετειώδη ζωή. Το 1493 συνόδευσε τον Χριστόφορο Κολόμβο στο δεύτερο ταξίδι του, το 1509 κατέκτησε το Πόρτο Ρίκο και το 1513 ηγήθηκε της πρώτης ευρωπαϊκής αποστολής στη Φλόριντα. Την ίδια χρονιά παρατήρησε ότι τα ισπανικά καράβια που έπλεαν στην Καραϊβική, αν και είχαν δυνατό, ευνοϊκό άνεμο στα πανιά τους, δεν μπορούσαν να πάνε εκεί που ήθελαν γιατί τα εμπόδιζε ένα ταχύτατο θαλάσσιο ρεύμα, ισχυρότερο και από τον άνεμο. Ήταν η πρώτη φορά που οι Ευρωπαίοι άκουγαν για αυτό που θα γινόταν γνωστό ως το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream).

Πέντε αιώνες αργότερα γνωρίζουμε ότι το Ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού, με τις δύο διακλαδώσεις του στον Ατλαντικό, τη μία προς την Ευρώπη και την άλλη προς τη Βόρεια Αφρική, είναι μία από τις σημαντικότερες κλιματικές μηχανές των τριών ηπείρων. Καθώς η θερμοκρασία του νερού στον Κόλπο του Μεξικού είναι κατά 10 έως 12 βαθμούς Κελσίου μεγαλύτερη από εκείνη του Ατλαντικού Ωκεανού, δημιουργείται ένα ταχύ και θερμό θαλάσσιο ρεύμα που μεταφέρει περισσότερο νερό από ό,τι όλα τα ποτάμια που χύνονται στον Ατλαντικό μαζί. Μεταξύ άλλων, ανεβάζει τη θερμοκρασία σε περιοχές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής που διαφορετικά θα ξεπάγιαζαν τον χειμώνα, προσφέρει σημαντικές για τις καλλιέργειες βροχοπτώσεις –αν και φέρνει αρκετές φορές τυφώνες στην Αμερική–, ενώ αποτελεί και μια τεράστια, δυνητική πηγή ανανεώσιμης θερμικής ενέργειας από τον ωκεανό.

Δυστυχώς, αυτή η τεράστιας σημασίας φυσική κλιματική μηχανή απειλείται άμεσα με απορρύθμιση. Αυτό είναι το συμπέρασμα έρευνας ομάδας επιστημόνων υπό τον καθηγητή κλιματολογίας Νίκλας Μπόερς από το Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ, που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Nature Climate Change. Μελετώντας υπομονετικά ιζήματα ωκεανών και πυρήνες πάγου, αυτά τα μοναδικά ιστορικά αρχεία της Φύσης που μας προσφέρουν δεδομένα για τα τελευταία 100.000 χρόνια ή και παραπάνω, οι ερευνητές κατέληξαν σε ένα άκρως ανησυχητικό συμπέρασμα: Η λεγόμενη μεσημβρινή ανατροπή κυκλοφορίας του Ατλαντικού (AMOC) που υποστηρίζει το ευεργετικό Ρεύμα του Κόλπου, «έχει αποσταθεροποιηθεί σχεδόν πλήρως τον τελευταίο αιώνα», καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη «φρενάρει» το Ρεύμα, το οποίο απειλείται πλέον με κατάρρευση, αν και ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει αν αυτό θα συμβεί σε ένα χρόνο ή σε δύο αιώνες.

Το σήμα του συναγερμού χτύπησε πολύ δυνατά. Για τους κλιματολόγους, η ενδεχόμενη κατάρρευση του Gulf Stream αποτελεί ένα από τα σημεία καμπής που είναι ικανά να οδηγήσουν σε εφιαλτική επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής, πλάι στην καταστροφή της Αμαζονίας και την τήξη των πάγων στη Γροιλανδία και στην Αρκτική. Οι επιπτώσεις της επαπειλούμενης κατάρρευσης διαγράφονται δραματικές: μεγαλύτερες περίοδοι ακραίου ψύχους και σφοδρών θυελλών στην Ευρώπη, άνοδος της στάθμης της θάλασσας στη Βόρεια Αμερική, καταστροφή σοδειών στη Βόρεια Αφρική, επιταχυνόμενη συρρίκνωση της Αμαζονίας. «Δεν γνωρίζουμε ποιο επίπεδο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα θα πυροδοτήσει την κατάρρευση της AMOC. Επομένως, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρήσουμε τις εκπομπές ρύπων όσο χαμηλότερα γίνεται», δηλώνει ο καθηγητής Μπόερς στη βρετανική εφημερίδα The Guardian. Τα πορίσματα της ομάδας του ενισχύουν προηγούμενες έρευνες που είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Τον Φεβρουάριο του 2019, επιστήμονες από Βρετανία, Ιρλανδία και Γερμανία δημοσίευσαν στο περιοδικό Nature Geoscience εργασία όπου υποστήριζαν ότι η AMCO είναι στις μέρες μας πιο ασθενής από κάθε άλλη στιγμή της τελευταίας χιλιετίας. Προειδοποιούσαν μάλιστα ότι αν δεν σταματήσει η συνεχιζόμενη, παρά τις άφθονες διακηρύξεις και τους στόχους που θέτουν (στα χαρτιά) οι κυβερνήσεις των βιομηχανικών κρατών, υπερθέρμανση του πλανήτη, τότε το Gulf Stream θα εξασθενήσει περαιτέρω κατά 34% έως και 45% μέχρι το 2100. Οι γενιές που θα ζουν τότε σ’ αυτόν τον πλανήτη, δικαιολογημένα θα καταριούνται τους προγόνους τους, που τους άφησαν μια τόσο βαριά κληρονομιά, χωρίς καν το ελαφρυντικό ότι δεν ήξεραν, γιατί κανείς δεν τους είχε προειδοποιήσει.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Περιβάλλον: Τελευταία Ενημέρωση

X