ΚΥΠΕ
Οι όψιμες, προ ελάχιστων ημερών, κινήσεις της Τουρκίας για δήθεν αποκλιμάκωση δεν είναι πειστικές, δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, σημειώνοντας πως για τον λόγο αυτό Ελλάδα και Κύπρος έχουν καλέσει από κοινού τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
"Πρέπει να πάρουμε τις αποφάσεις αυτές που θα οδηγήσουν την Τουρκία σε μια πραγματική οδό αποκλιμάκωσης και σε έναν εποικοδομητικό διάλογο πάνω στη μόνη βάση που μπορούμε να δεχθούμε. Η βάση αυτή είναι το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας", τόνισε ο κ. Δένδιας, σε δηλώσεις του μετά τις συνομιλίες που είχε στη Λευκωσία με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη, στο πλαίσιο των τακτικών επαφών και του συνεχούς συντονισμού Λευκωσίας και Αθήνας.
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ είπε ακόμη πως "οι αποφάσεις αυτές είναι σημαντικές όχι μόνο ως σαφή ένδειξη προς την Τουρκία αλλά και ως απόδειξη της αξιοπιστίας της ΕΕ".
Από την πλευρά του, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως "είναι ξεκάθαρο ότι η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Τουρκίας, οι όποιες αποφάσεις εξαρτώνται από τη συμπεριφορά της Άγκυρας, και οι ηγέτες (της ΕΕ), αφού αξιολογήσουν τη συμπεριφορά της, όπως συμφώνησαν τον Οκτώβριο, θα λάβουν σχετικές αποφάσεις".
"Ως Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουμε να είμαστε συνεπείς, αποφασιστικοί και αξιόπιστοι, διεκδικώντας ταυτόχρονα πρωταγωνιστικό ρόλο σε θέματα που άπτονται της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της που αναμφίβολα επηρεάζει και ευρωπαϊκά συμφέροντα", υπογράμμισε.
Στις δηλώσεις του, ο κ. Δένδιας είπε πως η επίσκεψή του στη Λευκωσία λαμβάνει χώρα σε μια πραγματικά κρίσιμη στιγμή για το σύνολο του Ελληνισμού αλλά και για την Ευρώπη γενικότερα.
"Ο κοινός παρονομαστής είναι η παράνομη και προκλητική τουρκική συμπεριφορά. Με τις ενέργειές της στην ευρύτερη περιοχή, η Τουρκία πλήττει την ειρήνη, την ασφάλεια, τη σταθερότητα. Προσπαθεί από τη μια πλευρά να δημιουργήσει τετελεσμένα και από την άλλη να αποφύγει τη λήψη μέτρων εναντίον της", σημείωσε.
Αναφερόμενος στην πρωινή του συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ο κ. Δένδιας είπε πως τον ενημέρωσε για τις πρωτοβουλίες ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόσο του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη, όσο και τους δικές του.
Ο κ. Δένδιας ανέφερε πως με τον Κύπριο ομόλογό του επικεντρώθηκαν στις επερχόμενες συζητήσεις στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, και εξέτασαν και το γενικότερο πλέγμα των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας.
Επεσήμανε πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου έδωσε στην Τουρκία την ευκαιρία να αποκλιμακώσει στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή. "Και αυτό για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια θετική ατζέντα απέναντι στην Τουρκία", ανέφερε.
"Δυστυχώς, όχι όμως με έκπληξη πρέπει να πω, η Τουρκία έκανε ακριβώς το αντίθετο. Μέσα σε διάστημα μερικών εβδομάδων εξέδωσε έξι παράνομες NAVTEX για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών σε μια περιοχή που επικαλύπτει η ελληνική υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο", σημείωσε.
Παράλληλα, είπε, προέβη σε απολύτως προκλητικές ενέργειες με το λεγόμενο πικνίκ στα Βαρώσια και εξέδωσε παράνομη NAVTEX για έρευνες σε θαλάσσια περιοχή που περιλαμβάνει την κυπριακή ΑΟΖ.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, που όπως σημείωσε, συνεχίζει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, ο κ. Δένδιας είπε πως κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Ειδικής Απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, στην Αθήνα, "της τονίστηκε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να συμμετάσχει στην άτυπη πενταμερή συνάντηση που θα συγκαλέσει ο ΓΓ του ΟΗΕ".
"Και δηλώσαμε ότι είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στην επανεκκίνηση της διαπραγματευτικής διαδικασίας, όμως από το σημείο όπου σταμάτησε στο Κραν Μοντανά, τον Ιούλιο του 2017, και επί τη βάσει των συμφωνηθέντων κατά τη συνάντηση μεταξύ του Προέδρου Αναστασιάδη και του Τ/κ ηγέτη του κ. Ακιντζί, στο Βερολίνο, τον Νοέμβριο του 2019", ανέφερε.
Επίσης, συνέχισε, "της επαναλάβαμε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την καταδίκη των τουρκικών μονομερών ενεργειών στα Βαρώσια. Ενέργειες που παραβιάζουν με τον πιο κατάφωρο τρόπο τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών".
Τέλος, υπογραμμίσαμε εκ νέου ότι πρέπει να βρεθεί μια συνολική, δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, "αλλά αυτό δεν μπορεί παρά να γίνει στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου", είπε ο Έλληνας ΥΠΕΞ.
Από την πλευρά του, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως συζήτησαν όλες τις εξελίξεις, αξιολόγησαν τα αποτελέσματα των συζητήσεων με την κ. Λουτ και αντάλλαξαν απόψεις για τα επόμενα βήματα "έτσι ώστε από δικής μας πλευράς να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να έχει θετική κατάληξη η πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα".
"Την ίδια στιγμή, αντικείμενο των διαβουλεύσεών μας ήταν και η αναθεωρητική συμπεριφορά της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή, που όπως είναι γνωστό βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την ερχόμενη βδομάδα στις Βρυξέλλες", ανέφερε.
Σε σχέση με το Κυπριακό, επεσήμανε πως "εκφράσαμε την ετοιμότητά μας για επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί όπου έμειναν στον Κραν Μοντανά, όπως αυτό εκφράστηκε ξεκάθαρα προς την κ. Λουτ, και πραγματικά ευελπιστούμε ότι ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θα συγκαλέσει σύντομα μια άτυπη διάσκεψη για την Κύπρο, που θα ανοίξει τον δρόμο για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών μέσα στο πλαίσιο των όρων εντολής του ΓΓ, όπως αυτοί καθορίζονται ξεκάθαρα από του Συμβούλιο Ασφαλείας και με στόχο την επίτευξη λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας".
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε, "χαιρετίζουμε τη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών προς αυτή την κατεύθυνση που αποδεικνύεται και μέσα από την εν εξελίξει πρωτοβουλία. Θεωρούμε εφικτή, και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε, την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα εάν οι συνομιλίες διεξαχθούν στο κατάλληλο περιβάλλον, όπως ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ζητά, μακριά από προσπάθειες δημιουργίας τετελεσμένων, είτε επί του εδάφους όπως βλέπουμε με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, είτε στη θάλασσα με τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας", υπογράμμισε.
Παράλληλα, σημείωσε πως "οι δημόσιες δηλώσεις από πλευράς Τουρκίας και του κ. Τατάρ σε σχέση με την ανάγκη αλλαγής του επιδιωκόμενου στόχου ξεφεύγουν του συμφωνημένου, διεθνώς αποδεκτού πλαισίου και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Προς την κατεύθυνση αυτή, καθοριστικός θεωρούμε είναι και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλος της οποίας είναι και η Κυπριακή Δημοκρατία και θα συνεχίσει να είναι και μετά από τη λύση του Κυπριακού", ανέφερε.
Αναφερόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη βδομάδα, στις Βρυξέλλες, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως οι ηγέτες των κρατών - μελών της ΕΕ αναμένεται να αξιολογήσουν τη συμπεριφορά της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο, και αναμένεται να λάβουν αποφάσεις για το πλήρες φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Υπενθύμισε ότι οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ ομόφωνα εξέφρασαν στις αρχές Οκτωβρίου, μέσα από τα συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν, την ετοιμότητά τους για μια θετική προσέγγιση των ευρωτουρκικών σχέσεων υπό τους όρους, ανάμεσα σε άλλα, ότι θα τερματιστούν οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι θα εργαστεί εποικοδομητικά για την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών για το Κυπριακό μέσα στο πλαίσιο της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, τερματίζοντας και τις όποιες έκνομες ενέργειες που παραβιάζουν και σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών με ιδιαίτερη αναφορά στα ψηφίσματα 550 και 789 που αφορούν την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.
Ο κ. Χριστοδουλίδης σημείωσε πως το αμέσως επόμενο διάστημα είναι καθοριστικής σημασίας στο πώς θα εξελιχθούν τα δεδομένα τόσο σε σχέση με την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών του Κυπριακού, όσο και σε σχέση με το μέλλον των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία.
"Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία η Κύπρος και η Ελλάδα, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιλαμβανόμενοι τη σοβαρότητα των στιγμών, έχουν κοινές προσεγγίσεις που στόχο έχουν τη δημιουργία δεδομένων που θα ενισχύουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και τη συνεργασία στην ιδιαιτέρως σημαντική και για την ΕΕ, περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου", ανέφερε.
Είπε πως λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις, τη σοβαρότητα των στιγμών, έχει την έντονη πεποίθηση ότι δεν είναι η ώρα των πολλών δημόσιων δηλώσεων. "Οι στιγμές είναι κρίσιμες. Απαιτείται από όλους μας σοβαρότητα, συνέπεια, αποφασιστικότητα και συνέχιση των συντονισμένων και στοχευμένων δράσεων που Ελλάδα και Κύπρος αναλαμβάνουν σε όλα τα επίπεδα", ανέφερε.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως "εκείνο που θα πρέπει να κρατήσουμε από τη συναντήσεις με την κ. Λουτ, και στη Λευκωσία αλλά και στην Αθήνα - που όπως αντιλαμβάνεστε έχουμε ενημερωθεί πλήρως για τις συζητήσεις - και το πρώτο που είναι σημαντικό είναι η πλήρης δέσμευση του ΓΓ για επανέναρξη των συνομιλιών, στη βάση των όρων εντολής που καθορίζονται από το ίδιο το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών".
Σημείωσε πως αυτοί οι όροι εντολής δεσμεύουν όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού και ανέφερε πως από εκεί και πέρα θα πρέπει να αναμένουμε την ολοκλήρωση των συναντήσεων και των συζητήσεων της κ. Λουτ.
"Δεν αποκλείω επιστροφή (της κ. Λουτ) στην περιοχή. Αφού σχηματίσει μια τελική εικόνα θα ενημερώσει σχετικά τον ΓΓ, που είναι ο ίδιος που θα αποφασίσει εάν θα συγκαλέσει μια άτυπη διάσκεψη για την Κύπρο ή όχι", σημείωσε.
Πρόσθεσε πως "εμείς εκφράσαμε την ετοιμότητά μας όχι μόνο για τη σύγκληση μιας άτυπης διάσκεψης, αλλά μιας άτυπης διάσκεψης από την οποία θα προκύψει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα που είναι η επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί όπου έμειναν στο Κραν Μοντανά".
Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ακόμη πως "δεν είμαστε μόνο εμείς ως Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και η διεθνής κοινότητα, η ΕΕ, χθες είδαμε για παράδειγμα κάποιες νέες δηλώσεις από πλευράς του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών που ζητούν τον τερματισμό των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας".
Υπενθύμισε πως ο ίδιος ο ΓΓ των ΗΕ μιλά, μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, για την ανάγκη να υπάρχει ένα κατάλληλο περιβάλλον, για να υπάρχει πραγματική προοπτική θετικής κατάληξης των συνομιλιών.
