Κυβερνητικές πηγές θέλουν την παραπάνω από δυο ώρες συνάντηση που είχε με την κ. Λουτ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης την Κυριακη, να πηγαίνει ως και καλύτερα από όσο αναμενόταν στην αρχή. Εικόνα που πιθανών να άλλαξε με τα «όχι» της τ/κ πλευράς όπως θα φανεί παρακάτω. Στο προεδρικό μέγαρο πάντως Αναστασιάδης και Λουτ συζήτησαν όλα τα θέματα του κυπριακού όπως είπε και ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης στις δηλώσεις του. Στο επίκεντρο το θέμα της θετικής ψήφου και η πρόταση για κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης σε περίπτωση λύσης στο ομόσπονδο κράτος.
Η ε/κ πλευρά επιμένει στη θέση της για τη θετική ψήφο πως αυτή δεν μπορεί να έχει εφαρμογή σε όλες τις αποφάσεις της ομόσπονδης κυβέρνησης, και ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δέχεται την πολιτική ισότητα και όχι την αριθμητική ισότητα. Μάλιστα ο κ. Μαυρογιάννης αποκάλεσε τη θέση της τ/κ πλευράς για τη θετική ψήφο «συνεχώς διευρυνόμενη». «Σε ό,τι αφορά την αξίωση της τουρκοκυπριακής κοινότητας για πολιτική ισότητα, όπως αυτή την αντιλαμβάνεται, και που είναι μια εντελώς και συνεχώς διευρυνόμενη αντίληψη για την έννοια της πολιτικής ισότητας η οποία δεν στηρίζεται καθόλου ούτε στην έκθεση του ΓΓ του ΄91 ούτε στις συζητήσεις που έγιναν εκ τότε ούτε στο σχέδιο Ανάν ούτε στις συναντιλήψεις Χριστόφια-Ταλάτ ούτε στις διαπραγματεύσεις που κάναμε τα πέντε τελευταία χρόνια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε με απόλυτα σαφή τρόπο ότι αποδέχεται την πολιτική ισότητα, όπως του είχε ζητηθεί από τα ΗΕ και όπως καταγράφεται την έκθεση του ΓΓ, αλλά αποδέχεται επίσης και την έννοια της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στη διακυβέρνηση, αλλά και τη θετική ψήφο εκεί και όπου οι περιστάσεις είναι τέτοιες που θα ασκείται η θετική ψήφος κατά τρόπο που η όποια απόφαση των θεσμικών οργάνων του κράτους να μην επηρεάζει αρνητικά τα συμφέροντα της τουρκοκυπριακής κοινότητας», είπε σχετικά.
Σε αυτή τη θέση καταγράφηκε από τα κατεχόμενα μια πρώτη απάντηση, το περιεχόμενο της οποίας δείχνει και την απόσταση που χωρίζει τις πλευρές.
«Διαπιστώσαμε ότι ο Πρόεδρος της ε/κ διοίκησης δεν έχει παραιτηθεί από τη στάση του στο ζήτημα της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής στις αποφάσεις», δήλωσε ο Μπαρίς Μπουρτζιού, εκπρόσωπος του Ακιντζί.
Η δεύτερη απάντηση από τα κατεχόμενα που είχε ενδιαφέρον, αφορούσε την πρόταση για κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης.
Τι προνοεί η πρόταση
Η πρόταξη της πρότασης για κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης δεν είναι νέα στο κυπριακό. Είχε πέσει και παλαιότερα στο τραπέζι, αλλά όπως είπαν πηγές στην «Κ» η συζήτηση δεν έκλεισε ποτέ εφόσον το ίδιο το κυπριακό έφερνε νέα θέματα στην επιφάνεια.
Η πρόταση για κοινοβουλευτικό σύστημα εν ολίγοις ήρθε ξανά στο προσκήνιο από την ε/κ πλευρά για να υπερκεραστούν οι δυσκολίες της θετικής ψήφου και η επιμονή της τ/κ πλευράς σε αυτό το θέμα. Με το κοινοβουλευτικό σύστημα θα είναι πιο πολιτικές οι διαδικασίες, άρα δεν τίθεται τόσο θέμα εθνικής ψήφου αλλά ιδεολογικής, είπε στην «Κ» αρμόδια πηγή ενώ πρόσθεσε πως θα λαμβάνει χώρα με γεωγραφικό προσδιορισμό και προνοεί εκ περιτροπής πρωθυπουργό.
Η πρόταση αυτή απορρίφτηκε από την τ/κ ηγεσία σχεδόν αμέσως με την ολοκλήρωση της συνάντησης Ακιντζί-Λουτ, με τον «ΥΠΕΞ» Κουντρέτ Οζερσάι να δηλώνει όπως μετέδωσε η «Κ» ότι «στην θέση της εκ περιτροπής προεδρίας, μόνιμη ε/κ προεδρία και αλλαγή μονάχα στην Πρωθυπουργία. Δηλαδή ο Πρόεδρος θα είναι μονάχα ε/κ και η Πρωθυπουργία θα αλλάζει ανάμεσα στους ε/κ και στους τ/κ. Εν συντομία, ο αρχηγός του κράτους θα είναι πάντα ε/κ».
Το θέμα είναι αν ακόμη και μετά από αυτή την άρνηση των τ/κ υφίσταται πρόταση κι αν θα τη συμπεριλάβει στην ενημέρωση που θα κάνει η κ. Λουτ προς τον ΓΓ των ΗΕ.
Τι έπεται
Η συνάντηση Αναστασιάδη-Λουτ κράτησε δυο ώρες, επήλθε μετά που η διπλωμάτης είχε κάνει κύκλο επαφών με τις εγγυήτριες, είχε συνάντηση την Παρασκευή με τον ΥΠΕΞ της Ελλάδας Γιώργο Κατρούγκαλο και μετά το πέρας των εκλογών στην Τουρκία. Είχε δηλαδή περάσει ένα χρονικό διάστημα στο οποίο αναμένονταν πολλά για να καταγραφεί μια κινητικότητα στο κυπριακό. Το ερώτημα είναι αν πράγματι τα όσα έγιναν σήμερα μπορούν να θεωρηθούν ως κινητικότητα, εφόσον και στην πρόταση για κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης που έθεσε η ε/κ πλευρά, η τ/κ πλευρά απάντησε αρνητικά.
Χρονικά, το επόμενο διάστημα θα πάρει τη σκυτάλη η συνάντηση των κλιμακίων Ελλάδας και Τουρκίας, 12 Απριλίου, όπου θα συζητηθεί και το κυπριακό. Η Ελλάδα θέλει η Τουρκία να ανοίξει τα χαρτιά της στο θέμα ασφάλεια-εγγυήσεις, αλλά αυτό μόνο εύκολο δεν είναι εφόσον η χρονοτριβή εκ μέρους της Αγκυρας φαίνεται πως έχει στόχο ο οποίος ικανοποιεί και συγκεκριμένους κύκλους στα κατεχόμενα.
Κι αυτός δεν είναι άλλος από το να συμπέσουν οι συζητήσεις στο κυπριακό με τις συζητήσεις για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τους όρους εντολής. Το σενάριο αυτό δεν το αποκλείουν και διπλωματικές πηγές που μίλησαν στην «Κ». Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ωστόσο πως δεν είναι η προσεχής έκθεση των καλών υπηρεσιών της κ. Λουτ αλλά του ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Σε ερώτησή μας τι αναμένεται να συμπεριληφθεί στην έκθεση, η απάντηση κινήθηκε στη συνέχεια της υφιστάμενης διαδικασίας υπό την κ. Λουτ και στη γενικότερη προσπάθεια η οποία συνεχίζεται παρά τις δυσκολίες. Κάτι που επίσης απέχει παρασάγγας από την τ/κ θέαση ακόμη και της δουλειάς της Τζέιν Λουτ πάνω στους όρους αναφοράς.
Είναι ενδεικτικό ότι λίγο μετά που ολοκληρώθηκε η συνάντησή της με τον Μουσταφά Ακιντζί και σύμφωνα με την τ/κ ιστοσελίδα Haber Kıbrıs αλλά και όπως μετέδωσε ο Νίκος Στέλγιας, ο Μπαρίς Μπουρτζιού δήλωσε ότι «δεν υπάρχουν οι συνθήκες για να ολοκληρώσει (διευθετήσει) η Λουτ τους όρους αναφοράς (με επιτυχία). Αυτό θα αντικατοπτριστεί και στην έκθεση που θα παρουσιάσει ο Γενικό Γραμματέας του ΟΗΕ, Γκουτέρες τις επόμενες ημέρες».
