Της Μαρίνας Οικονομίδου
Ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών έχει ήδη ξεκινήσει βολιδοσκόπηση, τόσο για την τριμερή, όσο και για τις μετέπειτα διαδικασίες, ανέφερε σε συνέντευξή του στο κρατικό ραδιόφωνο το πρωί της Τρίτης ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. Όπως είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, η πλευρά μας έχει δεχτεί δύο φορές βολιδοσκόπηση από τα Ηνωμένα Έθνη. Βολιδοσκόπηση και ενημέρωση όπως είπε και της Αθήνας από την περασμένη βδομάδα, με τον υπουργό Εξωτερικών να θεωρεί απίθανο να μην έχουν βολιδοσκοπηθεί για το θέμα η Άγκυρα και η τ/κ πλευρά. Οι πρώτες πληροφορίες άλλωστε θέλουν την τριμερή διάσκεψη να πραγματοποιείται μεταξύ 11 και 13 Νοεμβρίου στο Παρίσι, στο περιθώριο του φόρουμ ειρήνης που διοργανώνει η κυβέρνηση Μακρόν. Το ερώτημα που εγείρεται και προκαλεί ανησυχίες είναι κατά πόσο οι όροι αναφοράς θα κλειδώσουν στην τριμερή διάσκεψη ή αν θα μεταφερθούν στην πενταμερή, που αποτελεί και τον κύριο στόχο της Τουρκίας.
Ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί είχε εκφράσει την περασμένη Κυριακή στην «Κ» την εκτίμησή του ότι το πιο πιθανόν είναι να πραγματοποιηθεί αρχικά τριμερής διάσκεψη και στη συνέχεια με καλύτερη προετοιμασία να ακολουθήσει πενταμερής. «Ο γ.γ. μάς άφησε να εννοηθεί ότι σε όλες αυτές τις εργασίες θα προχωρήσει πριν από το νέο έτος. Προσωπικά θεωρώ ότι πρέπει να φτάσουν στον κ. Γκουτέρες τα σωστά μηνύματα από την Κύπρο, διότι αν παρουσιαστεί μια εικόνα των πλευρών που είναι διαρκώς σε αντιπαράθεση, ενδέχεται να διστάσει να προχωρήσει σε διαμεσολάβηση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ακιντζί. Ο κ. Χριστοδουλίδης, μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, επιβεβαίωσε ότι έχουν γίνει βολιδοσκοπήσεις και για την τριμερή διάσκεψη αλλά και για το πώς θα προχωρήσει η διαδικασία καταδεικνύοντας πως γίνονται ήδη επαφές και για την πενταμερή διάσκεψη.
Ανησυχίες για διαδικασία
Το διαδικαστικό κομμάτι, βεβαίως, είναι κάτι που απασχολεί τα εμπλεκόμενα μέρη, δεδομένου ότι Λευκωσία και Αθήνα επιμένουν ώστε οι όροι αναφοράς να κλειδώσουν στην τριμερή διάσκεψη και στη συνέχεια να ακολουθήσει αν χρειαστεί η πενταμερής. Υπενθυμίζεται πως η Άγκυρα επεδίωκε να πραγματοποιηθεί πρώτα άτυπη πενταμερής ούτως ώστε να μπουν όλες οι μορφές λύσης στο τραπέζι. Η Άγκυρα, σύμφωνα με έγκυρες διπλωματικές πηγές, πιέζει να κλειδώσει εκ των προτέρων η πενταμερής διάσκεψη για να δώσει τη συγκατάθεσή της σε τριμερή διάσκεψη.
Αυτή την εξέλιξη, την παρακολουθεί με ανησυχία, πρώτα η Αθήνα και στη συνέχεια η Λευκωσία που θεωρούν την πενταμερή διάσκεψη μία καθαρά διαδικαστικού χαρακτήρα διάσκεψη. Η Αθήνα, βεβαίως, δεν θέλει να δεσμευτεί εκ των προτέρων σε πενταμερή διάσκεψη. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, θέλει να κλειδώσουν πρώτα οι όροι αναφοράς κατά την τριμερή και κατόπιν να τεθεί θέμα πενταμερούς. Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει δείξει από νωρίς τις επιφυλάξεις και ανησυχίες της γύρω από το ενδεχόμενο συμμετοχής σε μία πενταμερή διάσκεψη, δεδομένων και των στοχεύσεων που θέτει η Άγκυρα για να βάλει στο τραπέζι όλες τις μορφές λύσης. Καθόλου τυχαίο ότι στην πρώτη επίσκεψή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε βάλει κατά κάποιο τρόπο φρένο στην πραγματοποίηση πενταμερούς εκφράζοντας την εκτίμηση πως δεν υπάρχει έδαφος για κάτι τέτοιο.
Η αλήθεια είναι πως τη δεδομένη στιγμή η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας δίδει προτεραιότητα στην οικονομία και το μεταναστευτικό. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό και ιδιαίτερα οι τοποθετήσεις της Άγκυρας για άλλες μορφές λύσης, είναι ένα ζήτημα που ανησυχεί ιδιαίτερα την Αθήνα. Ο κ. Μητσοτάκης, όπως λένε διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, δεν θέλει να συνδέσει το όνομά του με ένα ενδεχόμενο ναυάγιο, ούτε με μία κακή λύση που θα φέρει και την υπογραφή του. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο και η Λευκωσία αλλά και η Αθήνα θέλουν να διασφαλίσουν πως η συνομολόγηση των όρων αναφοράς θα κλειδώσει στην τριμερή συνάντηση. Κάτι τέτοιο θα απομακρύνει, όπως λένε πολιτικοί κύκλοι, το ενδεχόμενο η Άγκυρα να θέσει άλλες μορφές λύσης στο τραπέζι στην πενταμερή που θα ακολουθήσει.
Οι τουρκικές προκλήσεις και οι κινήσεις
Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε την εκτίμηση πως η απόφαση της Τουρκίας για γεώτρηση στο τεμάχιο 7, συνδέεται με την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών και πως στόχο έχει να τορπιλίσει την όποια προσπάθεια επιβάλλοντας κάποιες θέσεις που δε μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Ο ίδιος απέφυγε να αποκαλύψει πώς θα κινηθεί η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων σημειώνοντας πως όσα λιγότερα λέγονται για το συγκεκριμένο θέμα τόσο καλύτερα. Πέραν των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ και των κινήσεων, η κυβέρνηση αναμένει σήμερα και την τοποθέτηση του Συμβουλίου Ασφαλείας μετά και την προσφυγή που έκανε για τις τουρκικές προκλήσεις στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου. Όπως αποκάλυψε η «Κ», μέσω ανακοίνωσης Τύπου, θα απαντά το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στην προσφυγή που κατέθεσε η Κυπριακή Δημοκρατία την περασμένη βδομάδα, για τις τουρκικές απειλές στο θέμα της περίκλειστης Αμμοχώστου. Σύμφωνα με έγκυρες πηγές της «Κ», το Συμβούλιο Ασφαλείας θα επιβεβαιώνει τα ψηφίσματα 550 και 789, τα οποία αναφέρονται στην Αμμόχωστο και χαρακτηρίζουν ως απαράδεκτες τις όποιες απόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτε τμήματος των Βαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους και ζητούν τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Hνωμένων Eθνών. Στην ανακοίνωση Τύπου του Συμβουλίου Ασφαλείας θα τίθεται θέμα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και θα καλούν τα εμπλεκόμενα μέρη να μη δημιουργούν προβλήματα με ενέργειες ή δηλώσεις στην προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
