Η σημερινή συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί πέρασε από διάφορες φάσεις ως προς την υλοποίησή της. Καταρχήν από εκείνη της απλής συνάντησης που θα λάμβανε χώρα μετά από καιρό οπότε και δεν "απαιτούνταν" ατζέντα συγκεκριμένη, πέρασε στο ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα έδινε εξηγήσεις για την αποκεντρωμένη Ομοσπονδία και στη συνέχεια στο ότι θα έπεφταν και τα ΜΟΕ στο τραπέζι.
Που σημαίνει εν πρώτοις ότι ακόμη και να ήθελαν αμφότεροι να μην δοθεί το αίσθημα του ότι επρόκειτο για κάτι βαρυσήμαντο, εντούτοις οι αποφάσεις για ΜΟΕ για τις οποίες σαφώς και είχε γίνει προετοιμασία, απέδειξαν το αντίθετο. Πως όλοι ήθελαν να βγει προς τα έξω κάτι θετικό και αυτό το απέδειξε και το γεγονός πως για πρώτη φορά μετά από άτυπη συνάντηση έβγαλαν κοινό ανακοινωθέν τα ΗΕ, ενώ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν έκανε δηλώσεις στο Προεδρικό με την επιστροφή του αλλά μετά που μίλησε ο Ακιντζί.
Έτσι αμφότεροι κινήθηκαν με βάση εκείνα τα πεδία στα οποία μπορούσαν να δώσουν κάτι, τα ΜΟΕ, τα οποία όχι μόνο δεν φέρουν πολιτικό κόστος αλλά στέλνουν και πολλαπλά μηνύματα. Η συμφωνία σε πέντε από αυτά και η συζήτηση που έπεται για άλλα τα οποία αρμόδιοι κύκλοι δεν θέλουν ν' αποκαλύψουν για την ώρα (άνοιγμα νέων οδοφραγμάτων ίσως;) δείχνει πως οι πλευρές επιθυμούν να στείλουν και στο εξωτερικό (κυρίως) το μήνυμα ότι κάτι κινείται στο κυπριακό.
Κι αυτό παρά το ότι είναι δεδομένο από όλους πλέον πως μέχρι τον Ιούνιο δεν θα υπάρχουν εξελίξεις στον πυρήνα του κυπριακού. Ωστόσο πρέπει να λάβουμε υπόψη σοβαρά τον παράγων χρόνος.
Ο χρόνος που περνά
Ένα από τα σημεία στα οποία πράγματι οι δυο πλευρές μπορούν να προχωρήσουν από κοινού είναι, αν όχι ίσως και το μόνο τώρα, τα ΜΟΕ. Η κ. Λουτ πρέπει να κάνει κύκλο επαφών με τις εγγυήτριες, η Τουρκία έχει περισσότερο το μυαλό της στις δημοτικές εκλογές και στις συνέργειες που θέλει ο Ερντογάν για να κερδίσει μεγάλες πόλεις ενώ άγνωστο παραμένει πότε και η Ελλάδα θα οδηγηθεί στις κάλπες. Το πλαίσιο αυτό απαιτεί χρόνο που αν δεν υπήρχαν τα ΜΟΕ ώστε να γίνει μια αρχή θα χαρακτηριζόταν εύκολα και ως "νεκρός χρόνος". Ωστόσο τώρα δεν υπάρχει η πολυτέλεια αυτή.
Και στην τελευταία του έκθεση ο ΓΓ των ΗΕ έκανε λόγο ως και επιτακτικά, πως οι δυο πλευρές πρέπει να προχωρήσουν τουλάχιστον στην εξαγγελία για δυο ΜΟΕ. Της διασύνδεσης του ρεύματος και της κινητής. Ο κ. Γκουτέρες ανέφερε ονομαστικά τα συγκεκριμένα μέσα σε ένα πλαίσιο μάλλον απογοήτευσης εφόσον δεν είχε καταγραφεί καμία κινητικότητα πέραν της δουλειάς της κ. Λουτ. Σημειώστε επίσης πως έπεται παράλληλα ακόμη μια έκθεση του ΓΓ των ΗΕ, τον Απρίλιο.
Ο ΓΓ των ΗΕ αναφερόταν διαρκώς στις εκθέσεις του στα ΜΟΕ
Η οποία πάλι κατά πάσα πιθανότητα θα επανέφερε την ανάγκη οι δυο ηγέτες να χτίσουν πάνω στα ΜΟΕ και θα επαναλαμβάνονταν νουθεσίες σε επίπεδο ακόμη και δυσφορίας, αν θα διαβαζε κανείς μέσα από τις γραμμές. Τώρα όμως θα είναι διαφορετικά τα δεδομένα εφόσον πλέον υπάρχει ένα προηγούμενο, κάτι κινείται και περνάνε οι πλευρές προς τα έξω και δη προς τα ΗΕ το μήνυμα πως μπορούμε να κάνουμε από κοινού κινήσεις. Δεν γινόταν να περάσει άλλος χαμένος χρόνος χωρίς μια εξέλιξη και μπορεί το κλίμα να το έδωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης λέγοντας πως είναι "πολύ δύσκολη" η συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, εντούτοις η δυσκολία αυτή έλαβε μια κάποια στοχευμένη ανακούφιση σήμερα. Κάτι που δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς, εφόσον θεωρείται βέβαιο πως τα ΗΕ θα εκφράσουν ικανοποίηση όταν έρθει η ώρα. Από την άλλη δεν μπορεί παρά να βάλει κανείς στη ζυγαριά και τα όσα συμβαίνουν στα Στροβίλια και αλλού, που επίσης θα πρέπει να σταματήσουν εφόσον αποτελούν και πιο άμεσο ως θέμα. Το έθεσε ο Αναστασιάδης στον Ακιντζί αλλά είναι αρκετό; Η κατάσταση στις περιοχές όπου κάνει τα δικά του ο τουρκικός στρατός επηρεάζουν τη ζωή ε/κ αγροτών και την ίδια ώρα δεν μπορεί κανείς να εκφράσει ικανοποίηση για τον τρόπο που το χειρίζονται τα ΗΕ. Ούτε και για τον Ακιντζί βέβαια.
Ναι μεν αλλά
Όσο όμως λοιπόν κι αν αναμένεται να καλωσορίσει ο κ. Γκουτέρες το τι αποφάσισαν σήμερα Αναστασιάδης-Ακιντζί, και παράλληλα να καταδικάσει τις κινήσεις του τουρκικού στρατού που επίσης είναι αναμενόμενο, την ίδια ώρα η απόσταση στα βασικά του κυπριακού παραμένει. Κι αυτή μπορεί σε πρώτο χρόνο να αφορά τη θετική ψήφο και την αποτελεσματική συμμετοχή των τ/κ αλλά φυσικά αφορά και την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Εδώ τα δεδομένα δεν είναι τόσο ευχάριστα όσο ήταν για τα ΜΟΕ.
Διαφάνηκε και από τα όσα είπε ο Αναστασιάδης για τη μη αισιοδοξία του αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα. Τι μπορεί να συμβεί πάνω σε αυτό; Όχι πάντως να καταλήξουν σε γρήγορη συμφωνία.
SRSG/DSASG Elizabeth Spehar, pictured with @AnastasiadesCY & @MustafaAkinci_1 ahead of their informal meeting at the UN Protected Area today. pic.twitter.com/KpPGiohRuU
— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) February 26, 2019
Αυτό που μπορεί όντως όμως να γίνει είναι να υπάρξουν νέες συναντήσεις και συζητήσεις για το θέμα. Ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης φέρεται να έχει δώσει "μελέτη" στον Ακιντζί για το ζήτημα της αποκέντρωσης με σκοπό να πειστεί ο τελευταίος και να αφήσει πίσω τη θετική ψήφο. "Αφού μελετήσει τα όσα του έχω διαβιβάσει θα αντιληφθεί ότι δεν οδηγούμεθα σε έναν δημιουργικό διάλογο αν εμείνει ότι θα πρέπει η τουρκοκυπριακή κοινότητα να έχει τον καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις που λαμβάνονται". Αυτή ήταν η δήλωση Αναστασιάδη για το ζήτημα.
Γεγονός που σημαίνει πως υπάρχει σε εξέλιξη μια προσπάθεια από την ε/κ πλευρά, τώρα πριν την ολοκλήρωση των όρων αναφοράς, ώστε να μετακινηθεί μέσω συγκεκριμένων θέσεων ο Ακιντζί για το ζήτημα της θετικής ψήφου. Μένει να διαφανεί αν θα έχει αποτέλεσμα ή όχι, κι αυτή είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο αλλά πλέον ένα μέρος "αγοράστηκε" από τις πλευρές μέσω των ΜΟΕ.
Τα ΜΟΕ
-Διαλειτουργικότητα της κινητής τηλεφωνίας μέσω χωριστών συμφωνιών με τους παροχείς και στις δυο πλευρές με έναν κόμβο που έχει τη βάση του στην Ευρώπη (Λουξεμβούργο) για να διευκολυνθεί μια μεγαλύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ των δυο κοινοτήτων.
-Συμφώνησαν ότι η διασύνδεση των δυο δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, όπως συμφωνήθηκε το 2015, έχει τώρα επιτευχθεί. Σε σχέση με αυτό, αποφάσισαν να καταστήσουν την προσωρινή διευθέτηση για παροχή ηλεκτρισμού μόνιμη χωρίς περιορισμό. Η μεταφορά ηλεκτρισμού θα συνεχιστεί με βάση τις ανάγκες που υπάρχουν.
-Συμφώνησαν στον καθαρισμό εννέα περιοχών για τις οποίες υπάρχουν υποψίες πως είναι επικίνδυνες και στις δυο πλευρές του νησιού, με στόχο να εργαστούν για μια Κύπρο χωρίς νάρκες.
-Ως χειρονομία καλής θέλησης, ο κ. Ακιντζί μετέφερε την απόφαση της τ/κ πλευράς να επιστρέψει πίνακες Ελληνοκύπριων καλλιτεχνών που παρέμεναν υπό την προστασία της τουρκοκυπριακής πλευράς από το 1974.
-Παρομοίως ο κ. Αναστασιάδης μετέφερε στον κ. Ακιντζί την απόφαση της ελληνοκυπριακής πλευράς να δώσει οπτικές και ακουστικές ηχογραφήσεις τουρκοκυπρίων καλλιτεχνών που υπάρχουν στα αρχεία του ΡΙΚ και ανήκουν στην περίοδο πριν το 1963.
