Του Γιώργου Κακούρη
Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά το οποίο συμπεριλαμβάνεται μεταξύ άλλων και το όνομα του Προέδρου Αναστασιάδη, δεν έχει δεσμευτική ισχύ, έχει συμβολική και ηθική αξία. Η ουσία και ο πυρήνας του ψηφίσματος δεν είναι το κατά πόσο αναφέρεται σε αυτό το όνομα του προέδρου Αναστασιάδη, αλλά το κάλεσμα από 578 συνολικά ευρωβουλευτές (με 28 ψήφους κατά και 79 αποχές) προς την Κομισιόν να κινηθεί νομικά κατά των κρατών μελών που δεν εφαρμόζουν τους κανόνες της Ε.Ε. για την αποτροπή της φοροδιαφυγής και να κλείσει τα νομικά κενά που διευκολύνουν αυτές τις πρακτικές. Επίσης, και αυτό είναι αρκετά πιο ουσιαστικό, το ψήφισμα καλεί τις αρχές των κρατών μελών να διερευνήσουν ενδελεχώς τις παρατυπίες που αποκαλύπτονται στα Pandora Papers, αλλά και τα ονόματα των προσωπικοτήτων που εμπλέκονται (και που στην Κύπρο δεν αφορούν μόνο τον πρόεδρο).
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως αμέσως μετά το ψήφισμα, η Προεδρία της Δημοκρατίας ανακοίνωσε πως ο κ. Αναστασιάδης βρίσκεται στη διάθεση των αρχών. Και ούτε, ενδεχομένως τυχαίες, οι λεπτομερείς ανακοινώσεις από την πλευρά του γενικού εισαγγελέα για τη συνάντηση που είχε με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Ντίντιερ Ρεϊντέρς την Πέμπτη.
Το ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρεται ονομαστικά δίπλα από τον Τσέχο πρωθυπουργό Αντρέι Μπάμπις είναι ενδεικτικό του πόσο βαθιά συνδέεται πλέον το όνομα της Κύπρου με τη διαφθορά στη διεθνή και ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και μεταξύ των όσων ασκούν πολιτική στις Βρυξέλλες και σε πολλές άλλες πρωτεύουσες. Συσχετισμός για τον οποίο βεβαίως ευθύνεται και η διαχείριση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος από τη σημερινή κυβέρνηση, ο τρόπος αντίδρασης του προέδρου Αναστασιάδη στις επικρίσεις της Κομισιόν μετά την έκθεση για τα «χρυσά διαβατήρια» τον Ιανουάριο του 2019, καθώς και οι συνεχείς αποκαλύψεις που άγγιξαν και την αντιπολίτευση αλλά βεβαίως και τον τέως πρόεδρο της Βουλής.
Το τελευταίο επεισόδιο αυτής της σαπουνόπερας ήταν η διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κύπρου που κατέληξε μόλις αυτόν τον Ιούνιο σε αιτιολογημένη γνώμη (το τελευταίο στάδιο πριν από την παραπομπή στο Δικαστήριο της Ε.Ε.), καθώς η Κύπρος συνέχιζε να εξετάζει εκκρεμούσες αιτήσεις επενδυτών παρά την κατάργηση του προγράμματος.
Το παρασκήνιο και τα προσχέδια
Η αιτιολόγηση της απόφασης της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος από τον επικεφαλής της, Μάνφρεντ Βέμπερ, να καταψηφίσει την τροποποίηση για τις ονομαστικές αναφορές αλλά να υπερψηφίσει την έκθεση, καταδεικνύει και την προσπάθεια της ομάδας της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς να σώσει τα προσχήματα αλλά και την αδυναμία της, δεδομένης της παγκόσμιας κατακραυγής, να «προστατεύσει» ηγέτες - μέλη της. Για αυτό άλλωστε και από τους 13 ευρωβουλευτές του ΕΛΚ που ψήφισαν υπέρ της τροποποίησης, πέντε ήταν Τσέχοι και δύο Σλοβάκοι, και θεωρείται πως υπερψήφισαν ώστε να συμπεριληφθεί στη λίστα ο Αντρέι Μπάμπις. Οι υπόλοιποι ήταν πέντε Γάλλοι (και ένας Βέλγος), πράγμα το οποίο ίσως φαντάζει περίεργο μέχρι να θυμηθούμε πως το κόμμα του κ. Μπάμπις σχετίζεται με την ομάδα των Φιλελευθέρων, στην οποία ανήκει (ή μάλλον δημιούργησε) ο Εμμανουέλ Μακρόν, και πως στη Γαλλία πλησιάζουν εκλογές.
Εκ του αποτελέσματος, φάνηκε πάντως πως δεν υπήρξε διάθεση να δοθεί κεντρική γραμμή στο πλαίσιο του ΕΛΚ, εξ ου και υπήρξαν διαφοροποιήσεις μεταξύ ευρωβουλευτών σε εθνικό επίπεδο, όπως αυτές που είδαμε από τους Κύπριους ευρωβουλευτές που προφανώς βρέθηκαν σε δύσκολη θέση μεταξύ αρχών και κομματικής ταυτότητας και ψήφισαν εναντίον του τελικού ψηφίσματος, αλλά και από τους Έλληνες ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας που τήρησαν αποχή στην τελική ψηφοφορία. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα πάντως δεν επιδίωξε να διασυνδέσει την τροπολογία, την οποία κατέθεσαν οι άλλες τέσσερις πολιτικές ομάδες, με τη στάση του επί του τελικού ψηφίσματος, επιλέγοντας εκ των πραγμάτων να υιοθετήσει το ψήφισμα για να στείλει ένα ευρύτερο πολιτικό μήνυμα.
Από την άλλη, το ΕΛΚ είχε καταθέσει τροπολογία με αναφορά μόνο στον κ. Μπάμπις, η οποία ωστόσο ήταν βέβαιο πως θα καταψηφιζόταν από τις άλλες τέσσερις ομάδες, όπως και έγινε. Το ΕΛΚ ήταν το μόνο που υπερψήφισε μαζικά την εν λόγω τροπολογία.
