Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν την περασμένη Πέμπτη ο Νικόλας Παπαδόπουλος έδινε το παρών του στην κηδεία του Παπαλάζαρου στα Χολέτρια της Πάφου, της εμβληματικής φιγούρας της Αριστεράς, πολλοί ήταν εκείνοι που είδαν πως το φλερτ ΑΚΕΛΔΗΚΟ είναι σε πολύ πιο προχωρημένο επίπεδο από ό,τι βγαίνει προς τα έξω. Άλλοι είδαν πως ο ΔΗΚΟϊκός πρόεδρος θέλει να ξανασυστηθεί με το ΑΚΕΛικό ακροατήριο, το οποίο, σύμφωνα με τον Στέφανο Στεφάνου, νιώθει «πικραμένο» από τη στάση του Νικόλα Παπαδόπουλου την τελευταία δεκαετία. Υπήρξαν και οι κύκλοι βεβαίως που χαμήλωσαν τις όποιες προσδοκίες, σημειώνοντας πως η παρουσία του Νικόλα Παπαδόπουλου στην κηδεία του Παπαλάζαρου, όπως και η παρουσία του στην κηδεία του πρώην επαρχιακού γραμματέα Φανή Χριστοδουλίδη, ήταν η οφειλόμενη ένδειξη σεβασμού και εκτίμησης στα δύο πρόσωπα. Άλλωστε και ο Παπαλάζαρος αλλά και ο Φανής Χριστοδουλίδης είχαν στηρίξει και δουλέψει για την υποψηφιότητα του Τάσσου Παπαδόπουλου το 2003. Το σίγουρο είναι πως κι από την πλευρά του ΔΗΚΟ αλλά και από την πλευρά του ΑΚΕΛ υπάρχει πλέον προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών με επαφές τόσο σε επίπεδο ηγεσίας όσο και σε επίπεδο στελεχών, με τις σχέσεις τους να είναι σίγουρα πολύ πιο θερμές από ό,τι στο παρελθόν. Ο δρόμος, όμως, είναι δύσκολος, όχι μόνο εξαιτίας των όσων προηγήθηκαν την τελευταία δεκαετία μεταξύ των δύο μερών, αλλά και εξαιτίας των αγεφύρωτων πολλές φορές θέσεων που έχουν τα δύο κόμματα, είτε στην οικονομία είτε στο Κυπριακό. Υπάρχει εντός και των δύο κομμάτων έντονη αντίδραση σε έναν τέτοιο αρραβώνα, καθώς και αμφότερα τα κόμματα έχουν δύο σχολές σκέψης. Κοινό σημείο και εν πολλοίς απάντηση στις αντιδράσεις ένθεν και ένθεν αποτελεί η αποτροπή μιας τρίτης θητείας του ΔΗΣΥ στην εξουσία. Και οι δύο γνωρίζουν πως η μόνη λύση είναι η συνεργασία και βάσει αυτού ψάχνουν τα βασικότερα κοινά που θα τους οδηγήσουν στον κοινό βηματισμό τους.
Αρχή με δημαρχιακές
Πρώτο βήμα στην όλη προσπάθεια συνεργασίας αποτελούν οι δημαρχιακές εκλογές. Την περασμένη εβδομάδα ο υποψήφιος για τη δημαρχία Αγλαντζιάς Κώστας Κόρτας και το οργανωτικό του ΔΗΚΟ, εισέρχονταν στα γραφεία της Εζεκία Παπαϊωάννου για τον προεκλογικό συντονισμό, στέλνοντας εν πολλοίς το μήνυμα πως αποτελεί τον προκριματικό για τη συνέχεια. Το πόσο επιτυχής θα είναι όμως αυτή η προσπάθεια θα παίξει σίγουρα ρόλο στα επόμενα βήματα. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος είχε μιλήσει τηλεφωνικώς με τον Άντρο Κυπριανού, αμέσως μετά την κένωση της θέσης της δημαρχίας, προτείνοντάς του για συνυποψήφιο, τον πρώην δήμαρχο της Αγλαντζιάς και δηκοϊκό στέλεχος Κώστα Κόρτα. Κάτι που έπραξε το ΑΚΕΛ, εγκρίνοντάς τον την περασμένη Τρίτη από τα συλλογικά σώματα του κόμματος. Ήταν λίγο πολύ δεδομένη βεβαίως η στήριξη ΑΚΕΛ σε Κόρτα. Μία ηθική υποχρέωση, όχι μόνο επειδή τον είχαν στηρίξει και στις εκλογές του 2016, αλλά και γιατί το ΔΗΚΟ είχε στηρίξει τον προηγούμενο χρόνο τον εκλεκτό του ΑΚΕΛ Σίμο Ιωάννου στις αναπληρωματικές δημαρχιακές εκλογές της Αμμοχώστου. Εκείνη η συνεργασία είχε και τα σκαμπανεβάσματά της, δεδομένου ότι ενώ υπήρξε αρχικώς συνεννόηση μεταξύ των δύο αρχηγών να δοθεί η αντιδημαρχία στον ΔΗΚΟϊκό δημοτικό σύμβουλο Ανδρέα Σιόπαχα, κάτι τέτοιο δεν πέρασε από το Δημοτικό Συμβούλιο, αφήνοντας το ΑΚΕΛ εν μέρει εκτεθειμένο απέναντι στο ΔΗΚΟ. Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ ήθελε μεταξύ άλλων να επανορθώσει για τότε. Οι δημαρχιακές αποτελούν συνεπώς το πρώτο βήμα στην αναθέρμανση και αποκατάσταση των σχέσεων των δύο κόμματων. Το επόμενο βήμα αναμένεται να είναι οι μεταρρυθμίσεις. Ήδη οι δύο αρχηγοί βρίσκονται σε επαφή και συνεννόηση, ενώ δεν αποκλείεται συνάντηση των δύο ενόψει της μεταρρύθμισης για την τοπική αυτοδιοίκηση.
Τους χώριζε χάος
Πώς όμως δύο κόμματα που όπως έλεγε ο γ.γ. του ΑΚΕΛ σε συνεντεύξεις του πριν από δύο χρόνια τους χώριζε το χάος, σήμερα συζητούν συνεργασίες με ορίζοντα τις προεδρικές εκλογές; «Όλοι νοιάζονται για το γεγονός ότι το ΑΚΕΛ διαφωνεί με το ΔΗΚΟ στο Κυπριακό αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε όταν ο κ. Αναστασιάδης έκανε μια μεγάλη κωλοτούμπα στις προεδρικές εκλογές του 2013 και του 2018 για να κερδίσει τη στήριξη του ΔΗΚΟ» ήταν η απάντηση του κ. Κυπριανού στην ερώτηση κατά τη συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε την περασμένη Πέμπτη. Βεβαίως με δεδομένο ότι το ΑΚΕΛ επιμένει ότι είναι κόμμα αρχών και όχι πολυφωνίας όπως ο ΔΗΣΥ, σίγουρα τίθεται ζήτημα για το πώς μπορεί να περάσει μία αναίμακτα μία τέτοια θέση. Επί του παρόντος πάντως απέρριψε ότι έχει ληφθεί κάποια απόφαση επισήμως και παρέπεμψε στο έκτακτο συνέδριο του κόμματος.
Ο Τουμάζος, ο Νεοκλής και οι άλλοι…
Όμως τα περί συνεργασίας, δεν συζητούνται μόνο στους διαδρόμους της Εζεκίας Παπαϊωάννου αλλά και σε επίπεδο ηγεσίας, έχει γίνει πλέον αντιληπτό έστω και σιωπηρά ότι για να μπορέσουν να απομακρύνουν τον ΔΗΣΥ από την εξουσία, τότε θα πρέπει να συνεργαστούν με άλλες πολιτικές δυνάμεις, βρίσκοντας κοινή συνισταμένη. Όλες αυτές οι επαφές βεβαίως δεν περνούν απαρατήρητες ούτε προκαλούν ευφορία σε στελέχη που θεωρούν προτεραιότητα τη λύση του Κυπριακού αλλά και σε κύκλους εντός της Εζεκία Παπαϊωάννου, οι οποίοι θεωρούν πως το ΑΚΕΛ μπορεί να κυβερνήσει συγκεντρώνοντας τις φιλελεύθερες προοδευτικές τάσεις του ΔΗΣΥ και την κοινωνία των πολιτών. Ενδιαφέρον για παράδειγμα είναι το πώς βλέπει έναν τέτοιο αρραβώνα ο επικεφαλής του Κυπριακού Τουμάζος Τσελεπή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης, ο οποίος συχνά επικαλείται το δίδυμο Αβέρωφ-Νικόλα στη Βουλή, η Ελένη Μαύρου, η Σκεύη Κουκουμά και ο Νεοκλής Συλικιώτης, οι οποίοι διαφωνούσαν με τη στήριξη Τάσσου Παπαδόπουλου το 2003 και των οποίων οι θέσεις στο Κυπριακό δεν μπορούν εύκολα να γεφυρωθούν με αυτές του ΔΗΚΟ. Δεν περνούν άλλωστε και απαρατήρητες αναρτήσεις του ΔΗΚΟϊκού προέδρου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως η γελοιογραφία που έψεγε το έργο της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά. Μάλλον πυροδοτούν το κλίμα. Η επικρατούσα τάση του κόμματος, ωστόσο, δεν βλέπει άλλη επιλογή από τη συναίνεση μεταξύ των δύο κομμάτων βρίσκοντας ελάχιστο κοινό παρονομαστή σε θέμα αρχών και βεβαίως με έναν υποψήφιο που δεν θα είναι ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Το εγχείρημα της μοναχικής πορείας είχε πραγματοποιηθεί και στο παρελθόν άλλωστε χωρίς μεγάλη επιτυχία και δεν παίρνει το κόμμα της Αριστεράς να μείνει εκτός εξουσίας για ακόμα μία πενταετία.
Από το 2018…
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος είχε επαναλάβει σε αρκετές συνεντεύξεις του τον τελευταίο χρόνο, τη βεβαιότητα πως το κόμμα του θα βρίσκεται στην εξουσία την επόμενη πενταετία. Από τη νύχτα της πρώτης Κυριακής των προεδρικών εκλογών, όταν ο κ. Παπαδόπουλος έμεινε εκτός της κούρσας, είχε γίνει αντιληπτό στον στενό του περίγυρο πως ο μόνος τρόπος ανάληψης της εξουσίας είναι μέσω της συνεργασίας με ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα και όχι με τον ενδιάμεσο χώρο. Ιδιαίτερα σήμερα, που τα κόμματα του χώρου, βάσει και της δημοσκόπησης της Symmetron Market Research που παρουσίασε η «Καθημερινή», αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας στις επικείμενες εκλογές.
Μίνιμουμ πρόγραμμα
Η κοινή συνισταμένη έχει λεχθεί στο παρελθόν κατά τη συνάντηση των δύο πολιτικών αρχηγών και ευσχήμως από τον γ.γ. του ΔΗΚΟ Άθω Αντωνιάδη προσφάτως. Ότι δηλαδή, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό τα δύο κόμματα συμφωνούν στο πλαίσιο λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και πως και τα δύο μέρη θα εργαστούν για να αποτρέψουν τη διχοτόμηση και ένα σχέδιο λύσης δύο κρατών, το οποίο συζητείτο εντόνως πριν από έναν χρόνο. Θα είναι εν πολλοίς ένα «μίνιμουμ πρόγραμμα» που θα αφορά τα βασικά σημεία. Το αν αυτό είναι αρκετό, είναι βεβαίως ανοικτό και θα εξαρτηθεί από το πώς θα κινηθεί ο Νίκος Αναστασιάδης στο Κυπριακό με την επανέναρξη των συνομιλιών. Σίγουρα και στο ΔΗΚΟ δεν βλέπουν όλοι με καλό μάτι μία τέτοια συνεργασία. Πέραν του κ. Αντωνιάδη, ο οποίος με δηλώσεις και τοποθετήσεις του έχει στείλει το μήνυμα πως τα δύο κόμματα πρέπει να βρουν κοινό βηματισμό και κάποιων άλλων στελεχών που ανέκαθεν έβλεπαν θετικά τη συνεργασία με ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα, όπως οι Βότσης, Μουσιούττας, Τρυφωνίδης, στο κόμμα του Κέντρου υπάρχουν και αρκετές αντιδράσεις. Ήδη το κόμμα του Κέντρου στεγάζει πλέον μία σειρά στελεχών που προέρχονται από τη δεξιά πτέρυγα της Συμμαχίας Πολιτών, όπως ο εκπρόσωπος Τύπου Παύλος Μυλωνάς, ο οποίος σίγουρα δεν βλέπει θετικά κάτι τέτοιο. Στο ίδιο πλαίσιο ο Ζαχαρίας Κουλίας, όχι όμως και ο Χρίστος Σενέκκης, που βλέπει θετικά ένα τέτοιο βήμα. Βεβαίως, οι διαφορές δεν μένουν μόνο στο Κυπριακό. Ενδεικτική η πρόσφατη πρόταση του γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού ότι αντί για έναν γενικό ελεγκτή να προχωρήσουμε στη δημιουργία Ελεγκτικού Συνεδρίου. Θέση με την οποία αντιδρά σφόδρα το ΔΗΚΟ και δη ο ΔΗΚΟϊκός πρόεδρος, ο οποίος έχει πλέον στενές σχέσεις με τον κ. Μιχαηλίδη. Αν και ο κ. Παπαδόπουλος απέφυγε την όποια ευθεία αντιπαράθεση με το ΑΚΕΛ, εκφράζοντας γενικά την αντίθεσή του, κάτι τέτοιο δεν απέφυγε ο στενός συνεργάτης του Χρύσης Παντελίδης, ο οποίος μέσω ανάρτησής του χαρακτήρισε πολιτικά άστοχη, συνταγματικά ανέφικτη και θεσμικά ζημιογόνα την πρόταση Άντρου Κυπριανού. Δεν παρέλειψε να ταυτίσει ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ επί του ζητήματος, αναμοχλεύοντας θύμησες του προεκλογικού του 2018, όπου το ΔΗΚΟ χτυπούσε ταυτόχρονα τα δύο μεγάλα κόμματα. Η
ΔΗΠΑ
Βεβαίως στο ΔΗΚΟ, αντιλαμβάνονται πως μία προοπτική συνεργασίας με το ΑΚΕΛ και συνεπώς προοπτική διακυβέρνησης θα μειώσει τις διαρροές προς τη Δημοκρατική Παράταξη, η οποία αποτελεί τον μεγάλο κίνδυνο του ΔΗΚΟ σε αυτή την εκλογική μάχη. Υπενθυμίζεται πως η καρογιανική σχολή σκέψης ευνοεί τη συνεργασία με ένα από τα μεγάλα κόμματα και αυτή υπήρξε η κύρια αντίθεση των δύο τάσεων εντός ΔΗΚΟ. Είναι βεβαίως και η θέση στελεχών όπως οι Βότσης, Τρυφωνίδης, Προκοπίου. Ονόματα που σύμφωνα με τα κομματικά πηγαδάκια φημολογείται πως φλερτάρουν εντόνως με τη ΔΗΠΑ, του Μάριου Καρογιάν, ο οποίος κινείται μεθοδικά και διακριτικά για την πρώτη μεγάλη του εκλογική μάχη. Μία τέτοια κίνηση θεωρείται πως θα αποτρέψει διαρροές ψηφοφόρων ή στελεχών από το ΔΗΚΟ στη ΔΗΠΑ.
Τα ποσοστά και η εξεύρεση υποψηφίου
Η συνεργασία βεβαίως ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ, θα εξαρτηθεί και από τα ποσοστά που θα λάβουν τα δύο κόμματα στις επικείμενες εκλογές. Με τη διατήρηση των ποσοστών του ΔΗΚΟ αλλά και την αύξηση των ποσοστών του ΑΚΕΛ σε σχέση με τις βουλευτικές του 2016, οι πιθανότητες συνεργασίες αυξάνονται, καθώς και η προοπτική της νίκης για τις προεδρικές εκλογές θα αυξάνεται. Το ερώτημα είναι με ποια μορφή θα γίνει η συνεργασία και με ποιον υποψήφιο. Ήδη το ΑΚΕΛ ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται να δεχτεί συνεργασία με υποψήφιο πρόεδρο τον Νικόλα Παπαδόπουλο για μία σειρά λόγων. Κάτι τέτοιο θεωρείται πως δυσκολεύει την όποια συνεργασία δεδομένου ότι και ο ΔΗΚΟϊκός πρόεδρος, αλλά και οι στενοί συνεργάτες του, δεν φαίνεται να συζητούν μία εναλλακτική πρόταση. Όπως σημειώνουν κύκλοι του Κέντρου, η υποψηφιότητα του κ. Παπαδόπουλου θεωρείται πως θα γίνει δεκτή τελικά από το ΑΚΕΛ στην απουσία εναλλακτικής υποψηφιότητας, μπροστά στον «κίνδυνο» μιας υποψηφιότητας Νίκου Χριστοδουλίδη που θεωρείται πως κερδίζει ψηφοφόρους και από το Κέντρο και κυρίως υπό το αφήγημα, πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν είναι το ίδιο πρόσωπο που ήταν μέχρι και τις προεδρικές εκλογές του 2018.
