Προσπάθεια αποφυγής κυρώσεων

Βασίλης Νέδος , Γιάννης Παλαιολόγος

Στην προσπάθεια της Αγκυρας να παρουσιαστεί ως έτοιμη για διάλογο και να παρουσιάσει την Ελλάδα ως «αγκάθι» στη διαδικασία, εντάσσονται οι χθεσινές δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και οι διαρροές του τουρκικού υπ. Εθνικής Αμυνας περί ελληνοτουρκικού διαλόγου στο ΝΑΤΟ.

Ο Τσαβούσογλου επισήμανε ότι η Τουρκία τάσσεται υπέρ διαλόγου χωρίς προϋποθέσεις, τονίζοντας, ωστόσο, πως αν η Αθήνα ζητήσει όρους, τότε θα θέσει και η Αγκυρα. Στο ΝΑΤΟ τα πράγματα ήταν λίγο πιο περίπλοκα, καθώς το τουρκικό υπ. Εθνικής Αμυνας εξέδωσε ανακοίνωση περί πρώτης συνάντησης για «ανταλλαγή απόψεων» ανάμεσα στον Τούρκο και τον Ελληνα αντιπρόσωπο στις Βρυξέλλες. Αργότερα, διπλωματικές πηγές (στην Αθήνα) τόνιζαν ότι ο στρατιωτικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ Ιω. Παυλόπουλος μετέβη στο γραφείο του προέδρου της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ Στιούαρτ Πιτς, στον οποίο και παρέδωσε τα σχόλια της Αθήνας επί των άτυπων προτάσεων της Γραμματείας της Συμμαχίας. Ο κ. Πιτς ζήτησε διευκρινίσεις επί των υποβληθέντων σχολίων, τις οποίες ο κ. Παυλόπουλος παρέθεσε λεπτομερώς.

Από την Αθήνα επισημαίνεται ότι αυτή ήταν η «ανταλλαγή απόψεων», ανάμεσα δηλαδή στον στρατιωτικό αντιπρόσωπο και τον κ. Πιτς και όχι με τον Τούρκο αξιωματικό, ο οποίος, πάντως, ήταν παρών στη συνάντηση προκειμένου να παραδώσει τις παρατηρήσεις της Αγκυρας στο έγγραφο της Γραμματείας. Από την Αθήνα εκτιμάται ότι η τακτική της Αγκυρας στοχεύει στο να αποφύγει της επαπειλούμενες κυρώσεις.

Στην τηλεδιάσκεψη του Τσαβούσογλου ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου παρουσιάστηκαν οι τουρκικές θέσεις για την Ανατ. Μεσόγειο. «Η Τουρκία είναι έτοιμη για διάλογο χωρίς προϋποθέσεις», είπε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, ισχυριζόμενος ότι η Ελλάδα επιμένει να τορπιλίζει τις διάφορες προσπάθειες διαμεσολάβησης. «Η Ελλάδα δεν είναι έτοιμη για ειλικρινή διάλογο μαζί μας», είπε. Αναφερόμενος στην παρ’ ολίγον επανέναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου με γερμανική διαμεσολάβηση, είπε ότι η συμφωνία της Αθήνας με το Κάιρο βύθισε την πρωτοβουλία και έδειξε την «κακή πίστη» της ελληνικής πλευράς. «Ολοι απογοητεύθηκαν» από τη συγκεκριμένη συμφωνία, είπε ο Τούρκος υπουργός, ισχυριζόμενος ότι η Ελλάδα έδρασε χωρίς να ενημερώσει κανέναν.

Ο Τσαβούσογλου επανέλαβε τους πάγιους τουρκικούς ισχυρισμούς ότι η δράση της Τουρκίας στην περιοχή ήταν μία απάντηση σε σειρά μονομερών ενεργειών της Ελλάδας και της Κύπρου σε βάθος χρόνου και στην προσπάθειά τους να αποκλείσουν τη χώρα του από την εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της περιοχής. Στάθηκε ειδικά στην παράλογη –σύμφωνα με την Αγκυρα– φύση των ελληνικών διεκδικήσεων σχετικά με το Καστελλόριζο, εξαιτίας της εγγύτητάς του στην τουρκική ακτογραμμή και της μικρής του έκτασης. Και επέκρινε την Αθήνα για μέτρα εκφοβισμού της «τουρκικής» μειονότητας στη Θράκη και για τη συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων σε νησιά που βρίσκονται κοντά στην Τουρκία.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε επίσης ότι στην τρέχουσα κρίση η Ε.Ε. «έχει γίνει μέρος του προβλήματος». Η στάση της Ε.Ε. είναι «άδικη και δεν συνάδει με το κοινοτικό κεκτημένο», τόνισε, ζητώντας από τα κράτη-μέλη να «μην παρέχουν τυφλή υποστήριξη στην Ελλάδα και την Κύπρο». Σχετικά με το περιστατικό του Ιουνίου όπου γαλλική φρεγάτα μπήκε στο στόχαστρο τουρκικού πολεμικού πλοίου, ο Τσαβούσογλου ισχυρίστηκε ότι οι γαλλικές κατηγορίες αποδείχθηκαν ψευδείς και ότι η Γαλλία πρέπει να απολογηθεί στην Τουρκία. Για «μονομερείς ενέργειες» της Τουρκίας μίλησε ο αναπλ. υπουργός Εξωτερικών Μ. Βαρβιτσιώτης.