Με την μεγάλη πλειοψηφία των βουλευτών να τάσσεται υπέρ του νομοσχεδίου για την άρση των τηλεπικοινωνιακών δεδομένων, η Βουλή το υπερψήφισε, με σκοπό την παραχώρηση στις διωκτικές αρχές ενός εργαλείου προς την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος. Η εξέλιξη αυτή βάζει την Κυπριακή Δημοκρατία σε νέα εποχή ως προς την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας, με την Αστυνομία και την ΚΥΠ να αναμένεται να θέσουν όσο το δυνατόν πιο άμεσα σε εφαρμογή τον νόμο. Σε σχέση με την ψηφοφορία, από τους 49 παρόντες βουλευτές στην Ολομέλεια, οι 27 ψήφισαν υπέρ του νομοσχεδίου, οι τρεις εναντίον, ενώ υπήρξαν και 19 αποχές. Να σημειωθεί ότι το ΑΚΕΛ τήρησε αποχή για λόγους αρχής, όπως εξήγησε ο βουλευτής Άριστος Δαμιανού, από το βήμα της Βουλής. Αποχή, επίσης, τήρησε το Κίνημα Οικολόγων, καθώς και η ΕΔΕΚ.
Σε δηλώσεις του στην «Κ», ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Δημήτρης Δημητρίου, εξήγησε ότι η ψήφιση της νέας νομοθεσίας θα αποτελεί ένα σημαντικό όπλο στα χέρια της Αστυνομίας. Ερωτηθείς για το πόσο άμεσα μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή η νέα νομοθεσία, ο κ. Δημητρίου εξήγησε ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τον χρόνο κατά τον οποίο η Αστυνομία και η ΚΥΠ θα ιδρύσουν την τριμελή επιτροπή η οποία θα ελέγχει την νομιμότητα των επιχειρησιακών δράσεων. Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ εξέφρασε την άποψη ότι, δεδομένης της ανάγκης η οποία υπάρχει, αυτό αναμένεται ότι θα γίνει άμεσα. Μετά την ίδρυση της επιτροπής, πρόσθεσε, θα οριστούν οι πρώτες υποθέσεις για τις οποίες θα εφαρμοστούν οι πρόνοιες του νόμου.
Καλά πληροφορημένες πηγές από την Αστυνομία, ανέφεραν στην «Κ» ότι, σε πρώτο στάδιο αναμένεται η μελέτη της νομοθεσίας, η οποία αναμένεται ότι θα γίνει κατά το προσεχές διάστημα και ακολούθως θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα.
Υπέρ
Καθησυχαστικός εμφανίστηκε και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, βουλευτής του ΔΗΣΥ, Γιώργος Γεωργίου, στην δική του ομιλία. Τόνισε με την σειρά του ότι η παρακολούθηση των τηλεφωνικών επικοινωνιών θα γίνεται στοχευμένα και θα αφορά υποθέσεις ναρκωτικών, ανθρωποκτονιών, παιδικής πορνογραφίας και στην ασφάλεια της κυπριακής δημοκρατίας. Επίσης, ανέφερε, βάσει του νόμου, θα υπάρχει μηχανισμός παρακολούθησης της εφαρμογής των διαταγμάτων παρακολούθησης των τηλεπικοινωνιών, ενώ έθεσε και το θέμα των «κόκκινων» φακέλων της UEFA για τους χειραγωγημένους αγώνες, υπόθεση στην οποία αναμένεται να συμβάλει τα μέγιστα η νέα νομοθεσία. Τέλος, εκφράζοντας την θέση του ΔΗΣΥ, δήλωσε ότι το κόμμα θα υπερψήφιζε το νομοσχέδιο, καθώς είναι κάτι το οποίο εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Το ΔΗΚΟ υπερψήφισε το νομοσχέδιο, καθώς, όπως είπε η βουλευτής, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, στην ομιλία της, αυτό δεν είναι κάτι που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Κύπρο. Εξήγησε ότι, εδώ και χρόνια, υφίσταται νόμος στην κυπριακή δημοκρατία που επιτρέπει την παρακολούθηση των τηλεπικοινωνιών, ωστόσο με την τροποποίηση η οποία ψηφίστηκε την Παρασκευή, γίνεται αυστηρότερος ο έλεγχος όσων θα πραγματοποιούν τις παρακολουθήσεις. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι οι ποινές προς όσους παραβούν τις πρόνοιες της νομοθεσίας, είναι 10 χρόνια φυλάκιση και 50 χιλιάδες ευρώ πρόστιμο. Μάλιστα, όπως είπε, το υλικό των παρακολουθήσεων θα φυλάσσεται για έναν χρόνο και στην συνέχεια θα καταστρέφεται, εκτός αν υπάρξει αίτημα του Αρχηγού της Αστυνομίας για περαιτέρω φύλαξή του. Τέλος, η κ. Ερωτοκρίτου τόνισε ότι το νομοσχέδιο δεν θα επιτρέπει την παρακολούθηση των πολιτών γενικότερα, αλλά αυτή θα γίνεται νοουμένου ότι διαφυλάσσεται η ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και η πρόληψη και αντιμετώπιση του εγκλήματος.
Θετική ψήφο στο νομοσχέδιο έδωσε και το Κίνημα Αλληλεγγύη, καθώς σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο βουλευτής, Μιχάλης Γιωργάλλας, θεωρούν ότι οι ασφαλιστικές δικλείδες εξασφαλίζουν σε ικανοποιητικό βαθμό το ότι δεν θα υπάρχουν παρανομίες. Ωστόσο, δεν αποκλείονται να υπάρξουν, με την Αλληλεγγύη, κατέληξε ο κ. Γιωργάλλας, να είναι έτοιμη να παρέμβει σε περίπτωση που διαπιστωθούν παρανομίες. Υπέρ ψήφισε και η Συμμαχία Πολιτών, με τον Πρόεδρό της, Γιώργο Λιλλήκα, να δηλώνει ότι πρόθεση του κόμματός του να δώσει τις εξουσίες στην Αστυνομία, νοουμένου ότι θα τις σεβαστεί, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις δικλείδες ασφαλείας που εισήχθησαν.
Οι δικλείδες ασφαλείας και οι αποχές
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, κατά την ομιλία του, προειδοποίησε το νομοθετικό σώμα, αλλά και την Κυβέρνηση ότι υπάρχει και η επόμενη μέρα. Δήλωσε ότι το ΑΚΕΛ θα παρακολουθεί και θα ασκεί κριτική στον τρόπο εφαρμογής της νομοθεσίας και το πώς αυτή θα συμβάλει στην πάταξη του εγκλήματος. Όπως είπε, το εν λόγω νομοσχέδιο παρουσιάστηκε ως η λύση στα προβλήματα, μετά και την αποστολή των φακέλων για τους χειραγωγημένους αγώνες ποδοσφαίρου στην Κύπρο από την UEFA.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ έκανε λόγο για δεκάδες αλλαγές οι οποίες επιτεύχθηκαν ως προς την βελτίωση του αρχικού νομοσχεδίου. Ενδεικτικά έκανε ειδική αναφορά στις παρακάτω:
- Ενίσχυση των διαδικασιών και των προϋποθέσεων για την έκδοση διατάγματος παρακολούθησης από Πρόεδρο Δικαστηρίου, κατόπιν αιτήματος από τον Γεν. Εισαγγελέα.
- Αυστηρές ποινές φυλάκισης και προστίμου για όσους παραβιάζουν τον νόμο.
- Υιοθέτηση πρόνοιας για λογοδοσία της Αστυνομίας για το σύνολο των παρακολουθήσεων που θα γίνονται με τριμηνιαίες εκθέσεις προς την επιτροπή ελέγχου της νομιμότητας των δράσεων.
- Καταρτισμό ετήσιας έκθεσης από την επιτροπή που θα παραδίδεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
- Πρόνοια η οποία θέτει ως προϋπόθεση για την έναρξη εφαρμογής του νόμου των παρακολουθήσεων την εγκαθίδρυση της επιτροπής ελέγχου της νομιμότητας των επιχειρησιακών δράσεων η οποία έπρεπε με βάση τον νόμο της ΚΥΠ να υπήρχε ήδη και κακώς δεν υπήρξε συμμόρφωση με την πρόνοια του νόμου.
- Απαγόρευση στην εισαγωγή παρακολουθητικού εξοπλισμού από ιδιώτες πλην των οργανισμών παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και μόνο κατόπιν άδειας από την Αστυνομία, την ΚΥΠ, και τον ΓΕΡΗΕΤ, αποκλειστικά για την εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου.
- Καταρτισμό ονομαστικού καταλόγου με τα εξουσιοδοτημένα πρόσωπα που θα κάνουν τις παρακολουθήσεις.
Η αποχή της ΕΔΕΚ, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο βουλευτής του Κινήματος, Κωστής Ευσταθίου, στην ομιλία του, στηρίχθηκε σε συγκεκριμένες πρόνοιες του νομοσχεδίου. Συγκεκριμένα, εξήγησε ότι υπάρχει σχετικό άρθρο στο νομοσχέδιο το οποίο προνοεί την αγορά υπηρεσιών από την Αστυνομία. Με αφορμή το εν λόγω άρθρο, ο κ. Ευσταθίου έφερε ως παράδειγμα το κατασκοπευτικό βαν, στην υπόθεση του οποίου λόγο κλήθηκε να δώσει και η Αστυνομία. Παράλληλα, εξήγησε ότι στο νομοσχέδιο υπάρχει εδάφιο το οποίο προνοεί την παρακολούθηση αγνώστων προσώπων, πέραν των στοχευμένων, εάν πιστεύεται ότι τα άτομα αυτά συνέργησαν με τον κύριο ύποπτο. Παράλληλα, το εδάφιο 8 του νομοσχεδίου προνοεί ότι αν υπάρξει αίτημα από τρίτη χώρα για την παρακολούθηση προσώπου, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι υποχρεωμένη να ανταποκριθεί θετικά, ακόμα κι αν πρόκειται για άτομο κυπριακής καταγωγής.
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων, το οποίο επίσης επέλεξε να τηρήσει αποχή από την ψηφοφορία, Γιώργος Περδίκης, στην τοποθέτησή του, εξέφρασε την αμφιβολία του ως προς την αποτελεσματικότητα της νομοθεσίας.
Αρνητική ψήφο έδωσε το ΕΛΑΜ, το οποίο, διά του Προέδρου του, Χρίστου Χρίστου, εξέφρασε την ανησυχία ότι ο νόμος αυτός θα παρεμβαίνει βάναυσα στα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, καθώς και για το ενδεχόμενο να παρακολουθούνται πολιτικά πρόσωπα.
Φωτογραφίες: Φίλιππος Χρίστου
