Kathimerini.com.cy
Ανακοίνωση Τύπου εξέδωσε και η Διεθνής Επιτροπής Μνημείων και Χώρων – Τμήμα Κύπρου – Icomos, σχετικά με το ζήτημα της Οικίας Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου. Το Icomos αντιτίθεται πλήρως στις προθέσεις του αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου να δημιουργήσει στους χώρους του «εκκλησιαστικό μουσείο», τονίζοντας πως η όποια αλλαγή στα αντικείμενα και στη διαρρύθμιση του κτηρίου θα είναι τεχνητή, θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα του Μνημείου και θα είναι κατά παράβαση διεθνών συμβάσεων όσον αφορά τη διατήρηση της αυθεντικής κατάστασης ενός Μνημείου ως ιστορικό στοιχείο «μνήμης» του.
Ολόκληρη η ανακοίνωση
Είναι με απορία και λύπη που ακούσαμε τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο να δηλώνει την πρόθεσή του να αφαιρέσει την παραχώρηση που έκανε η Αρχιεπισκοπή την δεκαετία του 1970 προς το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το κυπριακό δηλαδή δημόσιο, του αρχοντικού του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου γιατί σκοπεύει να δημιουργήσει στους χώρους του ένα «εκκλησιαστικό μουσείο». Σημειώνεται ότι τα δύο τρίτα περίπου του κτηρίου παραχωρήθηκαν τη δεκαετία του 1970 στην Αρχιεπισκοπή από τις τελευταίες ιδιοκτήτριες ως κληροδότημα, με τον όρο να συντηρηθεί κατάλληλα και να μετατραπεί σε εθνολογικό ή βυζαντινό μουσείο. Και επειδή έκτοτε κανένας Αρχιεπίσκοπος δεν είχε ενδιαφερθεί να τηρήσει τον όρο της διαθήκης, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέλαβε κατόπιν συμφωνίας να συντηρήσει το αρχοντικό και να δημιουργήσει στους χώρους του ένα εθνολογικό μουσείο με κεντρικό σημείο αναφοράς το Δραγομάνο Χατζηγεωργάκη Κορνέσιο και την περίοδο που αυτός έζησε. Την οικία Χατζηγεωργακη Κορνεσιου επισκέπτονται πολλοί ξένοι και Κύπριοι και λόγω της διαρρύθμισης και των εκθεμάτων που αυτό περιλαμβάνει αποκτούν μια πολύ καλή και αυθεντική εικόνα της εποχής εκείνης. Καταρχήν τυχών αναδιοργάνωση του χώρου για να λειτουργήσει ως εκκλησιαστικό μνημείο θα είναι δεισλειτουργική και ασύμβατη με τους χώρους. Η όποια αλλαγή στα αντικείμενα και στη διαρρύθμιση του κτηρίου θα είναι τεχνητή, θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα του Μνημείου και θα είναι κατά παράβαση διεθνών συμβάσεων όσον αφορά την διατήρηση της αυθεντικής κατάστασης ενός Μνημείου ως ιστορικό στοιχείο «μνήμης» του. Το δημόσιο μέσω του Τμήματος Αρχαιοτήτων δαπάνησε μεγάλα ποσά για την αποκατάσταση του αρχοντικού και τη δημιουργία Εθνολογικού μουσείου και συνεχίζει να το συντηρεί με κονδύλι από τον ετήσιο προϋπολογισμό του.
Το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, που είναι κηρυγμένο σε Αρχαίο Μνημείο, αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα αστικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα που διασώζονται στην Κύπρο και ίσως να είναι το μοναδικό στην περιοχές που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Ο πρώτος ιδιοκτήτης του Δραγομάνος Χατζηγεωργάκης Κορνέσιος ήταν μια από τις πιο σημαντικές ιστορικές μορφές της Οθωμανικής περιόδου της Κύπρου. Η ζωή και το έργο του είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το αρχοντικό, την παλιά πόλη της Λευκωσίας και την ιστορία της Κύπρου.
Συγχαίρουμε τον νέο Υπουργό Επικοινωνιών, Μεταφορών και Έργων, στον οποίο υπάγεται το Τμήμα Αρχαιοτήτων για την σωστή τοποθέτηση του να διατηρηθεί το Αρχοντικό ως έχει σήμερα, και αναμένουμε από τον ίδιο και την κυβέρνηση να αιτηθούν την ένταξη του Μνημείου αυτού στον Διεθνή κατάλογο των Μνημείων της Ουνέσκο έτσι που να προστατευθεί τόσο η υλική όσο και η άϋλη πολιτιστική κληρονομιά του.
Διερωτόμαστε επίσης ποια είναι η αναγκαιότητα για τη δημιουργία ενός «εκκλησιαστικού μουσείου» μέσα σε ένα "κονάκι" της Οθωμανικής περιόδου, ενώ δίπλα υπάρχει το σημαντικότατο Βυζαντινό Μουσείο, που στεγάζει θησαυρούς βυζαντινής και εκκλησιαστικής τέχνης. Θα ήταν πολύ καλύτερο κατά την άποψή μας εάν και εφόσον υπάρχει ανάγκη ο Αρχιεπίσκοπος να αναβαθμίσει το βυζαντινό μουσείο προβαίνοντας στον μουσειολογικό εκσυγχρονισμό του αντί να δημιουργήσει ένα άλλο που θα το ανταγωνίζεται.
Ο Αρχιεπίσκοπος επίσης γνωστοποίησε και την πρόθεσή του να μετατρέψει σε «μουσεία» και τις δύο ιστορικές εκκλησίες της περιοχής, τον Άγιο Αντώνιο και τον Άγιο Ιωάννη. Θεωρούμε ως Κυπριακό ICOMOS ότι οι άνθρωποι που εδώ και αιώνες εκκλησιάζονταν σε αυτές τις εκκλησίες δεν θα πρέπει να εκδιωχθούν και ούτε οι εκκλησίες από τη στιγμή που λειτουργούνται θα πρέπει να μετατρέπονται σε μουσεία. Με αυτό το σκεπτικό απειλείται αλλοτρίωση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς σε μια από τις πιο σημαντικές και ιστορικές ενορίες της εντός των τειχών Λευκωσίας.
Το Κυπριακό ICOMOS εκφράζει την πλήρη αντίθεσή του σε αυτό το σχέδιο και καλεί τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρο να συμβουλευτεί ειδικούς εμπειρογνώμονες και οργανώσεις ούτως ώστε το όραμα του να υλοποιηθεί με τέτοιο τρόπο που να ωφελεί και τον πολιτισμό μας γενικότερα. Η Εκκλησία μας διαχρονικά ήταν είναι και θα είναι ένας σημαντικός πυλώνας του πολιτισμού μας και οι προθέσεις του προκαθήμενου της για δημιουργία μουσείων και εκθεσιακών χώρων είναι θεμιτές εφόσον εναρμονίζονται με τις διεθνής συμβάσεις συντήρησης αποκατάστασης αλλά και επανάχρησης μνημείων και χώρων.
Σαν τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής Μνημείων και Χώρων είμαστε στην διάθεση της Εκκλησίας για παροχή όποιων συμβουλευτικών εισηγήσεων χρειάζονται μαζί με άλλους ειδικούς συνεργάτες ή όχι του Αρχιεπισκόπου.
Τέλος καλούμε το Τμήμα Αρχαιοτήτων τον Δήμο Λευκωσίας και την πολιτεία εν γενεί να μην συναινέσουν στην αλλοίωση του Αρχοντικού Χατζηγεωργάκη σε περίπτωση που αυτό αποφασισθεί από τον Αρχιεπίσκοπο. Καλούμε τους φορείς που ασχολούνται με τον πολιτισμό και την παιδεία, αλλά και όλους τους πολίτες να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους ενάντια στα σχέδια αυτά της Αρχιεπισκοπής και να συμβουλεύσουν τον Αρχιεπίσκοπο προς την σωστή κατεύθυνση.
To Κυπριακό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Χώρων (ICOMOS) αποτελεί Διεθνή Οργανισμό που ασχολείται επιστημονικά με:
• την προώθηση και ενίσχυση μέτρων προστασίας, διατήρησης και ανάδειξης των Μνημείων και των Χώρων,
• την προαγωγή μελετών και μεθόδων τεχνολογίας και τρόπων προστασίας, διατήρησης, αναβίωσης και ανάδειξης των Μνημείων και Χώρων,
• την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για τα Μνημεία και τους Χώρους καθώς και γενικότερα την Πολιτιστική Κληρονομιά,
• την υποβολή προτάσεων και την προώθηση ενεργειών προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες, Αρχές και Διεθνείς Οργανισμούς για την προστασία, την διάσωση, την διατήρηση και προβολή Μνημείων και Χώρων.
