Την περασμένη Κυριακή 10 Οκτωβρίου έλαβε χώρα το πρώτο Drive in Performance με τίτλο «Dame» του εικαστικού PASHIAS στον δημοτικό χώρο στάθμευσης Πενταδακτύλου. Το κοινό και ο εικαστικός προχώρησαν σε έναν ιδιαίτερο διάλογο... που δεν είχε καθόλου λόγια. Η «Κ» μίλησε με τον καλλιτέχνη για τη σημασία του έργου αυτού, αλλά και πώς αυτό συσχετίζεται με την κυπριακή ταυτότητα.
–Πώς από την έκθεση «I’ve made you a palm tree» φτάσαμε στο Drive in Performance;
–Ήταν όντως το ερευνητικό πρόγραμμα «I’ve you made a palm tree» σε συνεργασία με το Ίδρυμα Φοίβος Σταυρίδης που μελετούσαμε το αρχείο του Ιδρύματος για να ανασύρουμε εικόνες, ευρήματα, πληροφορίες, ιδέες που αφορούν τον σπόρο του φοινικόδεντρου, τη σημασία του ως συμβόλου της κυπριακής ταυτότητας. Η πρώτη προσπάθεια ήταν η έκθεση που ήταν πάντα ανοικτή, 24ωρη στο πρώην Hondos Centre, όπου θα μπορούσε κάποιος να τη δει από τον πεζόδρομο λόγω του ότι είχαμε την καραντίνα. Το Drive In Performance που ονομάζεται «DAME» ξεκίνησε από την πρακτική ανάγκη του πώς μπορώ να φέρω κοινό το οποίο αισθάνεται μια ανασφάλεια όσο αφορά τον προσωπικό του χώρο και χρόνο και πώς μπορώ να τον κάνω να επικεντρωθεί στο έργο χωρίς να έχει το άγχος της ανθρώπινης επαφής. Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιδέα του drive in, μετά όμως έπρεπε να σκεφτώ τη σύνδεση του οχήματος, του προσωπικού χώρου με το φοινικόδεντρο. Σκέφτηκα, ποιος είναι ο τρόπος πλέον που βιώνουμε τη φύση, τον περίγυρό μας, τη χλωρίδα της Κύπρου, μέσα από το αυτοκίνητο. Οδηγείς στο highway για να πας κάπου και βλέπεις έξω από το παράθυρό σου τη φύση που ακολουθεί. Το κατάλληλο μέρος για να γίνει αυτή η συζήτηση ήταν ένα παρκινγκ, ένας χώρος στάθμευσης.
-Τι ανακαλύψατε μέσα από την ερευνά σας;
-Δεν ανακάλυψα κάτι, θα έλεγα ότι επιβεβαίωσα κάτι που ήξερα. Και αυτό είναι η πολλαπλή φύση της κυπριακής ταυτότητας. Ως Κύπριοι σε ένα νησί το οποίο γεωγραφικά βρίσκεται ανάμεσα σε ηπείρους, έχει μια ιστορία που αποδεικνύει ότι η ταυτότητα μας είναι ένα κράμα εικόνων, ιδεών, πολιτισμών. Δεν είναι μια αυτούσια, σκληρή, στερεή ταυτότητα. Ανήκουμε σε πάρα πολλούς πολιτισμούς, ανήκουμε σε πάρα πολλές ιδεολογίες και αυτό πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε ενεργά και εις γνώση μας προς το συμφέρον μας. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να είμαστε πιο ανοικτοί, να μπορούμε να αποδεχόμαστε διαφορετικούς ανθρώπους, διαφορετικές ιδεολογίες, κ.α., Η φοινικιά και η ιστορία της αποδεικνύει μας αυτή το πράγμα ακριβώς, αυτή τη πολλαπλότητα.
–Μίλησέ μου για το «DAME»...
–Τοποθετούμαι δίπλα από τη φοινικιά, «ριζωμένος», διότι τα πόδια ως ένα σημείο είναι θαμμένα στο έδαφος, σε κοινό έδαφος με τις ρίζες της φοινικιάς, και στο κοινό έδαφος αυτό οδηγεί, κινείται και περπατά ο θεατής. Άρα υπάρχει μια έντονη «ριζικοποίηση» των στοιχείων του έργου. Πέρα από τον παραλληλισμό του ριζώματος υπάρχει η έννοια του μεγαλώνω, η έννοια του υπάρχω, εξελίσσομαι στο συγκεκριμένο σημείο, δαμαί. Την ίδια στιγμή είναι και η αίσθηση του εγκλωβισμού, ότι δεν μπορώ να κινηθώ και η μόνη κατεύθυνση που έχω για να μεγαλώσω, για να εξελιχθώ είναι προς τα πάνω, εξού και η χρήση του καπνογόνου. Το καπνογόνο σίγουρα, με το πράσινο χρώμα, παραπέμπει στο φύλλωμα της φοινικιάς, άρα έχεις τον άνθρωπο, ο οποίος χρωματικά και εννοιολογικά, παρομοιάζει τον κορμό και τα πόδια του με τον κορμό του δέντρου, και οποίος εκτινάσσεται, μεγαλώνει σε ένα πράσινο αέρινο σύννεφο για να δείξει το φύλλωμα της φοινικιάς που μετακινείται από τον άνεμο. Το καπνογόνο, έχει και εκείνο πολλαπλές έννοιες, πρώτα είναι ο εορτασμός, έχει μια πανηγυρική διάσταση, το βλέπουμε να χρησιμοποιείται σε αγώνες ποδοσφαίρου. Η άλλη διάσταση του καπνογόνου είναι η διαμαρτυρία ότι θέλω με κάποιο τρόπο να κινήσω την προσοχή πάνω μου και να εναντιωθώ προς κάτι άλλο, να δείξω την ένστασή μου. Μέσω αυτής της ερμηνείας, μπορούμε να αναφέρουμε και τη διάσταση του σήματος κίνδυνου, είμαι δαμαί, περνάω μια κατάσταση που είναι δύσκολη και χρειάζομαι βοήθεια.
–Πόσο δύσκολη ήταν η συνθήκη του DAME;
–Η αλήθεια είναι ότι έχω κάνει και πιο δύσκολα εγχειρήματα και για περισσότερη ώρα. Είναι ο βαθμός συγκέντρωσης του σώματος και του μυαλού σε συνέργεια. Αυτός ο βαθμός συγκέντρωσης είναι η υπεράνθρωπη διάσταση του εαυτού μου, την οποία ζηλεύω και μακάρι να μπορούσα να δανείζομαι στοιχεία της στην καθημερινή μου ζωή. Η διάστασή μου, τη στιγμή πραγματοποίησης του έργου, είναι υπεράνθρωπη λόγω του ότι μπορώ να καταφέρω να είμαι μονός μου, να είμαι 100% σε επίγνωση του εαυτού μου, της σημαντικότητάς μου, να είμαι συνδεδεμένος με κάποιους άλλους, με άλλες οντότητες, να υπάρχει ένας διάλογος χωρίς λόγια. Την ίδια στιγμή μπορώ να κινούμαι πέραν του τρίτου ατόμου, να κινούμαι στον δικό μου χώρο και χρόνο έτσι ώστε να επιτύχω τον δικό μου σκοπό, ο οποίος γίνεται δικός μας.
–Τα πόδια σου είναι εγκλωβισμένα, κάτι που νιώθω ότι μπορεί να συμβολίζει τη στέρηση της ελευθέριας. Είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι;
–Κανένας και ποτέ αλλά συνάμα πάντα. Είναι η περίεργη φύση του ανθρώπου. Η ελευθερία του ατόμου είναι μια ουτοπική ιδέα, αλλά την ιδία στιγμή έχει και εκείνη την αλήθεια της. Εάν το πάρουμε και πιο φιλοσοφικά από τη στιγμή που γεννιέσαι, στο σώμα που βρίσκεσαι είσαι 100% ελεύθερος, αλλά και 100% εγκλωβισμένος. Αρά ξεκινά από την απαρχή του ανθρώπου, τη γέννησή του και μετά ο θάνατος είτε σε εγκλωβίζει 100% είτε σε απελευθερώνει.
