Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ορίζοντας το εικαστικό προφίλ ενός τόπου όπως η Βάλια Κάλντα, ο Φραγκίσκος Δουκάκης αυτοπροσδιορίζεται πλέον, με τη νέα δουλειά του, ως ένας τοπιογράφος που εκκινεί από το ανάγλυφο για να προσεγγίσει το υπαινικτικό αποτύπωμά του. Στην Γκαλερί Σκουφά, σε μια από τις εκθέσεις τής μετά την καραντίνα εποχής, η νέα ενότητα του Φραγκίσκου Δουκάκη αποκαλύπτει τον επίμονο μόχθο αλλά και την πνευματική ωρίμανση. «Η προτροπή να γνωρίσω από κοντά τη Βάλια Κάλντα με ενθουσίασε, η γοητεία αυτού του σπάνιου ονόματος μου έδωσε μιαν αίσθηση του μη συμβατικού, αυτού που πραγματικά γυρεύω», λέει ο ίδιος.
Τα 30 έργα που δημιούργησε την τελευταία διετία, ύστερα από αλλεπάλληλα ταξίδια στη Βάλια Κάλντα, τον Εθνικό Δρυμό της Πίνδου, τη «ζεστή κοιλάδα» της βλαχικής ενδοχώρας, συνδέονται με μια μακρά παράδοση τοπιογραφίας, με υπαινικτικές αναφορές στην εικαστική κληρονομιά του Μεσοπολέμου, ενώ ταυτόχρονα σηματοδοτούν έναν προορισμό, αλλά και μια αφετηρία για τον ίδιο.
Η επεξεργασία των όγκων και των χρωμάτων δείχνει απελευθερωμένη τόλμη και μια αυτοπεποίθηση που ανοίγεται πλέον σε έναν πλατύτερο ορίζοντα. «Η αίσθηση του τοπίου ήταν συγκλονιστική για εμένα», λέει ο Φραγκίσκος Δουκάκης. «Τα θεόρατα αιωνόβια ρόμπολα, η μαυροπεύκη και οι οξιές με τα δυναμικά πράσινα, η μεγάλη εναλλαγή στο έδαφος με τις απότομες χαράδρες και τις απέραντες εκτάσεις, αλλού να υποβόσκει το χρώμα της σκουριάς από τον σιδηροπυρίτη και αλλού να φαίνεται σαν χρώμα caput mortuum violet και να χρωματίζει με το φως του ήλιου τους κορμούς με ένα ιδιαίτερο μοβ».
Πρόθεσή του δεν ήταν να απεικονίσει απλώς ένα τοπίο, όπως λέει, αλλά να αποτυπώσει την αίσθηση της Βάλια Κάλντα. «Ενιωσα πως έπρεπε να τη γνωρίσω και στις τέσσερις εποχές του χρόνου». Η έκθεση εξυμνεί το φυσικό κάλλος (γι’ αυτό και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας την έθεσε υπό την αιγίδα της), είναι όμως και ένα αυτόνομο εικαστικό γεγονός. Η Βάλια Κάλντα απέκτησε τον προσωπογράφο της, αλλά και ο Φραγκίσκος Δουκάκης εκτέθηκε σε ένα εγχείρημα που του ταίριαξε και απελευθέρωσε τις δυνατότητές του.
Ο θεατής των έργων στέκεται στοχαστικά στις χρωματικές εκρήξεις και στην επεξεργασία του καμβά. Αλλοτε με παχύρρευστη πάστα, άλλοτε με αφαιρετική αποδόμηση, τα τοπία του Φραγκίσκου Δουκάκη αναπαριστούν χωρίς να αναπαράγουν. Στο αναλυτικό κείμενο που εντάσσεται στον κατάλογο της έκθεσης, η ιστορικός τέχνης Ιρις Κρητικού μιλάει για «τις βιολετί εκρήξεις των σύννεφων, τα μεγαλειώδη γκρι του Βελάσκεθ, τα θριαμβικά κίτρινα της ανθοφορίας, τα καφεκόκκινα κοιτάσματα του εδάφους με το αληθινό λαμπύρισμα της σκουριάς και του σιδηροπυρίτη» και για «τα γαλανά ορεινά εδάφη της άνοιξης και το εκτυφλωτικό λευκό του χιονιού με τις μυριάδες εναλλαγές του άσπρου...» Ολα αυτά ορίζουν και κυκλώνουν την αίσθηση από αυτή την εικαστική καταγραφή, σαν προσωπικό ταξιδιωτικό ημερολόγιο.
«Ανέβαινα πλέον σε τακτά διαστήματα για δύο χρόνια», λέει ο ζωγράφος, «και τα διαφορετικά χρωματικά ερεθίσματα που εισέπραττα από την εναλλαγή των εποχών, με τις έντονες και ξαφνικές μεταβολές του καιρού, με βοήθησαν στην έκταση της φόρμας, να δημιουργήσω πρωτόγνωρες αντιθέσεις και χρωματικά περάσματα. Η δική μου Βάλια Κάλντα είναι μια άλλη προσέγγιση τοπίου, δίνω τη δική μου εικαστική κατάθεση για την προστασία αυτού του μοναδικού και παρθένου για την Ελλάδα εθνικού δρυμού».
