Του Απόστολου Κουρουπάκη
Το «Κάρμα» είναι μία εξαιρετική τηλεοπτική σειρά, η οποία ήδη από την πρώτη σεζόν έκανε επιτυχία. Πίσω από τις εξαιρετικές ερμηνείες των Κύπριων ηθοποιών βρίσκονται δύο ταλαντούχες δημιουργοί, η ηθοποιός, σεναριογράφος, ραδιοφωνική παραγωγός στον Love Fm Χριστιάνα Αρτεμίου, και η σκηνοθέτρια Ναστάζια Χριστοδούλου. Με τις δυνάμεις και το μεράκι και των δύο η σειρά βρήκε τη θέση της στον τηλεοπτικό χάρτη και μάλιστα τον κατέκτησε. Το «Κάρμα» θεωρώ ότι έχει θέσει πολύ ψηλά τον τηλεοπτικό πήχη και αυτό οφείλεται, όπως λένε Χριστιάνα και Αναστάζια, στον σεβασμό που δείχνουν στον ηθοποιό/συνεργάτη τους, αλλά και στο κοινό. Λέει χαρακτηριστικά η Χριστιάνα: «Ξέραμε από την αρχή ότι το ‘Κάρμα’ θα ήταν ένα στοίχημα για όλους μας, μια πρόκληση, κάτι διαφορετικό που εγκυμονούσε κινδύνους και ρίσκα. Εμείς βάλαμε το μεράκι μας, το πάθος μας, τη σκληρή δουλειά, την αλήθεια μας, τις ειλικρινείς μας προθέσεις. Επιτυχία το έκανε ο κόσμος» και συμπληρώνει η Ναστάζια: «Όταν αντιμετωπίζεις μια δουλειά με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, χωρίς να δέχεσαι εκπτώσεις από κανέναν, ούτε καν από εσένα, τότε πετυχαίνεις ένα αποτέλεσμα που σέβεται πρώτα από όλα τον εαυτό του και κατά συνέπεια τον κόσμο – τηλεθεατή.». Μία σημαντική προσθήκη στη σειρά είναι οι συνεντεύξεις των ειδικών που ακολουθούν στο τέλος κάθε επεισοδίου. Το «Κάρμα» είναι η τηλεόραση που δεν έχουμε συνηθίσει, τόσο σε επίπεδο θεματολογίας, όσο και σε επίπεδο ερμηνειών και παραγωγής.
–Μετά από πολλά χρόνια στη κωμωδία, επέστρεψες από την περσινή τηλεοπτική περίοδο με το δράμα. Πως ήρθε η ιδέα για το Κάρμα;
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ: Η ιδέα για το Κάρμα γεννήθηκε πριν από δύο χρόνια, μέσα από την ανάγκη μου για κάτι ίσως πιο ουσιαστικό, ίσως και πιο ανθρώπινο. Ξέρεις, μεγαλώνοντας οι ανάγκες και τα «θέλω» μας αλλάζουν. Όλα αυτά που συνέβαιναν και συμβαίνουν δυστυχώς ακόμα στον τόπο μας αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα, ένιωθα να με επηρεάζουν, να με πληγώνουν, να με θυμώνουν και να με κάνουν να θέλω να δράσω. Η κωμωδία έχει την ιδιότητα να απαλύνει τον πόνο. Ενώ μια σειρά όπως το «Κάρμα» μπορεί να λειτουργήσει σαν καθρέφτης και σαν χαστούκι-αφύπνιση προς όλους μας. Αυτός ήταν ο στόχος μου. Λένε ότι για να διορθώσεις ένα πρόβλημα, πρέπει πρώτα να αντιληφθείς και να δεχτείς την ύπαρξή του και το «Κάρμα» έχει αυτή την αποστολή. Να ενημερώσει για τα κακώς έχοντα που συμβαίνουν καθημερινά δίπλα μας και εμείς επιλέγουμε να εθελοτυφλούμε.
–ΝΑΣΤΑΖΙΑ: Όταν μου πρωτοανακοίνωσε η Χριστιάνα την ιδέα της για δημιουργία του «Κάρμα» προβληματίστηκα πολύ. Ήταν άραγε ο κόσμος έτοιμος να δεχτεί μια σειρά που προβάλει τη φρίκη και την αγριότητα της κοινωνίας μας και μάλιστα βασισμένη σε αληθινά γεγονότα που έγιναν; Ήξερα ότι η προσέγγιση των θεμάτων έπρεπε να είναι προσεκτική, μα πάνω από όλα ανθρωποκεντρική. Στόχος δεν ήταν η προβολή της βίας, αλλά η ανθρώπινη ψυχολογία, συμπεριφορά και παραφροσύνη που οδηγεί τον εγκληματία εκεί. Θα μπορούσαμε κάλλιστα να ακολουθήσουμε την πεπατημένη συνταγή, μπόλικο αίμα, μπόλικο κλάμα και σκηνές αγωνίας. Εντούτοις, θεωρώ ότι κάναμε ένα βήμα παραπέρα, δίνοντας και το στοιχείο της ενημέρωσης με τις συνεντεύξεις των ειδικών που ακολουθούν στο τέλος κάθε επεισοδίου. Ως σκηνοθέτρια και συμπαραγωγός θεωρώ ότι το «Κάρμα» έχει φέρει μια μικρή επανάσταση στην κυπριακή τηλεόραση, όσο αφορά την εβδομαδιαία προβολή της, τη σωστή παραγωγή, την ανάδειξη των Κύπριων ηθοποιών μέσα από τις ερμηνείες τους και το κυριότερο το καλό αποτέλεσμα που μπορεί να επιτευχθεί ακόμα και με περιορισμένο μπάτζετ.
Όταν αντιμετωπίζεις μια δουλειά με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, χωρίς να δέχεσαι εκπτώσεις από κανέναν, ούτε καν από εσένα, τότε πετυχαίνεις ένα αποτέλεσμα που σέβεται πρώτα από όλα τον εαυτό του και κατά συνέπεια τον κόσμο – τηλεθεατή», λέει η Ναστάζια Χριστοδούλου.
–Υπάρχει συνταγή για μια επιτυχημένη τηλεοπτική παραγωγή; Τι νομίζετε ότι έκανε επιτυχία με το Κάρμα;
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ: Δεν πιστεύω στις συνταγές. Πιστεύω πάρα πολύ στον σωστό προγραμματισμό, στην οργάνωση, στον κοινό στόχο όλης της ομάδας και την ανθρώπινη προσέγγιση και συμπεριφορά καθ’ όλη τη διάρκεια της παραγωγής. Κανείς από εμάς δεν ήξερε αν το «Κάρμα» θα γινόταν επιτυχία ή όχι. Η ψυχολογία και οι απαιτήσεις του κόσμου – τηλεθεατή είναι απρόβλεπτες και αλλάζουν ραγδαία χρόνο με τον χρόνο. Πόσω μάλλον τώρα με τις πλατφόρμες και το Netflix. Εμείς είχαμε έναν στόχο, ένα όραμα, έναν σκοπό. Ξέραμε από την αρχή ότι το «Κάρμα» θα ήταν ένα στοίχημα για όλους μας, μια πρόκληση, κάτι διαφορετικό που εγκυμονούσε κινδύνους και ρίσκα. Εμείς βάλαμε το μεράκι μας, το πάθος μας, τη σκληρή δουλειά, την αλήθεια μας, τις ειλικρινείς μας προθέσεις. Επιτυχία το έκανε ο κόσμος.
–ΝΑΣΤΑΖΙΑ: Όταν αντιμετωπίζεις μια δουλειά με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, χωρίς να δέχεσαι εκπτώσεις από κανέναν, ούτε καν από εσένα, τότε πετυχαίνεις ένα αποτέλεσμα που σέβεται πρώτα από όλα τον εαυτό του και κατά συνέπεια τον κόσμο – τηλεθεατή. Κάθε επεισόδιο ήταν για εμάς μια δύσκολη και απαιτητική διαδικασία, μέχρι να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι αυτό που συνέβαλε στην επιτυχία του «Κάρμα» ήταν η καθαρή γραμμή που ακολουθούσαμε όλοι, η αφοσίωση των ατόμων που δούλεψαν γι’ αυτό, αλλά και οι ηθοποιοί που με τη σωστή καθοδήγηση, έδιναν τον καλύτερό τους εαυτό.
–Παρακολουθώντας τα επεισόδια, είδα ένα πολύ υψηλό ερμηνευτικό αποτέλεσμα, κάτι το οποίο τηλεοπτικά δεν το έχουμε συνηθίσει. Τι συμβαίνει;
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ: Θεωρώ ότι το 50% ενός επιτυχημένου επεισοδίου ήταν η σωστή διανομή των ρόλων. Το λεγόμενο casting. Μόλις ολοκλήρωνα ένα κείμενο, μαζί με τη Ναστάζια συζητούσαμε και επιλέγαμε τους ηθοποιούς που θα ταίριαζαν εμφανισιακά και ηλικιακά και θα πληρούσαν τις ανάγκες του κάθε ρόλου, αλλά και τους συνδυασμούς ηθοποιών που θα κάναμε σε κάθε επεισόδιο. Φτιάχναμε δηλαδή μαζί την ομάδα ηθοποιών που θα ζωντάνευαν την κάθε ιστορία. Μετά μιλούσα με τους ηθοποιούς τηλεφωνικά και συζητούσαμε για την ιστορία, την ψυχολογία και το ιστορικό του ρόλου τους και τα μηνύματα που θέλαμε να βγάλουμε από το συγκεκριμένο επεισόδιο. Μετέπειτα, όταν θα άρχιζε πλέον το γύρισμα, οι ηθοποιοί και οι ερμηνείες τους, περνούσαν εξ ολοκλήρου στα χέρια της Ναστάζιας.
–ΝΑΣΤΑΖΙΑ: Η σωστή επικοινωνία που αναπτύσσεται μεταξύ ηθοποιού και σκηνοθέτη, είναι για μένα το πιο σημαντικό κομμάτι για ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Πρέπει να κάνεις τον ηθοποιό να νιώσει ασφάλεια στα χέρια σου για να μπορέσει να αφεθεί και να δώσει τον καλύτερό του εαυτό. Γνωρίζοντας από πριν πού ήθελα να οδηγήσω την κάθε ιστορία, ζητούσα από τους ηθοποιούς να με εμπιστευτούν και μαζί να δημιουργήσουμε καθαρούς χαρακτήρες με ανθρώπινη υπόσταση. Προσπαθούσα να εκμεταλλευτώ τα δικά τους ερμηνευτικά μέσα και να τα εντάξω διακριτικά στον ρόλο τους. Εδώ οφείλω να πω δημόσια ένα τεράστιο ευχαριστώ προς όλους τους ηθοποιούς για τη σκληρή τους δουλειά, το υπέρμετρο ταλέντο τους, το πάθος και τον ζήλο τους και φυσικά για την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν.
Πέντε χελιδόνια δεν φέρνουν την άνοιξη
«Πάνω από όλα, χρειάζεται να αλλάξουμε μυαλά. Η δική μας σιωπή για το τι συμβαίνει στο σπίτι του γείτονα, συνεπάγεται με συνενοχή», τονίζει η Χριστιάνα Αρτεμίου.
–Ως κοινωνία είμαστε άραγε όσο δυστοπική όσο αυτή εμφανίζεται στα επεισόδια;
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ Ως κοινωνία θεωρώ ότι οι περισσότεροι ζούμε σε έναν λήθαργο. Πιστεύουμε και εθελοτυφλούμε πως οτιδήποτε κακό συμβαίνει γίνεται εκτός συνόρων και δεν μας αφορά. Εξού και η χαρακτηριστική φράση που ακούμε συνήθως «Μα γίνονται αυτά τα πράγματα στην Κύπρο;». Και η απάντησή μου είναι ότι, όχι μόνο γίνονται, αλλά μερικά θέματα είναι σε έξαρση. Ενδοοικογενειακή βία, κακοποιήσεις, σεξουαλικές επιθέσεις, παιδική πορνογραφία, ομοφοβία, trafficking, παιδεραστία, γυναικοκτονίες. Αν δεις τα ποσοστά εγκληματικότητας που αυξάνονται χρόνο με το χρόνο στον τόπο μας, τότε μόνο συνειδητοποιείς ότι ως κοινωνία και ως κρατικός μηχανισμός έχουμε αποτύχει στο να διαφυλάξουμε και να προφυλάξουμε τις ανθρώπινες αξίες και δικαιώματα. Υπάρχει φυσικά μια μικρή ομάδα που αγωνίζεται για να βελτιωθούν οι καταστάσεις, αλλά δυστυχώς πέντε χελιδόνια δεν φέρνουν την άνοιξη. Χρειάζεται πιο δυναμική κρατική παρέμβαση, χρειάζεται σχεδιασμός, πιο αυστηρές δικαστικές ποινές, πιο αυστηρή νομοθεσία που να προστατεύουν τα θύματα και όχι να αφήνουν ανοιχτά παραθυράκια για να ξεφεύγει ο δράστης. Μα πάνω από όλα, χρειάζεται να αλλάξουμε μυαλά. Η δική μας σιωπή για το τι συμβαίνει στο σπίτι του γείτονα, συνεπάγεται με συνενοχή.
–ΝΑΣΤΑΖΙΑ: Όπως σε κάθε χώρα του κόσμου, έτσι και στη δική μας, τα εγκληματικά και κακοποιά στοιχεία υπάρχουν έντονα και δυστυχώς δεν θα εκλείψουν ποτέ. Αυτό που χρειάζεται είναι να αντιληφθούμε τα δικαιώματα που έχει ο καθένας από εμάς και να υπερασπιστούμε τον πλησίον μας, που είναι εγκλωβισμένος σε άσχημες καταστάσεις. Μερικές φορές ακούμε την έκφραση «Αυτή το προκάλεσε. Ήθελε τα τζαι έπαθεν τα». Και αυτό είναι λάθος. Όταν καταλάβουμε ότι η βία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ποτέ και σε καμία της μορφή, τότε ίσως δράσουμε προς αλλαγή του φαινομένου αυτού. Το κάθε έγκλημα που γίνεται, μας αφορά. Το κάθε θύμα κακοποίησης, γίνεται αυτόματα ο καθρέφτης της κοινωνίας μας. Και αυτή η κοινωνία θα αλλάξει, μόνο όταν τραβήξουμε τις προσωπικές μας κόκκινες γραμμές και πούμε «ώς εδώ ήταν, φτάνει».
–Παρατήρω μια γυναικοκεντρική προσέγγιση στις ιστορίες, ανεξαρτήτως ιστορίας, ισχύει;
–ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ: Θεωρώ ότι οι γυναίκες στις ιστορίες του Κάρμα έχουν εμφανιστεί ισότιμα και στον ρόλο του θύματος, αλλά και στον ρόλο του δράστη. Τα θέματα που καταπιανόμαστε, δεν εξαρτώνται από τα φύλα, αλλά από τις ανθρώπινες συμπεριφορές και τη φρικαλεότητα της ανθρώπινης φύσης.
–ΝΑΣΤΑΖΙΑ: Ναι, πράγματι. Τα περισσότερα περιστατικά και ιστορίες που προβάλουμε στο «Κάρμα» ίσως έχουν για γυναικοκεντρική διάθεση και προσέγγιση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στα περισσότερα εγκλήματα που έχουν γίνει –και δυστυχώς γίνονται ακόμα– θύματα ήταν και είναι οι γυναίκες. Έχουν γίνει πάρα πολλές γυναικοκτονίες στον τόπο μας και τις πλείστες φορές άνευ λόγου, αφορμής και αιτίας. Και αυτό δεν θα μπορούσαμε να το παραβλέψουμε. Θα ήταν λάθος αν το παραβλέπαμε.
