ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Κοντσέρτα Μπετόβεν σε συναρπαστικές νέες ερμηνείες

­Κάθε γενιά έχει τους καλλιτέχνες, κάθε εποχή την αισθητική της

Kathimerini.gr

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ Α. ΔΟΝΤΑ

Κάθε γενιά έχει τους καλλιτέχνες, κάθε εποχή την αισθητική της. Και φυσικά αυτονόητη είναι φέτος, χρονιά επετείου, η επιθυμία να ηχογραφηθούν τουλάχιστον τα σημαντικότερα έργα του Μπετόβεν.

Η σκυταλοδρομία μιας ερμηνευτικής παράδοσης που περνούσε από γενιά σε γενιά, αλλά στην ουσία παρακολουθούσε εξίσου την εξέλιξη των μουσικών οργάνων με στόχο τον όλο και ισχυρότερο ήχο για τις διαρκώς μεγαλύτερες αίθουσες συναυλιών, κατέληξε στο να παίζονται τα Κοντσέρτα για πιάνο του Μπετόβεν από τεράστια πιάνα και μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες. Ηχογραφήσεις ιστορικών ερμηνειών διατηρούν τη δύναμή τους ανάλογα με τον πιανίστα και τον εκάστοτε αρχιμουσικό. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η στροφή στην αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας έφερε στο προσκήνιο αναγνώσεις με όργανα εποχής, αρχικά αρκετά δογματικές, με προφανή στόχο την αντιδιαστολή προς την προηγούμενη γενιά. Περισσότερο από την ερμηνεία, στο προσκήνιο ήρθε το μουσικό κείμενο. Ομως, η αλήθεια είναι ότι παραμένει αδύνατο να γνωρίζουμε πώς ηχούσε η μουσική αυτή στην εποχή της, πολύ λιγότερο δε πώς ηχούσε στα αυτιά των συγχρόνων του Μπετόβεν. Κι ίσως να μην έχει και μεγάλη σημασία.

Εκείνο, όμως, το οποίο μοιάζει πλέον σαφές, είναι η απόκλιση της ερμηνείας από το μουσικό κείμενο όταν στο πιάνο κάθονταν δεξιοτέχνες πιανίστες όπως ο Μότσαρτ και ο Μπετόβεν. Ειδικά ο Μπετόβεν σπάνια είχε καταγράψει πλήρως το σολιστικό μέρος στο χαρτί πριν από την πρεμιέρα, εμπιστευόμενος τις αυτοσχεδιαστικές του ικανότητες. Ο Ιγκνατς φον Ζάιφριντ, που γυρνούσε τις σελίδες στην πρεμιέρα του τρίτου Κοντσέρτου, θυμάται πως έβλεπε σε αυτές μονάχα «αιγυπτιακά ιερογλυφικά, τελείως ακατανόητα σε μένα, που λειτουργούσαν ως ενδείξεις για εκείνον, καθώς έπαιξε σχεδόν ολόκληρο το σολιστικό μέρος από μνήμης, αφού όπως συνέβαινε τόσο συχνά, δεν είχε τον χρόνο να το καταγράψει». Τα «ιερογλυφικά» του Μπετόβεν προκαλούν μέχρι σήμερα πονοκέφαλο σε μελετητές, ενώ όπως και ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν αφήνει αρκετές αποφάσεις στον ερμηνευτή, ακόμα και σε ό,τι αφορά τη διάρκεια ή την ένταση μιας νότας. Γνώση και αυτοσχεδιασμός θεωρούνταν αυτονόητες αρετές.

Φτάνουμε, λοιπόν, στη σημασία του ερμηνευτή. Στην παρούσα νέα ηχογράφηση του Δεύτερου και του Πέμπτου («Αυτοκρατορικού») Κοντσέρτου για πιάνο (Harmonia Mundi 902411) o Κρίστιαν Μπεζάιντενχαουτ, που παίζει σε αντίγραφο ενός φορτεπιάνο του 1824, διαθέτει γνώση, μεγάλη εμπειρία στο συγκεκριμένο ρεπερτόριο και απαστράπτουσα δεξιοτεχνία. Με την Ορχήστρα Μπαρόκ του Φράιμπουργκ υπό τον Πάμπλο Χέρας-Κασάδο έχουν ερμηνεύσει και τα πέντε Κοντσέρτα του Μπετόβεν, όπως επίσης αρκετά Κοντσέρτα του Μότσαρτ. Ναι, στις ερμηνείες τους ακούει κανείς καινούργια πράγματα και αρκετά διαφορετικά: τονισμούς, διανθίσματα, σχηματισμούς φράσεων. Είναι γεμάτες ένταση και νεύρο, αλλά εξίσου τις διέπει ευγένεια και κομψότητα, ενώ στο τελευταίο μέρος του δεύτερου Κοντσέρτου υπάρχει χώρος και για χιούμορ. Κυριαρχούν φρεσκάδα και εκφραστική γλαφυρότητα. Ολες τις επιλογές των μουσικών καθοδηγεί το καλό γούστο και είναι αυτό που κρίνει το αποτέλεσμα.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Μουσική: Τελευταία Ενημέρωση

X