ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Οι Beatles στους… αιώνες των αιώνων

Η επίδραση των Beatles στη σύγχρονη δυτική κουλτούρα

Kathimerini.gr

ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ 

Ισως με μια δόση υπερβολής, η επίδραση των Beatles στη σύγχρονη δυτική κουλτούρα περιγραφόταν εύστοχα από τον μουσικοκριτικό Λάνγκτον Γουίνερ, το 1968. «Mετά τη Συνθήκη της Βιέννης το 1815», έγραφε ο Γουίνερ στο περιοδικό Rolling Stone, «η στιγμή που ο δυτικός πολιτισμός προσέγγισε την ενότητα περισσότερο από ποτέ, ήταν η εβδομάδα που κυκλοφόρησε το “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band”. Το έπαιζαν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί κάθε πόλης σε Ευρώπη και Αμερική και το άκουγε όλος ο κόσμος. Προς στιγμήν, η ανεπανόρθωτα θρυμματισμένη συνείδηση της Δύσης είχε ενοποιηθεί, τουλάχιστον στο μυαλό των νέων».

Σύμφωνοι, η σύγκριση ενός δίσκου διάρκειας 40 λεπτών με ένα από τα συνέδρια που έθεσαν τις βάσεις του διεθνούς δικαίου είναι παρατραβηγμένη. Εστω κι έτσι όμως, φωτίζει μερικές αλήθειες. Ιδού μερικές ακόμη ενδιαφέρουσες: όταν το «Sgt. Pepper’s», το όγδοο άλμπουμ των Beatles, κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1967, αρκετοί ραδιοφωνικοί σταθμοί και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μετέβαλαν το πρόγραμμά τους προκειμένου να το παίζουν ολόκληρο, χωρίς διακοπή· η ίδια η μπάντα θα έφτανε να γίνει και να παραμείνει η πιο ευπώλητη όλων των εποχών, με σχεδόν 600 εκατ. δίσκους παγκοσμίως· σύμφωνα με τον Τζορτζ Χάρισον, όταν οι Beatles εμφανίστηκαν στην αμερικανική τηλεοπτική εκπομπή του Εντ Σάλιβαν, τα εγκλήματα στις ΗΠΑ μειώθηκαν για λίγο κατακόρυφα· και ίσως μιλάμε για το πρώτο συγκρότημα που η δημοτικότητά του προκάλεσε ένα «έγκλημα πάθους»: τη δολοφονία του Τζον Λένον, από τον Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν, στις 8 Δεκεμβρίου 1980.

Φέτος, συμπληρώνονται σαράντα χρόνια από εκείνη την ημέρα. Δεν είναι η μόνη επέτειος που αφορά τον Λένον: στις 9 Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους θα γινόταν ογδόντα χρόνων. Το 2020 επίσης είναι η χρονιά που ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός μετράει μισόν αιώνα χωρίς τα «σκαθάρια». Αλλη μία υπερβολή θα πείτε, η οποία μάλιστα από το 1970, οπότε κυκλοφόρησε το κύκνειο άσμα των Βρετανών, το «Let it be», αντισταθμίζεται με ένα σωρό επανεκδόσεις, επετειακές κυκλοφορίες και άλλα εμπορεύσιμα καλούδια. Ενδεικτικά, αυτές τις ημέρες και έως την 1η Οκτωβρίου ο οίκος δημοπρασιών Sotheby’s πραγματοποιεί ένα διαδικτυακό πλειστηριασμό που πιθανότατα κάνει κάθε αξιοπρεπή συλλέκτη να τεστάρει τις αντοχές του τραπεζικού του λογαριασμού: τα περίφημα συρμάτινα γυαλιά του Λένον, το ποινολόγιο του σχολείου του με τα καμώματά του, μια φωτογραφία με το συγκρότημα να διασχίζει την Abbey Road ανάποδα, ένα ρολόι του μάνατζερ της μπάντας, Μπράιαν Επστάιν, και πολλά ακόμη σουβενίρ βγαίνουν στο σφυρί.

Υπάρχει κάτι φετιχιστικό, κάτι λατρευτικό σε όλα αυτά, σωστά; Αν ναι, τότε κάτι ήξερε ο Λένον όταν χαρακτήριζε τους Beatles «πιο δημοφιλείς από τον Ιησού». Το ενδιαφέρον είναι ότι η «θρησκεία» που υπονοούσε δεν αφορά πλέον μόνο θεοσεβούμενους ηλικιωμένους: σύμφωνα με στοιχεία του Spotify, το 2019, οι μισοί ακροατές των Beatles ήταν κάτω από 30 ετών. Το ντοκιμαντέρ για το συγκρότημα με τίτλο «Get back», που θα κυκλοφορήσει το 2021 από τον Πίτερ Τζάκσον, τον σκηνοθέτη του «Αρχοντα των δαχτυλιδιών», με θέμα τις τελευταίες ηχογραφήσεις του συγκροτήματος (και θα συνδυάζεται από ένα ομότιτλο βιβλίο), δεν φαίνεται καθόλου ριψοκίνδυνη επιχειρηματική ιδέα.

Ισως με μια δόση άσπλαχνης υπερβολής, μπορεί κανείς να πει ότι η επίδραση των Beatles παραμένει τόση που ακόμη και ο δολοφόνος του Λένον, ο Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν, δήλωσε τον Αύγουστο, στο τελευταίο του αίτημα για αποφυλάκιση, ότι η πράξη του άξιζε τη θανατική ποινή. Το ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με τα πρακτικά της σχετικής ακροαματικής διαδικασίας που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα, ο Τσάπμαν παραμένει στη φυλακή για έναν απλό και ταυτόχρονα σύνθετο λόγο: «η αποφυλάκισή του», έκρινε η αρμόδια επιτροπή, «είναι ασύμβατη με την ευημερία της κοινωνίας».

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Μουσική: Τελευταία Ενημέρωση

X