Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ
Μέσα στην τελευταία δεκαετία ο Ασγκάρ Φαραντί έχει κερδίσει δύο βραβεία Οσκαρ («Ενας χωρισμός», «Ο εμποράκος»), τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, τη Χρυσή Αρκτο στο Βερολίνο και πλήθος άλλων διεθνών βραβείων, που επιβεβαιώνουν τη φήμη του ως ενός από τους κορυφαίους κινηματογραφιστές του καιρού μας. Σχεδόν όλες του οι ταινίες, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ενσωματώνουν την κριτική ματιά τόσο πάνω στην ιρανική κοινωνία όσο και στο θεοκρατικής οργάνωσης κράτος, το οποίο συχνά παραβιάζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών. Γι’ αυτόν τον λόγο φάνηκε μάλλον παράξενη η «κατηγορία» που διατυπώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες ημέρες, πως ο Φαραντί «τα έχει πλέον βρει με την ιρανική κυβέρνηση», η οποία εν τω μεταξύ επέλεξε και το τελευταίο του φιλμ, «Ενας ήρωας», ως επίσημη εκπροσώπηση της χώρας στα επόμενα Οσκαρ. Η αντίδραση του σκηνοθέτη, επίσης μέσω των σόσιαλ μίντια, ήταν άμεση: «Πώς μπορείτε να με συσχετίζετε με μια κυβέρνηση, της οποίας τα ακραία μίντια δεν έχουν σταματήσει να με βλάπτουν, περιθωριοποιούν και στιγματίζουν τα προηγούμενα χρόνια;» έγραψε χαρακτηριστικά και συνέχισε ξεκινώντας νέο γύρο κριτικής.
Βάναυσες διακρίσεις
«Μια κυβέρνηση για την οποία έχω κάνει ξεκάθαρες τις απόψεις μου αναφορικά με τον πόνο που έχει προκαλέσει (…) από τις βάναυσες διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών σε αυτή τη χώρα μέχρι τον τρόπο που άφησε τον κορωνοϊό να εξολοθρεύσει τους ανθρώπους της». Στη συνέχεια της τοποθέτησής του απευθύνεται απευθείας στην ιρανική κυβέρνηση, καλώντας τη να «μη συμπεράνει ούτε στιγμή» πως η επιλογή της ταινίας του για τα Οσκαρ τον καθιστά υπόχρεο, ενώ δηλώνει πως «δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα να αποσύρετε την απόφαση».
Δεν είναι, όμως, μόνο ο Ασγκάρ Φαραντί. Ο συμπατριώτης του Μοχάμαντ Ρασούλοφ κέρδισε τη Χρυσή Αρκτο στο Βερολίνο το 2020 με την ταινία του «Δεν υπάρχει κακό», ωστόσο, δεν πήγε να την παραλάβει λόγω της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα που του είχε επιβληθεί. Το ίδιο το φιλμ γυρίστηκε επί της ουσίας κρυφά, με τις τέσσερις βινιέτες του να αποτελούν αιχμηρή κριτική πάνω στο ζήτημα της θανατικής ποινής. Με την τελευταία ασχολείται και η επίσης αξιόλογη «Γιάλντα, η νύχτα της συγχώρεσης» του Μασούντ Μπακσί, την οποία είδαμε στις ελληνικές αίθουσες το περασμένο καλοκαίρι.
Είναι φανερό πως το ιρανικό σινεμά βρίσκεται σε σύγχρονη άνθηση, ενώ ακόμη πιο θαυμαστό μοιάζει το γεγονός ότι οι διακεκριμένοι κινηματογραφιστές του καταφέρνουν να δημιουργούν παρά την εχθρικότητα του καθεστώτος. Από την άλλη, όπως πολλές φορές συμβαίνει με την τέχνη, αυτή γεννιέται και θριαμβεύει ακριβώς μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες.
