Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ξεκινάει σήμερα Δευτέρα 7 Ιουνίου στο Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή, στη Λευκωσία, με ελεύθερη είσοδο, το Φεστιβάλ «Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου», ένα φεστιβάλ που πλέον έχει αγαπηθεί από τους σινεφίλ και όσους αγαπούν τον εναλλακτικό κινηματογράφ.
Όπως αναφέρουν οι διοργανωτές του το Φεστιβάλ «Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου» ανέκαθεν διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στην παρουσίαση ευρωπαϊκών και διεθνών ρευμάτων της κινηματογραφικής πρωτοπορίας, έτσι και φέτος, μέσα από τα προγράμματά του, ο θεατής θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να παρακολουθήσει ταινίες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, αλλά με κοινό στοιχείο τον πειραματισμό και την εξερεύνηση των ορίων της τέχνης του κινηματογράφου. Άλλωστε, το φεστιβάλ διαχρονικός του στόχος είναι η ανάδειξη οπτικοακουστικών έργων που προτάσσουν ένα πειραματικό ύφος και αναζητούν νέες μορφικές λύσεις σε ζητήματα εικόνας, ρυθμού και αφήγησης.
Στη φετινή του έκδοση το Φεστιβάλ «Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου» 2021 αποτελείται από τα έξι ενδιαφέροντα προγράμματα, τα «Λυρισμός και σκληρότητα: Το σινεμά του Kim Ki-duk», «Στα Βάθη της Βραζιλίας: Τότε και Τώρα», «Οπτική μουσική – Από τις σημειώσεις της Marie Menken», «Αφιέρωμα στην Alice Guy-Blaché, την πρώτη γυναίκα δημιουργό του σινεμά», «Κοραλία Στεργίδη: Αποτυπώσεις της Φροντίδας» και «Marco Ferreri: Ένας «προβοκάτορας» του σινεμά», τα οποία επιμελούνται άνθρωποι του κινηματογράφου από την Κύπρο και το εξωτερικό και συγκεκριμένα οι Δώρος Δημητρίου, Chris Zimmerman, Δημήτρης Μπάμπας, Χριστιάνα Ιωάννου και Ευαγόρας Βανέζης.
Τα προγράμματα
Λυρισμός και σκληρότητα: Το σινεμά του Kim Ki-duk
Πρόσωπο που άνοιξε το δρόμο για τη διεθνή παρουσία του κορεάτικού σινεμά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, ο Kim Ki-duk έφυγε από τη ζωή το Δεκέμβρη του 2020, τραγικό θύμα της πανδημίας στη μακρινή Λεττονία. Τραγικοί είναι και οι ήρωες του, πρόσωπα βασανισμένα από τη ζωή και τις αντιξοότητές της, που αναζητούν τη λύτρωση. Το έργο του Kim Ki-duk χαρακτηρίζεται από βίαιες εικόνες και σκληρότητα που κάποιες φορές προκαλεί την αποστροφή, ενώ στο φόντο του μπορούμε να βρούμε στοιχεία βουδιστικής αλλά και χριστιανικής θεολογίας. Κυρίως, όμως, οι πάντα πρωτότυπες ταινίες του είναι γεμάτες λυρισμό, δυναμισμό, οπτικές ιδέες και μια ενέργεια που μπορεί να χαρακτηριστεί πρωτόγονη. Στο πλαίσιο του αφιερώματος προβάλλονται οι ταινίες: Το Νησί / Seom (2000), που τον σύστησε στο διεθνές κοινό και οι βραβευμένες στα φεστιβάλ Βερολίνου και Βενετίας, αντίστοιχα, Το κορίτσι με το αγγελικό πρόσωπο/ Samaria (2004) και Ολομόναχοι Μαζί / Bin-jip (2004).
(επιμέλεια Δημήτρης Μπάμπας)
Στα Βάθη της Βραζιλίας: Τότε και Τώρα
Ένα εθνογραφικό πρόγραμμα-διάλογος μεταξύ της δουλειάς του Γκλάουμπερ Ρόσα (1939-1981) πρωτοπόρου σκηνοθέτη του Cinema Novo, του κινηματογραφικού ρεύματος της Πείνας και της Άνα Βαζ (1986) της νεαρής σκηνοθέτιδας που βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο του νέου πειραματικού και εθνογραφικού κινηματογράφου, με τις ταινίες της να αντλούν έμπνευση από τις διαχρονικές επιπτώσεις της αποικιοκρατίας στην χώρα.
Από τους εκρηκτικούς καγκασέιρος στις ξεκληρισμένες φυλές του Αμαζονίου, το πρόγραμμα επικεντρώνεται και εξερευνά - μέσα από δύο ταινίες του κάθε κινηματογραφιστή- την πείνα, την φτώχεια και την δυστυχία του Βραζιλιάνικου λαού ανά τους αιώνες.
(επιμέλεια Χριστιάνα Ιωάννου)
Οπτική μουσική – Από τις σημειώσεις της Marie Menken
Η Αμερικανίδα Marie Menken (1909 – 1970) πέρασε από τη ζωγραφική στη σκηνοθεσία το 1945 και μαζί με τον σύζυγο της Willard Maas και τη θρυλική Maya Deren, υπήρξαν οι πρωτοπόροι του avant garde κινήματος της Νέας Υόρκης, από τη δεκαετία του 1940. Η δουλειά της επηρέασε πολλούς πειραματικούς κινηματογραφιστές όπως τους Kenneth Anger, Stan Brakhage, Jonas Mekas και
Andy Warhol, ενώ ενέπνευσε και πολλούς νεότερους. Η εξερεύνηση του φωτός, η διαισθητική κατανόηση, η παιχνιδιάρικη χρήση της φορητής κάμερας, ο φιλμικός ρυθμός αλλά και η ανάπτυξη διαλόγου μεταξύ της κινούμενης εικόνας της ζωγραφικής και των πλαστικών τεχνών υπήρξαν τα κύρια στοιχεία της δουλειάς της.
Στο αφιέρωμα με τίτλο «Οπτική μουσική - Από τις σημειώσεις της Marie Menken» θα προβληθούν έντεκα ταινίες μικρού μήκους της Marie Menken από την περίοδο 1945 – 1968.
(Επιμέλεια: Δώρος Δημητρίου, Chris Zimmerman)
Αφιέρωμα στην Alice Guy-Blaché, την πρώτη γυναίκα δημιουργός του σινεμά*
Η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις, σεναριογράφος και παραγωγός στην ιστορία του σινεμά, η Γαλλίδα Alice Guy-Blaché (1873 – 1968) παραμένει μια ξεχασμένη μορφή του παγκόσμιου κινηματογράφου, παρά την σημαντικότατη καριέρα της στο Παρίσι και στις ΗΠΑ. Βάζοντας το όνομά της, κάτω από διάφορες επαγγελματικές ιδιότητες και όχι μόνον ως σκηνοθέτις, σε χίλιες ταινίες μέσα σε 20 χρόνια, αυτή η πρωτοπόρος έφερε επανάσταση στον κινηματογράφο, πριν ακόμα δημιουργηθεί το Χόλιγουντ.
Στο φετινό φεστιβάλ θα προβληθούν, σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου, δεκατρείς ταινίες της Alice Guy-Blaché από την περίοδο 1897 – 1907, όταν εργαζόταν ως υπεύθυνη παραγωγής ταινιών στη θρυλική εταιρεία Gaumont στο Παρίσι.
(Επιμέλεια: Δώρος Δημητρίου)
* Το πρόγραμμα στηρίζεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου.
Κοραλία Στεργίδη: Αποτυπώσεις της Φροντίδας
(IVAC x FORMWORKS)
H καλλιτεχνική πρακτική της Κοραλλίας Στεργίδη έχει διατομεακό χαρακτήρα και μέσα από τη δουλειά της επαναπροσδιορίζει τις εκφάνσεις οικειότητας μεταξύ των ανθρώπων και άλλων οντοτήτων, εισάγοντας εναλλακτικές οικονομίες φροντίδας εντός των οικοσυστημάτων που μοιραζόμαστε.
Στο φεστιβάλ παρουσιάζεται για πρώτη φορά η live performance, ‘with pek pek’, όπου προσωπικές αφηγήσεις και ευρηματικές οδηγίες ενθαρρύνουν το κοινό να ακολουθήσει ένα παιχνίδι ενσωμάτωσης ήχων και χειρονομιών, προτείνοντας μια αισθητικά εναλλακτική προσέγγιση της αλληλεπίδρασης μας με το μη - ανθρώπινο. Επίσης παρουσιάζονται τα μικρού μήκους φιλμ Whale For an Ear και Deep Love Sales: Bubbles Of Time. Θα ακολουθήσει συζήτηση, η οποία θα εστιάζει στους τρόπους αποτύπωσης της φροντίδας προς τα διαφορετικά μέσα έκφρασης που χρησιμοποιεί και της σχέσης της μ΄αυτά (κινούμενη εικόνα, φωτογραφία, χαρακτική,performance, ήχος).
Η περφόρμανς ‘with pek pek’ δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του επιμελητικού προγράμματος Formworks που φιλοξενείται στις Θκιό Ππαλιές Project Space και παρουσιάστηκε μέσω διαδικτύου.
(επιμέλεια Ευαγόρας Βανέζης)
Marco Ferreri: Ένας «προβοκάτορας» του σινεμά
Κάποτε, στις δεκαετίες του ‘70 και ‘80, ο Marco Ferreri κυριαρχούσε στον κινηματογράφο, και στις ταινίες του πρωταγωνιστούσαν ηθοποιοί – σταρ του ευρωπαϊκού κινηματογράφου (Μισέλ Πικολί, Ούγκο Τονιάτσι, Μαρίνα Βλαντί, Ανί Ζιραρντό κ.α.). Σήμερα, είναι σχεδόν ξεχασμένος.
Σκηνοθέτης που εστίασε στην πάλη των δυο φύλων και την ολοένα και πιο δυναμική παρουσία της γυναίκας στο δημόσιο χώρο, ο ιταλός δημιουργός υπήρξε ένας σφοδρός επικριτής των δυτικών κοινωνιών. Ερωτισμός, μαύρο χιούμορ και συνεχείς προκλήσεις των «χρηστών» ηθών, χαρακτηρίζουν τις ταινίες του. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο τους είναι οι εκδοχές ενός μοντερνισμού που χαρακτήρισε τη δεκαετία του ‘60 και ‘70 και αναμόρφωσε και επαναπροσδιόρισε τον παγκόσμιο κινηματογράφο.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος σ’ αυτόν τον «προβοκάτορα» του σινεμά, προβάλλονται οι ταινίες: Το συζυγικό κρεβάτι / Una Storia Moderna: L'ape Regina (1964), μια μαύρη κωμωδία για την πάλη των δύο φύλων, Η Γυναίκα Πίθηκος/ La Donna Scimmia (1964) μια ταινία «πρόκληση» για το κοινό της εποχής, και τέλος το λιτό Ο Ντίλινγκερ Πέθανε / Dillinger è Morto (1969) μια ταινία για την αλλοτρίωση και την αποξένωση.
(επιμέλεια Δημήτρης Μπάμπας, Δώρος Δημητρίου)
Με απόλυτη προτεραιότητα την ασφάλεια του κοινού εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, το φετινό Φεστιβάλ θα διεξαχθεί σε εξωτερικό χώρο, στο προαύλιο του Δημοτικού Μουσείου Χαρακτικής Χαμπή, στην παλιά Λευκωσία (παρά την Πύλη Αμμοχώστου). Το Φεστιβάλ είναι μια πρωτοβουλία των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Brave New Culture και θα πραγματοποιηθεί από τις 7 μέχρι τις 13 Ιουνίου 2021.
Γενικές Πληροφορίες
Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή, Αμμοχώστου 55 - 59, Παλιά πόλη, Λευκωσία. Ώρα έναρξης προβολών 8:00 μ.μ.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Όλες οι προβολές είναι για άτομα άνω των 18 ετών
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα του Φεστιβάλ μπορείτε να αποτείνεστε στο τηλέφωνο 99 407856 ή στο Facebook, στη σελίδα Images & Views of Alternative Cinema Film Festival και στην νεοσύστατη ιστοσελίδα του φεστιβάλ http://ivacfestival.com/
Το Φεστιβάλ στηρίζεται από το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή και Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου.
