Του Ανδρέα Ανδρέου
Η εγκατάλειψη της υπαίθρου λόγω αστυφιλίας δεν ισχύει μόνο στη χώρα μας. Παρατηρείται παντού. Πολλές χώρες πασκίζουν να βρουν τρόπους να επαναφέρουν τη ζωή πίσω στην ύπαιθρο, εφαρμόζοντας διάφορες πολιτικές που κάποιες φορές πετυχαίνουν, αλλά που συνήθως αποτυγχάνουν. Στην Ιταλία ίσχυσε κάτι παρόμοιο. Από νότια στη Σικελία μέχρι βόρεια στις Άλπεις, ολόκληρα χωριά έμειναν με ελάχιστους κατοίκους ακολουθώντας μια φθίνουσα πορεία επί σειρά δεκαετιών.
Τα σπίτια έμειναν ερειπωμένα αλλά στο μεταξύ όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις βάρυναν τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι όμως πλέον δεν έμεναν μέσα αφού είτε μετανάστευσαν εκτός Ιταλίας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ή μετακόμισαν στις πόλεις.Αυτό το γεγονός προβλημάτιζε τους Ιταλούς, οι οποίοι σκεπτόμενοι «λλίον» «outside the box» αποφάσισαν το εξής: να προσφέρουν προς πώληση σπίτια σε αυτά τα χωριά προς €1 – ναι διαβάσατε σωστά «ένα Ευρώ» και να προβούν σε διεθνή καμπάνια για να ελκύσουν αγοραστές! Η ιδέα είναι πως αν οι Ιταλοί δεν ήθελαν να πάνε εκεί, σίγουρα θα βρίσκονταν αρκετές χιλιάδες ξένων που θα ερχόντουσαν με ένα τέτοιο κίνητρο και ο σκοπός του να ξαναζωντανέψουν τα χωριά θα πετύχαινε. Πήραν φωτιά οι διαφημίσεις σε τηλεοπτικά κανάλια διεθνούς εμβέλειας και στο διαδίκτυο και τα αιτήματα για πληροφόρηση έπεφταν βροχή. Οι πλείστοι στην αρχή δύσπιστοι, ήθελαν να βεβαιωθούν ότι δεν επρόκειτο για κάποια φάρσα. Και όμως οι επίσημες ιστοσελίδες ήταν ξεκάθαρες για το πώς δουλεύει το σύστημα. Πρόκειται για ερειπωμένα ή/ και εγκαταλειμμένα σπίτια τα οποία χρειάζονται αναστύλωση ή τουλάχιστον εκτεταμένη ανακαίνιση.
Οι ιδιοκτήτες τους μη θέλοντας να πληρώνουν τους όποιους φόρους, να τα συντηρούν και να μην τα χρησιμοποιούν, τα κάνουν δωρεά στα δημαρχεία και τις κοινοτικές αρχές οι οποίες με τη σειρά τους μέσω δημόσιων διαδικασιών τα πουλούν για το συμβολικό ποσό του ενός Ευρώ. Από την πλευρά τους, οι αγοραστές αναλαμβάνουν κάποιες υποχρεώσεις ως ακολούθως: Θα πρέπει εντός 365 ημερών από την ημέρα που το αγοράζουν να έρθουν με ένα σχέδιο ανακαίνισης που θα έχει προϋπολογισμό της τάξης των €20.000 - €25.000. Θα αναλάβουν το κόστος συμβολαιογραφικών και μεταβιβαστικών. Μόλις εξασφαλιστούν όλες οι άδειες οι κατασκευαστικές εργασίες θα πρέπει να ξεκινήσουν εντός δύο μηνών. Για εξασφάλιση ότι η αγορά και η διαδικασία είναι δίκαιη από πλευράς του αγοραστή, οι δημοτικές αρχές ζητούν και παίρνουν μια εγγύηση €5.000 η οποία κατακρατείται για τρία χρόνια και μετά επιστρέφεται στον αγοραστή. Κτηματομεσιτικά γραφεία αναλαμβάνουν την όλη διαδικασία ετοιμασίας εγγράφων, μεταφράσεων κλπ και όλα κυλούν ομαλά. Μάλιστα οι περισσότεροι αγοραστές εξεπλάγησαν για το πόσο ομαλά κύλησαν όλα από την αρχή μέχρι το τέλος.
Το αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος ήταν να σπεύσουν χιλιάδες ενδιαφερόμενοι από όλο τον κόσμο και να αγοράσουν ακίνητο σε αυτές τις περιοχές. Πλείστοι από αυτούς το βλέπουν σαν μια επένδυση που θα τους εξυπηρετεί για τις διακοπές τους, για ένα short get-away μακριά από την καθημερινότητα τους κάποιο τριήμερο ή ακόμα και σαν τόπος αφυπηρέτησης τους. Δηλώνουν μαγεμένοι από την φυσική ομορφιά, τον παραδοσιακό χαρακτήρα των κτισμάτων και το πόσο φιλικοί είναι οι κάτοικοι. Το ενδιαφέρον είναι τόσο που κάποιοι δήμοι δημοπρατούν κάποια ακίνητα τα οποία μπορεί από το €1 να φθάσουν μέχρι και €20.000 το οποίο ποσό επίσης θεωρείται χαμηλό αναλόγως κατάστασης του κτηρίου. Αλλά το πράγμα δεν σταματά εδώ. Η προβολή ώθησε όπως είπαμε πολλούς στο να το ψάξουν. Κάποιοι ερωτεύτηκαν τις περιοχές και προτίμησαν να αγοράσουν ακίνητα εκτός του σχεδίου επειδή δεν ήθελαν να εμπλακούν στη διαδικασία κατασκευής, αναστύλωσης και ανακαίνισης.
Αυτοί επένδυσαν περισσότερα χρήματα. Και έτσι εκεί που τα χωριά ήταν ερειπωμένα ή σχεδόν ερειπωμένα, ξαφνικά απέκτησαν ζωή. Αυτό το παράδειγμα, θα έπρεπε να μας ωθήσει και εμάς να σκεφτούμε «outside-the-box». Όλοι διαπιστώνουμε πρόβλημα αστυφιλίας, όλοι λέμε πως θέλουμε να φέρουμε ξανά ζωή πίσω στην ύπαιθρο, στα χωριά και στις ορεινές περιοχές, κάνουμε μελέτες και τις βάζουμε στο συρτάρι. Άστε που στην πορεία θα βρεθούν και κάποιοι μονοστέφανοι που θα εντοπίζουν το κάθε πρόβλημα σε κάθε λύση, αντί πιθανές λύσεις στο πολύ ορατό πρόβλημα. Βλέπετε όμως πως μπορεί να υπάρχουν και άλλου είδους επενδυτικά προγράμματα που μπορούν να μας δίνουν καλή δημοσιότητα και να πετυχαίνουν κάποιους αντικειμενικούς σκοπούς.
