Πολιτικός αμοραλισμός

Ο κόσμος είναι θυμωμένος. Τελεία και παύλα. Και έχει κάθε δικαίωμα να είναι θυμωμένος. Από τα ψέματα, τα σκάνδαλα, την κομματοκρατία, τη διαφθορά, την έκπτωση κάθε αξίας και θεσμού. Από τη μη ανάληψη ευθύνης από κανέναν και για τίποτε, από τη μη εκδήλωση μεταμέλειας από κανένα και για τίποτε, από την ανυπαρξία πολιτικής ευθιξίας για το οτιδήποτε. Και από τη θλιβερή ανεπάρκεια κυβερνώντων και κομματαρχών να υπερβούν εαυτούς και κομματικά συμφέροντα και να στρέψουν το βλέμμα στη μεγάλη εικόνα. Και η μεγάλη εικόνα αυτό που απαιτεί είναι την εθνική ενότητα, ώστε να μπορέσει ο πολίτης να αισθανθεί πως οι ξοφλημένοι ποικιλοτρόπως πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής, έστω και την υστάτη, αντιλαμβάνονται πως έχουν το ηθικό και πολιτικό καθήκον να ενώσουν δυνάμεις για το συμφέρον της χώρας και του καθενός από μας.

Αλλά αυτά προφανώς είναι ψιλά γράμματα. Όπως ήταν πάντοτε. Μόνο που τώρα υπάρχει μια σοβαρή ειδοποιός διαφορά. Η πανδημία. Όταν ο άνθρωπος έρχεται με τόσο βίαιο τρόπο αντιμέτωπος με τον κίνδυνο να χάσει την ίδια του τη ζωή, όταν συνειδητοποιεί ξανά και πάλι την ευθραυστότητά της και όταν πρέπει να διαχειριστεί αυτό τον φόβο ταυτόχρονα με όλες τις ανασφάλειες που προκαλεί αυτή η πρωτόγνωρη συνθήκη, τότε δεν έχει κανένα περιθώριο να ανεχτεί την πολιτική αγυρτεία, τον μικροκομματικό συμφεροντολογισμό και τη στενοκοπημένη νοοτροπία των πολιτικάντηδων μας.

Κι αυτό γιατί την ίδια ώρα που του ζητείται να παραχωρήσει τις ελευθερίες του και να πειθαρχήσει για το κοινό καλό (για τον συνάνθρωπό του, για τον τόπο και για την κοινωνία) ταυτόχρονα διαπιστώνει καθημερινά ότι αυτή την υπέρβαση δεν είναι ούτε στο ελάχιστο διατεθειμένοι να την πράξουν, ούτε οι κυβερνώντες, ούτε η αντιπολίτευση. Αντιθέτως. Βλέπει μπροστά στα μάτια του πόσο ξεδιάντροπα δραπετεύουν όλοι τους από αυτό το ηθικό και πολιτικό καθήκον, ενώ απαιτούν από τον ίδιο να το τηρήσει υπομένοντας την ξεδιαντραποσύνη τους. Το ηθικό και πολιτικό, όμως, καθήκον που βαραίνει τον καθένα από εμάς και στο οποίο καλούμαστε καθημερινά να ανταποκριθούμε και για να ανταποκριθούμε καλούμαστε καθημερινά να αναμετρηθούμε με προσωπικές δυσκολίες και ένα σωρό πρακτικά και ψυχικά προβλήματα, βαραίνει στο εκατονταπλάσιο τους κυβερνώντες και λοιπούς πολιτικάντηδες.

Για έναν επιπλέον λόγο: Διότι είναι αυτοί οι ίδιοι που φρόντισαν (με τον ένα ή τον άλλο τρόπο) να επιβαρύνουν την ήδη τρομαχτική πραγματικότητά μας με ένα σωρό βρωμιές, οι οποίες δυσχεραίνουν περισσότερο την προσπάθεια του κόσμου να υπομένει τον εγκλεισμό. Και όχι μόνο δεν έχουν αυτή την επίγνωση, αλλά παραμένουν αμετακίνητοι από την πολιτική τους αγυρτεία, αρπάζοντας την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν τη λαϊκή οργή και να οξύνουν το κλίμα μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Και την ίδια ώρα που αναμένουν από τον απλό κόσμο να λειτουργήσει σαν κοινωνία πολιτών, εκείνοι επιλέγουν θρασύτατα την αντιπαράθεση προκειμένου να αποδείξουν ποιος είναι ο χειρότερος λες και αυτό που έχει ανάγκη τώρα ο τόπος είναι το «μη χείρον βέλτιστον» και όχι την υπέρβαση από όλα όσα μας έφερναν ενώπιον της θλιβερής αυτής επιλογής. Οι μεν κυβερνώντας με το στραγγισμένο από κάθε ενσυναίσθηση προσωπείο τους και η μεν αντιπολίτευση περιφέροντας γελοιωδέστατα το προσωπείο του «καθαρού» (που κάθε άλλο παρά καθαρό είναι), παρενοχλούν συστηματικά την αξιοπρέπεια, τη νοημοσύνη και την προσπάθειά μας να επανεφεύρουμε την ανθρωπιά μας. Και για να γυρίσουμε επιτέλους σελίδα, τότε οφείλουμε να μην πέφτουμε στην παγίδα που μας στήνουν. Ξεκαθαρίζοντας μέσα μας πως όποιος πολιτικός δεν επιχειρεί έμπρακτα αυτή την υπέρβαση, να προτάξει την εθνική ενότητα ως κατεπείγουσα, το μόνο που αποδεικνύει είναι πως εξακολουθεί να ιεραρχεί το κομματικό συμφέρον πάνω από το δημόσιο. Και οτιδήποτε λιγότερο από την εν λόγω υπέρβαση –ειδικά σήμερα– είναι πολιτικός αμοραλισμός. Και όταν λέμε αμοραλισμός εννοούμε το ηθικό κενό, όχι την ανηθικότητα. Η ανηθικότητα έχει μια ελπίδα μεταμέλειας. Το ηθικό κενό καμία.