Ανακαλώντας προφανώς, στο συλλογικό της υποσυνείδητο μνήμες αλγεινές από τον καταστροφικό Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρώπη ιστάμενη ενώπιον των ευρωκαλπών τις προηγούμενες μέρες, ανέκοψε τον κίνδυνο να αναλάβει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα ηνία της, η ανερχόμενη επικίνδυνα τα τελευταία χρόνια, Ακροδεξία. Παράλληλα μη έχοντας εμπιστοσύνη στα συντηρητικά κόμματα που κυβερνούσαν τα τελευταία χρόνια καθώς ούτε και στα σοσιαλδημοκρατικά που απέτυχαν να ανανήψουν από τα παλιά τους ολισθήματα όταν κυβερνούσαν και να ανασυνταχθούν, έστρεψε σημειολογικά το βλέμμα προς τα πράσινα κόμματα, δηλώνοντας την ανησυχία της για τις πολιτικές που αγνοούν τα μείζονα για τη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη ζητήματα και δίνοντας την ψήφο της στην ευρωπαϊκή οικολογία. Το Πράσινο Κύμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο φαίνεται πως αυξάνει τις έδρες του κατά 20 φτάνοντας στις 72 καταγράφοντας μια πορεία με προοπτική.
Μαράθηκε αντί να ανθίσει
Αντίθετα με την πράσινη ευρωπαϊκή τάση, στην Κύπρο ο μεγάλος χαμένος υπό τας περιστάσεις, είναι η Συμμαχία - Οικολόγοι που κατέγραψαν το φτωχό 3.29% (9232 ψήφοι), προφανώς διότι το κόμμα του Γιώργου Περδίκη, από τη μέρα που ευδοκίμησε στο κυπριακό πολιτικό τοπίο είχε την Οικολογία σαν παρακοιμώμενη του Κυπριακού προβλήματος και όχι ως κύριο ζήτημα πολιτικής, παραβλέποντας το γεγονός ότι το νησί μας βρίσκεται στην καυτή ζώνης απερήμωσης.
Στην προεκλογική ατζέντα ενώ είχαν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν δυναμικά από την επιχείρηση πόλωσης και το λαϊκισμό μιας παρακμιακής συζήτησης που ξεκίνησε η κυβερνητική παράταξη και ακολούθησε η μείζον αντιπολίτευση, περιορίστηκε να διαχωρίζει τη θέση της χλευάζοντας τους αντιπάλους. Οι κλιματικές αλλαγές που απειλούν τον πλανήτη, η ρύπανση, η διαχείριση των αποβλήτων, η αειφόρος ανάπτυξη, τα ζητήματα της ενέργειας, η βιοποικιλότητα, τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα, ούτε σαν δίχτυ ασφαλείας δεν χρησιμοποιήθηκαν από τη Συμμαχία – Οικολόγοι που επέμεινε στα τετριμμένα, χάνοντας στην παρούσα ευρωπαϊκή συγκυρία την ευκαιρία να αναδειχθούν ως εναλλακτική δύναμη και να ανθίσουν αντί να μαραθούν.
Οι μπλούζες της ΕΔΕΚ
Εκείνη που άνθισε είναι η ΕΔΕΚ. Το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών που στις προηγούμενες ευρωεκλογές (2014) είχε καταγράψει ένα 7,68% συμμαχώντας με τους Οικολόγους και στις βουλευτικές του 2016 ένα 6,18%, βλέποντας τώρα σαν εφιάλτη τη μαύρη σκιά του ΕΛΑΜ να υπερίπταται και να το προσπερνά δημοσκοπικά, ανασκουμπώθηκε έριξε τα μαλλιά του πίσω και ανέτρεξε στις βασικές του τις αρχές κατά πως λέει και ο Διονύσης Σαββόπουλος. Εκ του αποτελέσματος (10,58% - 29715 ψήφοι) φαίνεται ότι έγινε πολλή δουλειά, υπό το σύνθημα της ανακοπής του φασισμού, που στην ΕΔΕΚ εξέθρεψε πολλές γενιές και που αποτυπώθηκε και στις μπλούζες της νεολαίας, «Ο Δώρος ζει», το βράδυ της ανακήρυξης στο Συνεδριακό. Μάλιστα φαίνεται ότι ως χέρι βοηθείας στην ΕΔΕΚ λειτούργησαν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της κυπριακής κοινωνίας. Ικανοί ήσαν οι ψηφοφόροι που άφησαν πίσω τους άλλα κόμματα του δημοκρατικού τόξου για να δημιουργήσουν ανάχωμα ανακοπής του ΕΛΑΜ ψηφίζοντας ΕΔΕΚ. Την ίδια ώρα, νοουμένης της σύμπλευσης ιδεών στο Κυπριακό με τον Χρίστο Ιακώβου, η κίνηση Σιζόπουλου να τον εντάξει στο ψηφοδέλτιο, σίγουρα λειτούργησε επίσης σαν φράγμα ανακοπής ψηφοφόρων προς το ΕΛΑΜ. Ταυτόχρονα ο πρόεδρος του Κόμματος, αφαίρεσε και από τον Δημήτρη Παπαδάκη τυχόν ερείσματα και βλέψεις για το ύπατο αξίωμα στην ΕΔΕΚ.
ΕΛΑΜ με δύο πρόσημα
Μια εκλογική αναμέτρηση με δύο αντικρουόμενα πρόσημα, την ήττα και τη νίκη, ήταν οι ευρωεκλογές 2019 για το ΕΛΑΜ. Ήταν ήττα, ότι και να λένε στο Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο, το γεγονός ότι δεν κατόρθωσαν να εκλέξουν ευρωβουλευτή, πράγμα που θα ενίσχυε όχι μόνο την πολιτική αλλά και την οικονομική επιφάνεια του κόμματος. Η γενική ευρωπαϊκή τάση κατά της ακροδεξιάς με την οποία συνταυτίστηκαν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της κυπριακής κοινωνίας -κατά την εκτίμηση μας- ήταν αυτά που ανέκοψαν την είσοδο του ΕΛΑΜ στο Ευρωκοινοβούλιο και συνέβαλαν στην ήττα της εκλογικής βραδιάς. Άλλο ένα στοιχείο για τη μη εκλογή ευρωβουλευτή ήταν ενδεχομένως η έλλειψη από το ψηφοδέλτιο των εθνικιστών προσωπικότητας με καθαρό πολιτικό προφίλ και όχι με προφίλ καιόμενης κερκίδας. Η νίκη όμως των εθνικιστών της Κύπρου συνίσταται στα νούμερα που κατέγραψαν την Κυριακή σε σύγκριση με αυτά που κατέγραψαν στις κάλπες τα τελευταία πέντε χρόνια. Στις ευρωεκλογές του 2014 έλαβαν 6,957 ψήφους και ποσοστό 2,69%, στις βουλευτικές του 2016 σχεδόν διπλασίασαν τις ψήφους τους λαμβάνοντας 13,041 και 3,71% ενώ στις ευρωεκλογές του 2019, αύξησαν τη δύναμη τους κατά 10,000 ψήφους λαμβάνοντας 23,167 και ποσοστό 8,25%. Μέσα σε πέντε μόνο χρόνια αύξησαν τη δύναμη τους κατά 16.210 ψήφους. Το ερώτημα πια για το ΕΛΑΜ είναι αν θα έχουν την τύχη της Χρυσής Αυγής που έχασε το 50% της δύναμης της ή θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία.
Πολιτική ανάσταση
Ο Μάριος Καρογιάν, αποδεικνύεται ο Λάζαρος της πολιτικής ζωής στην Κύπρο, αφού κατόρθωσε μετά από απανωτά πολιτικά πλήγματα, (απώλεια της προεδρίας της Βουλής το 2011, και της προεδρίας του ΔΗΚΟ τον Δεκέμβριο του 2013), να «αναστηθεί» και να επανέλθει στα πολιτικά πεπραγμένα με τη Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗΠΑ) τον Οκτώβρη του 2018 και η ΔΗΠΑ να δοκιμάσει επισήμως την εκλογική της δύναμη στις ευρωεκλογές την περασμένη Κυριακή 26/05/2019 λαμβάνοντας 10673 ψήφους και ποσοστό 3,80%. Η επιβράβευση της ΔΗΠΑ και συνακόλουθα του Μάριου Καρογιάν είναι η συμμετοχή στο Εθνικό Συμβούλιο, όπως είχε προσυμφωνηθεί με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη σε περίπτωση που το ποσοστό που θα λάμβανε το νέο κόμμα θα ήταν ισοδύναμο με βουλευτική έδρα σε περίπτωση βουλευτικών εκλογών. Απόστολος της πολιτικής δεινότητας του Σπύρου Κυπριανού ο Μάριος Καρογιάν απέδειξε ότι ξέρει να ελίσσεται και επιβιώνει στο κομματικό τοπίο της Κύπρου, γνωρίζει καλά τις εξόδους κινδύνου και βλέπει με καθαρό μάτι τις πολιτικές ευκαιρίες. Μένει πια να αποδείξει ότι η ΔΗΠΑ θα περάσει τις καίριες εξετάσεις της στις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
Τι ανήκει στο ΔΗΚΟ
Η επίσημη πρώτη της ΔΗΠΑ, είχε μάλλον αρνητική επίδραση στα ποσοστά του ΔΗΚΟ που σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές του 2016 μειώθηκαν κατά 12,167 ψήφους αν και στο εκλογικό του οπλοστάσιο προστέθηκε και το δυναμικό της Αλληλεγγύης της Ελένης Θεοχάρους. Ωστόσο οι δηλώσεις των ηγετικών στελεχών του Κόμματος μετά την καταμέτρηση των ψήφων της Κυριακής, κινήθηκαν στη λογική του γνωστού συνθήματος, «στο ΔΗΚΟ ανήκει κι αυτή η νίκη».
Το Κόμμα προτίμησαν 38,756 ψηφοφόροι δηλαδή ποσοστό 13,80%. Νίκη είναι για το ΔΗΚΟ το αποτέλεσμα αν το συγκρίνει κανείς με αυτό των προηγούμενων ευρωεκλογών οπόταν έλαβε 28,044 ψήφους και ποσοστό 10,83%. Αν όμως θέλουν στο Κόμμα να είναι ειλικρινείς έναντι των πολιτικών δεδομένων εκείνο που προκύπτει εκ των γεγονότων κάθε άλλο παρά νίκη είναι. Μάλιστα κατά την εκτίμηση μας, τούτες οι ευρωεκλογές κατέδειξαν την αδυναμία του κόμματος, με την νεαρότερη ίσως ηγετική ομάδα, να αρθρώσει -ως λογικά θα έπρεπε- λόγο σύγχρονο, φρέσκο, ευρωπαϊκό, που να αγγίζει τους προβληματισμούς της νέα γενιάς. Αντί αυτού προτίμησαν να παρακολουθούν εξ αποστάσεως τους δύο μεγάλους να χτυπιούνται στην αρένα αναμένοντας ότι θα μάζευαν ψήφους από τις απώλειες τους.
Το διακύβευμα του ΑΚΕΛ
Για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών 2019, το ΑΚΕΛ δεν μπορεί να πανηγυρίζει μεν μπορεί όμως να είναι ικανοποιημένο καθότι πέτυχε στο βασικό του διακύβευμα, που ήταν και το προσωπικό στοίχημα του Άντρου Κυπριανού. Να πετύχει δηλαδή την εκλογή του πρώτου Τουρκοκύπριου που έβαλε η Εζεκία Παπαϊωάννου σε ευρωπαϊκό της ψηφοδέλτιο. «Φανταστείτε τι θα σημαίνει για την προοπτική επανένωσης να μην καταφέρουμε να εκλέξουμε τον Νιαζί Κιζίλγιουρεκ», μας έλεγε λίγο μετά την ανακοίνωση της συμμετοχής του Κιζίλγιουρεκ στο ψηφοδέλτιο, ο γ.γ. του ΑΚΕΛ, δείχνοντας ότι γνώριζε πολύ καλά από την αρχή τους κινδύνους αλλά και την ιστορική σημασία μιας τ/κ υποψηφιότητας. Είναι εξάλλου ενδεικτικό το ότι ο πρώην ηγέτης της τ/κ κοινότητας και του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δήλωσε μετά την ανακοίνωση της εκλογής Κιζίλγιουρεκ ότι, «είναι απίστευτη η εξέλιξη το γεγονός ότι οι Ε/Κ δέχτηκαν όπως ένας Τ/Κ εκπροσωπήσει την Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ακόμα λόγοι να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της χώρας μας».
Το γεγονός όμως ότι μετά την καταμέτρηση των ψήφων της Κυριακής, με ένα 2% περίπου από τις τ/κ ψήφους που προστέθηκαν στις ε/κ του, το ΑΚΕΛ μετρά 77,241 ψήφους και ποσοστό 27,49% επιβεβαιώνει το δεδομένο ότι το Κόμμα μετά τις ευρωεκλογές του 2014 που κατέβηκε κάτω από το φράγμα του 30% καταγράφοντας 26,98% και τις βουλευτικές του 2016 όταν κατέγραψε 25,67%, σταθεροποιείται πια στο συν 25% με τις προοπτικές να μην αλλάζουν από τη στιγμή που το Κόμμα δεν αποτολμά ριζικές τομές. Φαίνεται ότι στην Εζεκία Παπαϊωάννου είτε φοβούνται να αλλάξουν ή αγνοούν το αξίωμα ότι, «στην πολιτική δεν αφήνεις τον αντίπαλο να βάζει τα στοιχήματα για σένα».
Στον δεύτερο όροφο
Αν το ΑΚΕΛ κατέβηκε από το φράγμα του 30% στις ευρωεκλογές του 2014 και από τότε παραμένει εκεί, ο ΔΗΣΥ μετά από δεκαετίες κατεβαίνει από τον τρίτο στον δεύτερο όροφο της κυπριακής κομματικής πολυκατοικίας με ποσοστό 29,02% και 81,539 ψήφους, δηλαδή 16193 ψήφους λιγότερες από τις ευρωεκλογές του 2014 ή 26,286 από τις βουλευτικές του 2016! Το μέγα ζήτημα που προκύπτει στην προκειμένη περίπτωση είναι κατά πόσον το Κόμμα ακολουθεί την πτωτική τάση ομογάλακτων κομμάτων του ΕΡΡ, συντηρητικών και χριστιανοδημοκρατικών -κάποια εκ των οποίων δεν έπεσαν μόνο αλλά κατρακύλησαν σε ποσοστά εξευτελισμού, ή η πτώση του ΔΗΣΥ οφείλεται αλλού. Όπως για παράδειγμα στη φθορά που εισπράττει ως κυβερνών κόμμα, στη στροφή που έκαμε εσχάτως στο Κυπριακό, στη σκλήρυνση της γλώσσας που χρησιμοποίησε κατά της υποψηφιότητας Τουρκοκυπρίου από το ΑΚΕΛ, στην υποψηφιότητας της Έλενας Σταύρου σαν εναλλακτικής επιλογής σε ψηφοφόρους του Κόμματος που πιθανότατα να στρέφονταν στο ΕΛΑΜ. Επίσης το γεγονός ότι ο ΔΗΣΥ που από ανέκαθεν παρουσιαζόταν ως κόμμα ευρωπαϊκό, αστόχησε να υιοθετήσει στην προεκλογική του εκστρατεία ευρωπαϊκή ατζέντα και αντιθέτως έστρεφε την προεκλογική του ρητορεία σε παρελθούσα λογική, πράγμα που έπληξε την εκλογική προσπάθεια της Πινδάρου. Το Κόμμα εμφανίστηκε, ίσως για πρώτη φορά με τόσο αδύναμο ψηφοδέλτιο, με εμφανή την απουσία ισχυρών στελεχών στα κανάλια και στις δημόσιες εμφανίσεις, χώρια που ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κάθε φορά που έβγαινε για να αντιμετωπίσει τις προεκλογικές επιθέσεις της αντιπολίτευσης έμοιαζε με ακυβέρνητο πολυβόλο. Θυμίζω μόνο τη ζημία που έκαμε στο ΔΗΣΥ η ατάκα Αναστασιάδη για τα θύματα των κατά συρροή εγκλημάτων, «ζητήσαμε συγνώμη ανεξάρτητα αν τα θύματα ήταν αλλοδαπές», και το απόφθεγμα «δε μπορούν τα μηδενικά να μιλούν για τους άριστους» που εκτόξευσε απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση. Με αυτά τα δεδομένα ενδεχομένως το 29, 02% να είναι και ικανοποιητικό. Εκείνο που αυτονόητα θα πρέπει να αναμένεται είναι στην Πινδάρου να φτύσουν τα προσποιημένα χαμόγελα του τύπου «δεν τρέχει τίποτα, τα άλλα κυβερνώντας κόμματα στην Ευρώπη έχασαν κατά κράτος» και να σκεφτούν αν κατέβηκαν στον δεύτερο όροφο για να μείνουν ή υπάρχουν προοπτικές για να επιστρέψουν στον τρίτο.
Η αποχή και το φινάλε
Οι 352,698 εκλογείς που την Κυριακή περιφρόνησαν τις ευρωκάλπες, «συγκροτούν», όπως γίνεται αντιληπτό, το μεγαλύτερο κόμμα στην Κύπρο με ποσοστό 55%. Εδώ το ζήτημα που είναι και το πλέον κεφαλαιώδες συνίσταται στο εξής ερώτημα: Αν και στην ημικατεχόμενη αυτή χώρα, οι πλείστοι των πολιτών έχουν αποστρέψει οριστικά το πρόσωπο από την πολιτική και τη συμμετοχή τους στην εκλογική διαδικασία ή αν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουν σε ενδεχόμενο που οι υφιστάμενες πολιτικές ηγεσίες παραδεχτούν ότι είναι ανεπαρκείς και είτε αποσυρθούν οικιοθελώς είτε ακολουθήσουν την κατιούσα άλλων πάλαι ποτέ κραταιών κομμάτων του ευρωπαϊκού τοπίου;
Λέγοντας αυτά τα τελευταία, αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι ίσως σκέφτεστε ότι και ο γράφων θα πρέπει επίσης να αποσυρθεί οικιοθελώς, λόγω ρομαντισμού ή αφέλειας…
